Ο Τύπος την αποκαλούσε «σιδηρά κυρία» του Υπουργείου Πολιτισμού. Η αρχαιολόγος Λίνα Μενδώνη, νέα υπουργός πολιτισμού στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, ήταν η γενική γραμματέας που έβλεπε τους υπουργούς να αλλάζουν σκυτάλη, η ίδια όμως παρέμενε στο υπουργείο για δέκα ολόκληρα χρόνια (σε δύο διαφορετικές φάσεις, με περίπου δώδεκα διαφορετικούς υπουργούς και υφυπουργούς) από τον Μάρτιο 1999 έως τον Μάρτιο 2004. «Να μου το θυμηθείς, η Μενδώνη θα γυρίσει στο υπουργείο Πολιτισμού» έλεγαν κάποιοι , όπως έγραφε και η Κατερίνα Ανέστη στη Lifo το 2017, και να που επιβεβαιώθηκαν.

Ads

Η Λ. Μενδώνη δεν επέστρεψε απλά στο υπουργείο, αλλά ανέλαβε το τιμόνι του και παρά το τελεσίγραφο της Ολγας Κεφαλογιάννη στον Κ. Μητσοτάκη πως δεν αναλαμβάνει το υπουργείο Τουρισμού αν δεν έχει στην ευθύνη της και το Πολιτισμού, ο πρωθυπουργός επέλεξε για το στρατηγείο της οδού Μπουμπουλίνας, ένα στέλεχος του Βενιζελικού ΠΑΣΟΚ. Στα συν της χρεώνεται από μέρος του Τύπου η υψηλή απορρόφηση ΕΣΠΑ και η προϋπηρεσία της, αλλά η κριτική των πεπραγμένων της είναι έντονη και σκληρή.

Μπορεί ως στέλεχος του ΠΑΣΟΚ να είχε άριστες σχέσεις με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, κατηγορήθηκε ωστόσο από συναδέλφους ότι η όλη διαχείριση της εντυπωσιακής αλλά και αμφιλεγόμενης ανακάλυψης της Αμφίπολης ήταν ένα succes story – δωράκι στον Αντώνη Σαμαρά. «Ο τάφος ήταν συλημένος όλοι οι αρχαιολόγοι το ξέραμε άρα και η ίδια» έλεγαν τότε  στο tvxs.gr αρχαιολόγοι, ενώ μέρος του τύπου την κατηγορούσε για καταστρατήγηση της επιστημονικής δεοντολογίας.

Η Λ. Μενδώνη απασχόλησε την κοινή γνώμη και με αφορμή τις αρχαιότητες στο Μετρό Θεσσαλονίκης, όταν υπερασπίστηκε την απόσπαση και μεταφορά τους στο στρατόπεδο Μελά, γεγονός που όπως σημείωναν οι αρχαιολόγοι θα είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή τους. Επί θητείας της και η παραχώρηση 36 ακινήτων της Πλάκας στο ΤΑΙΠΕΔ. Ανάμεσα σ’ αυτά και το νεοκλασικό της οδού Διοσκούρων δίπλα στην Αρχαία Αγορά που παραχωρήθηκε σε ΜΚΟ.

Ads

Η Λ. Μενδώνη ήταν γ.γ. του υπουργείου όταν υπογράφηκε το μνημόνιο συνεργασίας ανάμεσα στο υπουργείο και τον όμιλο Λάτση για το Ελληνικό, επί υπουργίας Σαμαρά. Θυμίζουμε τη ρήτρα που υπήρχε στο μνημόνιο και η οποία όριζε πως αν βρεθούν αρχαιότητες θα πλήρωνε το ελληνικό δημόσιο. Κατηγορήθηκε επίσης πως  κράτησε στο συρτάρι της την κήρυξη του Ελληνικού ως αρχαιολογικού χώρου το 2011 – 2012, διαδικασία που ολοκληρώθηκε καθυστερημένα, από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.

