Πάνω από 7 εκατ. ευρώ εκτιμάται η ζημιά που προκλήθηκε στο ελληνικό Δημόσιο από την εγκληματική οργάνωση που είχαν στήσει υπάλληλοι του ΟΣΕ με Ρομά, η οποία αφαιρούσε μεγάλες ποσότητες εκποιήσιμου τροχαίου υλικού από σιδηροδρομικούς σταθμούς σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Εκτός από φωτογραφικούς διαγωνισμούς, για την πώληση τόνων υλικού τα μέλη της σπείρας έκαναν και εικονική ζύγιση και έτσι οι παραλήπτες έφευγαν με τόνους υλικού παραπάνω από αυτό που ακόμα και τα φωτογραφικά έγγραφα προέβλεπαν, επιφέροντας μεγάλη οικονομική ζημία.

Η οργάνωση εξαρθρώθηκε από την Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας και σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν δρούσε σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Τα μέλη της σπείρας προέβαιναν με διάφορες μεθοδεύσεις στην παράνομη ιδιοποίηση μεγάλων ποσοτήτων εκποιήσιμου υλικού του Ο.Σ.Ε., της Ελληνικής Εταιρίας Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού «Ε.Ε.Σ.Σ.Τ.Υ. Α.Ε.» και της ΓΑΙΑ Ο.Σ.Ε., σε διάφορες περιοχές της χώρας μας ή στην εξαπάτηση επιχειρήσεων δημόσιας ωφέλειας, με τη μέθοδο των πλασματικών μετρήσεων.

Η παρουσίαση της υπόθεσης έγινε σήμερα από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σπίρτζη, τον αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη Νίκο Τόσκα, τον διευθυντή της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας, Ανδρέα Αποστολόπουλο και την εκπρόσωπο Τύπου της ΕΛΑΣ, Ιωάννα Ροτζιώκου.

Συνολικά, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Βόλο, Πέλλα, Θήβα και Λαμία, συνελήφθησαν από τις αρχές 19 άτομα μεταξύ των οποίων τα τρία αρχηγικά μέλη της σπείρας, που είναι Ρομά, καθώς και 8 υπάλληλοι του ΟΣΕ, μεταξύ των οποίων και διευθυντικό στέλεχος του Οργανισμού. Στη δικογραφία περιλαμβάνονται άλλα 11 άτομα, μεταξύ των οποίων 2 υπάλληλοι του ΟΣΕ και ένας της ΔΕΗ.

Σε βάρος των συλληφθέντων σχηματίστηκε δικογραφία για τα κατά περίπτωση αδικήματα της συγκρότησης, ένταξης και διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης, των διακεκριμένων περιπτώσεων κλοπής, απάτης, ψευδούς βεβαίωσης, πρόληψης και καταστολής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, δωροληψίας και δωροδοκίας υπαλλήλου, παρακώλυσης συναγωνισμού, της νομοθεσίας για παραβάσεις φορολογικών διαδικασιών και άλλων διατάξεων και της νομοθεσίας που αφορά στην αύξηση των ποινών για τους καταχραστές του Δημοσίου.

Σύμφωνα με την αστυνομία, η δράση της εγκληματικής οργάνωσης εντοπίζεται από τον Φεβρουάριο του 2015, ενώ εκτεινόταν, με τη μορφή δικτύου, σε διάφορες περιοχές της χώρας. Σημειώνεται, ότι τα τρία αρχηγικά μέλη της οργάνωσης είχαν διαμορφώσει κατάλληλη υποδομή, που εντοπίζεται στην ίδρυση, διαχείριση και εκμετάλλευση τριών επιχειρήσεων με δραστηριότητα το χονδρικό εμπόριο παλαιών σιδήρων και μετάλλων, σε Θεσσαλονίκη, Βόλο και Λαμία.

Στις έρευνες που διενεργήθηκαν στο πλαίσιο συντονισμένης αστυνομικής επιχείρησης, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν, μεταξύ άλλων, 220 τόνοι σιδηροδρομικού υλικού, που ανήκει στην ΟΣΕ ΑΕ και στην ΕΕΣΣΤΥ ΑΕ, το οποίο αποδόθηκε, 4 τράκτορες, 102.440 ευρώ, 15 χρυσές λίρες, μια επιταγή των 8.470 ευρώ και διάφορα όπλα.

