Eάν εκείνο που επεδίωξε ο Αλέξης Τσίπρας δια του «Τόμσεν-γκέητ» ήταν να να επιταχύνει το ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ ΔΝΤ και Ευρώπης, μπορεί και να έχει ήδη πετύχει τον στόχο του. Κριστίν Λαγκάρντ και Ανγκελα Μέρκελ συναντώνται σήμερα στο Βερολίνο και στο τραπέζι μπαίνει το νέο δόγμα πάνω στο οποίο θα βασιστεί το τρίτο ελληνικό Μνημόνιο – ένα δόγμα, που ακροβατεί ακόμη μεταξύ νεοφιλελεύθερης υφεσιακής καταιγίδας και ευρωπαϊκής «πολιτικής ευελιξίας».

Εάν, όμως, ο πρωθυπουργός επεδίωκε κι ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών με happy end για την Ελλάδα, τότε η παρτίδα δεν έχει τελειώσει ακόμη κι οι οιωνοί είναι θαμποί: «Δεν θα υπάρξει διχασμός μεταξύ Ευρώπης και ΔΝΤ για την Ελλάδα», ήταν το μήνυμα που έσπευσε να στείλει ο εκπρόσωπος του Σόιμπλε, οριοθετώντας και τον άξονα στον οποίο θα κινηθεί η σημερινή συνδιαλλαγή Μέρκελ και Λαγκάρντ.

Σ’ αυτόν τον άξονα στόχος αμφοτέρων είναι μια νέα ισορροπία win – win. Με το μεν Ταμείο να κάνει σημαία, άνευ κόστους, τη ριζική μείωση του χρέους για να επιβάλει την ατζέντα του, τη δε Γερμανία να θέλει πάσει θυσία το ΔΝΤ στο πρόγραμμα για λόγους εσωτερικής πολιτικής ευστάθειας αλλά να απορρίπτει ασυζητητί την όποια ανάληψη κόστους για διαγραφή ελληνικού χρέους.

Η προσχηματική «σημαία» του χρέους

Η τακτική είναι προφανής. Η Κριστίν Λαγκάρντ γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον ότι το Βερολίνο δεν μπορεί και δεν πρόκειται να αποδεχθεί οποιασδήποτε μορφής «κούρεμα». Και, όπως σωστά διαβάζουν στο ελληνικό οικονομικό επιτελείο, υψώνει το λάβαρο του χρέους προσχηματικά – μαξιμαλιστικά, έως και εκβιαστικά προς τη Γερμανία – προσβλέποντας στο αντιστάθμισμα. Το οποίο, με βάση τις έως τώρα πληροφορίες, μεταφράζεται σε μια νέα σαρωτική εσωτερική υποτίμηση με περικοπές συντάξεων, μαζικές απολύσεις, μειώσεις μισθών στο δημόσιο και δραστική μείωση του αφορολόγητου. Αυτό είναι το «μίγμα μέτρων» που ζητά το ΔΝΤ για να διακηρύξει, μετά και από μια συμφωνία ήπιας αναδιάρθρωσης, ότι διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους και «τιμά» το καταστατικό του και, μαζί, και τον τίτλο του δανειστή ύστατης καταφυγής.

«Πήδα από τον 5ο και θα σε στηρίξω…»

«Είναι σαν να σου λένε: Πήδα από τον 5ο όροφο και εγώ είμαι εδώ να σε στηρίξω», το περιέγραψε, πολύ πιο απλά, χθες το βράδυ ο Αλέξης Τσίπρας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ.

Το εάν θα μας ζητήσει και η η Ανγκελα Μέρκελ να… πέσουμε από τον 5ο όροφο, θα φανεί μετά τη συνάντηση με τη Λαγκάρντ και μέσα στις επόμενες ημέρες, με την ελληνική κυβέρνηση να θέτει ως ορόσημο την 12η Απριλίου για να κλείσει το βασικό πλαίσιο της αξιολόγησης.

Το ιδανικό σενάριο για την Αθήνα, όπως αναγνωρίζουν κυβερνητικές πηγές, θα ήταν ένα σιωπηρό, «βελούδινο» διαζύγιο Ευρώπης – ΔΝΤ, με το Ταμείο να παραμένει ενδεχομένως στο πρόγραμμα σε ημιενεργό ρόλο, ως «τεχνικός σύμβουλος». Τέτοια πρόθεση, όμως, δεν διαφάνηκε ούτε από την επιστολή Λαγκάρντ προς Τσίπρα, ούτε από τις έως τώρα κινήσεις του Βερολίνου.

Βερολίνο: Δεν προχωράμε χωρίς το ΔΝΤ

Η Γερμανία ήταν εκείνη που έθεσε το καλοκαίρι, ως προαπαιτούμενο, στην συμφωνία Ευρώπης – Ελλάδας την εμπλοκή του ΔΝΤ και στο τρίτο Μνημόνιο, η Γερμανία ήταν και πάλι εκείνη που, σύμφωνα με πηγές από τις Βρυξέλλες, δήλωσε πρώτη στο EuroWorkingGroup της περασμένης Παρασκευής πως δεν θα προτίθεται να προχωρήσει χωρίς το Ταμείο. Μαζί της συμπαρατάχθηκαν Ολλανδία και Φινλανδία ενώ, κατά τις ίδιες πηγές, η σύσταση για επίδειξη «πολιτικής βούλησης» του EWG προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση έως τις 12 Απριλίου είχε ως βασικό αποδέκτη και την Αθήνα.

Οι πληροφορίες από κοινοτικούς παράγοντες επίσης λένε ότι το τελευταίο διάστημα ασκείται διακριτική μεν, σταθερή δε πίεση από το Βερολίνο προς την Κομισιόν να γεφυρώσει το χάσμα με το ΔΝΤ σε ό,τι αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους και τα αναγκαία μέτρα για την Ελλάδα.

Στην Αθήνα, κυβερνητικά στελέχη αντιτείνουν ότι η Μέρκελ δεν μπορεί να επιχειρήσει «ελαφρά τη καρδία, το άλμα στο κενό» ρισκάροντας τριπλή αποσταθεροποίηση στην Ευρώπη – δηλαδή απειλή Brexit, προσφυγικό και αναζωπύρωση της ελληνικής κρίσης χρέους.

Η ιστορία όμως έχει, με μάλλον οδυνηρό τρόπο, δείξει πως η Μέρκελ αποφασίζει πάντοτε με κριτήριο το ελάχιστο ίδιον πολιτικό κόστος. Κι εάν το τσεκ του ΔΝΤ μετρηθεί ακριβότερο στην εγχώρια πολιτική της ατζέντα, τότε ο εκβιασμός της νέας πιστωτικής ασφυξίας – αυτός που επιχειρεί να «κάψει» η Αθήνα – μπορεί απλώς να αλλάξει όχημα. Κι αντί της υπογραφής Τόμσεν, να φέρει ξανά εκείνη του Σόιμπλε…