Ήταν επίσης γ.γ του ΥΠΠΟ και την περίοδο που δημιουργήθηκε από τον Ευάγελλο Βενιζέλο το «αμαρτωλό» Ταμείο Αλληλοβοηθείας του Υπουργείου Πολιτισμού και σύμφωνα με εργαζομένους του υπουργείου είχε άριστες σχέσεις με τους συνδικαλιστές, οι οποίοι σήμερα ελέγχονται από τη Δικαιοσύνη, καθώς ήταν και στον ίδιο πολιτικό χώρο με την ίδια. Να σημειώσουμε ότι στο νέο ΔΣ του ταμείου, το οποίο η πρώην κυβέρνηση επιχείρησε μετ’ εμποδίων να εξυγιάνει, δεν συμμετέχουν τα παλιά μέλη της διοίκησής του. Σήμερα, εργαζόμενοι του ΥΠΠΟ αναρωτιούνται αν με την αλλαγή σκυτάλης του υπουργείου θα επιστρέψουν στις θέσεις τους στο ΔΣ όσοι ελέγχονται και αν θα προχωρήσει τελικά η υπόθεση, ώστε να χυθεί άπλετο φως για το «αμαρτωλό» ταμείο που συσσώρευε για χρόνια δημόσιο χρήμα χωρίς κανένα έλεγχο από το υπουργείο αλλά μόνο από συνδικαλιστές της ΠΑΣΚΕ και της ΔΑΚΕ.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων απαντώντας σε συνέντευξη της Λ. Μενδώνη το 2017 σημείωνε μεταξύ άλλων: «Η πραγματικότητα είναι πως, δυστυχώς, η κ. Μενδώνη είχε πρωταγωνιστική συμβολή στις μελανότερες σελίδες της ιστορίας της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας».  Η ανακοίνωση ανέφερε τις «συμβολές» της τέως γγ στις «εφεδρείες» και «διαθεσιμότητες» στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, στις περιπτώσεις των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης και της ανασκαφής στον λόφο Καστά της Αμφίπολης, αλλά και στην κατάργηση του οργανογράμματος του ΥΠΠΟ και στο νέο ΕΣΠΑ (2014-2020).

Σε σχέση με τις διαθεσιμότητες η Λ. Μενδώνη έκανε αργότερα την αυτοκριτική της σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως το λάθος ήταν η οριζόντια αντιμετώπιση. «Το 2013, στο πλαίσιο των ευρύτερων περιορισμών που όφειλε να υλοποιήσει η κυβέρνηση, έπρεπε να μειωθεί, κατά ένα ποσοστό, το δυναμικό του υπουργείου. Αποφασίστηκε η οριζόντια αντιμετώπιση, με αποτέλεσμα να αποπεμφθούν άνθρωποι που είχαν τα λιγότερα τυπικά προσόντα. Αν σήμερα χρειαζόταν να κάνω κάτι ανάλογο, θα επιχειρηματολογούσα ότι είναι λάθος η οριζόντια αντιμετώπιση. Υπάρχουν άνθρωποι με αφοσίωση και εντιμότητα, χωρίς αυξημένα τυπικά προσόντα, και άλλοι πτυχιούχοι, που ούτε ορθή δημοσιοϋπαλληλική στάση, ούτε επιστημονική συμπεριφορά έχουν, ούτε συνέπεια.» (Lifo)

Πάντως σύμφωνα με πηγές του tvxs.gr, αυτό που προβληματίζει περισσότερο όσους και όσες ανησυχούν  για τους όρους με τους οποίους θέλει η νέα κυβέρνηση την ανάπτυξη μέσω των επενδύσεων, είναι ο συνδυασμός Μενδώνη – Γεωργιάδη στα υπουργεία Πολιτισμού και  Ανάπτυξης. Συνδυασμός που κατά τη γνώμη τους δεν ακούγεται τόσο φιλικός στο θέμα της προστασίας των αρχαιοτήτων.