Όπως τόνισε ο διευθυντής της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας, Ανδρέας Αποστολόπουλος, οι μίζες των υπαλλήλων του ΟΣΕ κυμαίνονταν από 100 έως 40.000 ευρώ, ενώ αναζητούνται τραπεζικοί λογαριασμοί σε Κύπρο και Βουλγαρία. Σημειώνεται ότι οι δράστες χρησιμοποιούσαν κωδικούς για να συνεννοούνται μεταξύ τους, όπως «πέντε γεμιστήρες με λουκάνικα», εννοώντας μίζα 5.000 ευρώ, «μαύρο-άσπρο φορτίο» που σήμαινε φορτίο χωρίς ζύγιση, «σαλάμι και φυστίκι» που ήταν τα μετρητά, καθώς και «πιράνχας» που αφορούσε υπαλλήλους του ΟΣΕ.

«Με την επιχείρηση της Ελληνικής Αστυνομίας εξαρθρώθηκε μια άλλη σπείρα που τύπωνε πλαστά εισιτήρια. Τώρα έχουμε αυτή την υπόθεση, που δεν είναι των τελευταίων χρόνων. Όπως θυμάστε, για δεκαετίες υπήρχαν κλοπές υλικού, βανδαλισμοί και κλοπές πολύ κεντρικών συστημάτων, όπως του συστήματος ηλεκτροκίνησης των αυτοματισμών και άλλων» τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Σπίρτζης, ενώ πρόσθεσε, πως «δεν πρέπει να υπάρξει ούτε μια γκρίζα περιοχή από αυτές τις κλοπές στην περιουσία του ελληνικού λαού, που έχουν συντελεστεί τα προηγούμενα χρόνια».

Ο κ. Τόσκας, από την πλευρά του επισήμανε: «Η λογική η δική μας και η πρακτική που εφαρμόζουμε συνδέεται μόνο με την αποτελεσματικότητα. Δεν υπάρχει καμία σκέψη, σε κανένα επίπεδο του κρατικού μηχανισμού, για κουκουλώματα, για άλλες μεθοδεύσεις ή για καθυστερήσεις, μέχρι να δούμε ποιοι είναι αυτοί και τι ρόλο παίζουν. Στόχος μας, η κύρια κατεύθυνσή μας, είναι η τήρηση του νόμου, η προστασία του δημοσίου συμφέροντος, η πρακτική ότι όλα πρέπει να έρχονται στο φως. Αυτή είναι η κεντρική κατεύθυνση του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης. Να κάνει τη δουλειά της η αστυνομία, χωρίς άλλες δεσμεύσεις, σε συνεργασία και επ΄ ωφελεία και των άλλων υπουργείων, με μόνο φάρο, με μόνο προσανατολισμό, την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και της νομιμότητας».

Τρόπος δράσης

Όπως ανακοινώθηκε από την αστυνομία: «Αρχηγικό-καθοδηγητικό ρόλο είχαν τρεις από τους συλληφθέντες, οι οποίοι είχαν διαμορφώσει κατάλληλη υποδομή, που εντοπίζεται μεταξύ άλλων, στην ίδρυση, διαχείριση και εκμετάλλευση τριών επιχειρήσεων με δραστηριότητα το χονδρικό εμπόριο παλαιών σιδήρων και μετάλλων, με έδρα στην Θεσσαλονίκη, Βόλο και Λαμία».

«Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις χρησιμοποιούνταν ως «όχημα» για τη συμμετοχή τους σε πλειοδοτικούς διαγωνισμούς εκποίησης άχρηστων υλικών, με αναθέτουσες εταιρείες κυρίως τις εξής : Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος «Ο.Σ.Ε. Α.Ε.», Ελληνική Εταιρία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού «Ε.Ε.Σ.Σ.Τ.Υ. Α.Ε.», Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού «Δ.Ε.Η. Α.Ε.», Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας «Α.Δ.Μ.Η.Ε. Α.Ε.» καθώς και Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα Α.Β.Ε.Ε., «Ε.Α.Σ.Α.Β.Ε.Ε.», Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία Α.Ε. «Ε.Α.Β. Α.Ε.», «ΓΑΙΑ ΟΣΕ Α.Ε.».

Επιπρόσθετα τα αρχηγικά μέλη είχαν προβεί :
στην εξασφάλιση σταθερού πελατολόγιου, όπου διέθεταν προς πώληση τα παράνομα αποκτηθέντα εκποιήσιμα υλικά,
στη στρατολόγηση – ένταξη στην οργάνωση ατόμων που συνδέονταν με την υπαλληλική ιδιότητα με την «Ο.Σ.Ε. Α.Ε.», τα οποία δωροδοκούσαν προκειμένου να προβούν σε πράξεις που αντίκειτο στα καθήκοντα τους, καθώς και
στην εξασφάλιση της συνδρομής ιδιοκτήτων-διαχειριστών (3) επιχειρήσεων, που διέθεταν ζυγιστικά όργανα (γεφυροπλάστιγγες), οι οποίοι κατά περίπτωση επιλέγονταν για την πλασματική ζύγιση του εκποιούμενου υλικού .

Στο φάσμα των ενεργειών για την υλοποίηση των επιδιώξεων της οργάνωσης, περιλαμβάνεται η συνεισφορά χρηματικών ποσών, από μέρους των αρχηγικών μελών, σε κοινό «ταμείο» για την χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της, ενώ μέρος των παράνομων εσόδων κατέληγαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς της Βουλγαρίας και της Κύπρου, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η κεφαλαιακή ρευστότητα της οργάνωσης και να υποκρύπτεται η προέλευση τους.

Τα αρχηγικά μέλη λάμβαναν μέρος (μέσω των εταιρειών που διαχειρίζονταν) σε διαγωνισμούς των ανωτέρω νομικών πρόσωπων για την εκποίηση σιδηροδρομικού τροχαίου ή μη, καθώς και έτερου υλικού και με ιδιαίτερες μεθοδεύσεις και τεχνάσματα προκαλούσαν παρακώλυση του συναγωνισμού και αναδεικνύονταν πλειοδότες. Ειδικότερα, προσέφεραν ή υπόσχονταν στους λοιπούς συμμετέχοντες χρηματικό αντάλλαγμα, προκειμένου να μην καταθέτουν προσφορές ή να τις αποσύρουν, πετυχαίνοντας τη μη ουσιαστική συμμετοχή τους στη διαγωνιστική διαδικασία.

Αναδεικνύονταν, έτσι, πλειοδότες στους σχετικούς διαγωνισμούς, προσφέροντας την ελάχιστη τιμή μονάδος, που περιγραφόταν στη διακήρυξη, περιορίζοντας τα έσοδα που θα εισέπραττε το εκάστοτε νομικό πρόσωπο υπό υγιείς συνθήκες πλειοδοσίας. Επίσης, τα αρχηγικά μέλη σε ορισμένες περιπτώσεις, κατόπιν τηλεφωνικών συνομιλιών με λοιπούς συμμετέχοντες προγραμμάτιζαν συνάντηση λίγες ώρες πριν τη διεξαγωγή των διαγωνισμών, με σκοπό τη μη ουσιαστική συμμετοχή σ’ αυτούς, επιδιώκοντας να λάβουν χρηματικό αντάλλαγμα από τον εκάστοτε πλειοδότη για την απόσυρση τους.

Αναφορικά με τον τρόπο δράσης της οργάνωσης (modus operandi), προέκυψε ότι τα μέλη της ακολουθούσουν κυρίως δύο μεθόδους δράσης, ως ακολούθως:

Στην πρώτη περίπτωση διέπρατταν απάτες σε βάρος επιχειρήσεων δημόσιας ωφέλειας, καθώς επιδίωκαν οι ποσότητες ανακυκλώσιμου υλικού που κάθε φορά παραλαμβάνονταν πραγματικά από τα μέλη της οργάνωσης, να είναι μεγαλύτερες από αυτές που αναγράφονταν στα «εικονικά» ζυγολόγια και πρωτόκολλα παράδοσης που συντάσσονταν από συγκεκριμένους υπάλληλους των ζημιωθέντων νομικών πρόσωπων, που ορίζονταν από τα μέλη των επιτρόπων παράδοσης.

Στο πλαίσιο αυτό, τα αρχηγικά μέλη προέβαιναν σε μεθοδεύσεις έτσι ώστε να μην αποτυπώνεται κατά τις διαδικασίες ζύγισης η πραγματική ποσότητα εκποιήσιμων, παροτρύνοντας ιδιοκτήτες και τεχνικούς των εταιρειών που διαχειρίζονταν ζυγοπλάστιγγες να παρεμβαίνουν στα ζυγιστικά όργανα, αλλοιώνοντας τις ζυγίσεις.

Επισημαίνεται ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις όπου στην εκάστοτε επιτροπή παράδοσης δεν συμμετείχαν μέλη της εγκληματικής οργάνωσης ή δεν εξασφαλιζόταν η συνέργεια αρμόδιων υπάλληλων, τα αρχηγικά μέλη παραπλανούσαν τους υπάλληλους ως προς το πλασματικό αποτέλεσμα της ζύγισης, πετυχαίνοντας με αυτό τον τρόπο να βεβαιωθούν αναληθείς ποσότητες στα πρωτόκολλα παράδοσης. Σημειώνεται ότι οι ανωτέρω υπάλληλοι (μέλη της οργάνωσης), προέβαιναν στις πράξεις αυτές συστηματικά, επιδιώκοντας την υποστήριξη των δραστηριοτήτων της οργάνωσης.

Ενδεικτικό του εύρους της δραστηριότητας των μελών της οργάνωσης είναι ότι μόνο το τελευταίο τετράμηνο διαπιστώθηκε ότι εκδοθήκαν συνολικά (71) «εικονικά» ζυγολόγια, καθώς και (34) πρωτόκολλα παράδοσης εκποιούμενου υλικού που αποτελούν προϊόν ψευδούς βεβαίωσης, υπογεγραμμένα από υπάλληλους της «Ο.Σ.Ε. Α.Ε.», οι οποίοι είχαν στρατολογηθεί.

Στη δεύτερη μέθοδο τα μέλη της οργάνωσης, υπό τις εντολές των «αρχηγών» προέβαιναν συστηματικά στην αφαίρεση ποσοτήτων εκποιήσιμου υλικού, από χώρους που είχαν εναποτεθεί προς παράδοση. Η αφαίρεση εκποιήσιμων υλικών πραγματοποιούνταν είτε σε χρόνο εκτός του καθορισμένου ωραρίου παράδοσής τους, είτε κατά τις ώρες που επιτρεπόταν η παράδοση, κατόπιν συνεννόησης με υπάλληλους – μέλη της οργάνωσης. Τα υλικά παραλαμβάνονταν χωρίς να ζυγιστούν, να συνταχθούν δελτία αποστολής και χωρίς την ύπαρξη σύμβασης εκποίησης ή απόφασης παράδοσης εκποιήσιμου υλικού.

Οι ποσότητες εκποιήσιμου υλικού, μετά την παραλαβή τους από τα μέλη της οργάνωσης, ζυγίζονταν εκ νέου, προκειμένου να διαπιστώνεται το πραγματικό βάρος του φορτίου μετάλλων και στη συνέχεια, μεταφέρονταν σε χώρους προσωρινής αποθήκευσης, με σκοπό τη μεταπώληση τους σε βιομηχανίες κατεργασίας μετάλλων (χαλυβουργίες).

Ως προς τις μεθοδεύσεις που χρησιμοποιούσε η εγκληματική οργάνωση, χαρακτηριστική είναι η περίπτωση έκδοσης Απόφασης την 28η Νοεμβρίου 2017, που υπογράφηκε από Προϊστάμενο Διεύθυνσης της «Ο.Σ.Ε. Α.Ε.», που αφορούσε σε εικονική ανάθεση μεταφοράς σιδηροτροχιών και διάσπαρτου σιδηροδρομικού υλικού. Σύμφωνα με την Απόφαση επιτρέπονταν σε εταιρεία που διαχειρίζονταν αρχηγικό μέλος, η μεταφορά υλικού από τους σιδηροδρομικούς σταθμούς Λαχανόκηπων, Ιωνίας και Φιλαδέλφειας, σε φυλασσόμενο χώρο. Η Απόφαση εκδόθηκε για να προσδοθεί νομιμοφάνεια στην παρουσία μελών της οργάνωσης στους σιδηροδρομικούς σταθμούς, όπου παρουσία υπάλληλων, επίσης μελών της οργάνωσης, αφαιρέθηκαν τουλάχιστον 510 τόνοι υλικού»