Κοντά στους πρόσφυγες αλλά και τους Έλληνες βρέθηκε για μια ακόμη φορά η πολυβραβευμένη – και γνωστή ακτιβίστρια – Βρετανίδα ηθοποιός Βανέσα Ρεντγκρέιβ που επισκέφτηκε για δεύτερη φορά τη χώρα το τελευταίο διάστημα. 

Ads

Σήμερα βρέθηκε στην πύλη Ε1 στο λιμάνι του Πειραιά είδε και άκουσε από κοντά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες. Επισκέφτηκε την κλινική των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» τους οποίους υποστηρίζει στο έργο τους. Άκουσε τις ιστορίες των προσφύγων και συνομίλησε με γυναίκες και παιδιά. 

«Πολλοί από τους πρόσφυγες μου μίλησαν και μου είπαν ευχαριστώ. Τους είπα συγγνώμη αλλά πραγματικά δεν μπορώ να σας βοηθήσω. Ήθελα να σας δω για να σας γνωρίσω και να μεταφέρω τις φωνές σας έξω, στους απλούς ανθρώπους στην Ευρώπη. Γιατί οι απλοί άνθρωποι στην Ευρώπη θέλουν να βοηθήσουν» είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. 

Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους, η Βανέσα Ρεντγκρέιβ δήλωσε σοκαρισμένη από το πώς αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις το προσφυγικό, επαναλαμβάνοντας τη φράση που είπε, παραλαμβάνοντας το βράδυ της Δευτέρας το τιμητικό βραβείο της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου: «Ντροπή σου Ευρώπη».

Ads

Από τη σκηνή της Ακαδημίας είπε: «Είστε εκπληκτικοί γιατί θυμάστε ότι αυτοί οι πρόσφυγες είναι μητέρες, πατέρες, παιδιά, ανθρώπινα όντα, όπως δεν το θυμάται ούτε μια ευρωπαϊκή κυβέρνηση! Ντροπή σου Ευρώπη! Γιατί το λέω αυτό; Επειδή οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που εμπνεύστηκαν αυτήν την εγκληματική στρατηγική, άνοιξαν τις πόρτες στην Αποκάλυψη […] Εγώ δεν μπορώ να πω στην κυβέρνησή σας τι να κάνει, αλλά οφείλει να απαιτήσει από την Ευρώπη χρήματα, όχι σκληρά μέτρα, αλλά χρήματα για τη χώρα και για τους πρόσφυγες». 

image

Το δριμύ κατηγορώ στην Ευρώπη 

Στο μεταξύ, η πασίγνωστη ηθοποιός σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ εξαπέλυσε δριμύ κατηγορώ ενάντια στην Ευρώπη που «ποδοπατά τις αξίες και τις ανθρώπινες ζωές» και δεν εξασφαλίζει στους πρόσφυγες ασφαλές και νόμιμο πέρασμα.

«Έχω περάσει πολύ χρόνο στη ζωή μου με τους πρόσφυγες», περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Όμως ποτέ δεν ονειρεύτηκα όταν ήμουν νέα ότι θα βλέπω ανθρώπινα όντα να αντιμετωπίζονται με τον τρόπο που αντιμετωπίζονται από πολεμικές δυνάμεις ή κυβερνήσεις που ρίχνουν βόμβες, χωρίς να σκέφτονται αυτούς που υποφέρουν. Αυτές οι συγκρούσεις και οι πόλεμοι καταστρέφουν τα σπίτια τους και το μέλλον τους», εξομολογείται.

Στην προσφυγική κρίση οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις «δεν συμπεριφέρονται στους πρόσφυγες ως ανθρώπους», υπογραμμίζει και εκφράζει χωρίς περιστροφές το κατηγορώ της στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις «γιατί θα έπρεπε να δώσουν στους πρόσφυγες κάποια χαρτιά που θα τους εξασφαλίζουν ένα ασφαλές και νόμιμο πέρασμα».

Όπως το 1930…

Μάλιστα, παρομοιάζει τη στάση τους με τη συμπεριφορά της βρετανικής κυβέρνησης τη δεκαετία του 1930 απέναντι στους Εβραίους πρόσφυγες. «Οι απλοί πολίτες έλεγαν ότι θέλουμε να βοηθήσουμε, να ανοίξουμε τα σπίτια μας για τους Εβραίους πρόσφυγες και η κυβέρνηση έλεγε ότι δεν μπορούμε».

Συχνά η σημερινή προσφυγική κρίση σχολιάζεται ως η χειρότερη κρίση μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Και η σπουδαία ηθοποιός και πολιτική ακτιβίστρια απαντά: «Ναι, και θυμάμαι τί έκαναν οι κυβερνήσεις πριν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και γι’ αυτό είχαμε Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Ήταν εξαιτίας των αποτυχιών και των εγκλημάτων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Και πόσες χιλιάδες ή εκατομμύρια Εβραίοι πέθαναν γιατί η χώρα μας δεν τους έδινε βίζα για παράδειγμα».

Ο Σίντλερ ήταν εγκληματίας; 

Στην αφήγησή της ανατρέχει νοερά στην ιστορία του Σίντλερ όταν ακούει «για τους νόμους που οι κυβερνήσεις φέρνουν και χαρακτηρίζουν έγκλημα να δώσεις ένα κρεβάτι σε ένα πρόσφυγα χωρίς να περάσει πρώτα από εκατό σφραγίδες». «Άρα ο Σίντλερ θα ήταν εγκληματίας», σχολιάζει. «Ο Σίντλερ που έκλαψε γιατί δεν μπόρεσε να βοηθήσει περισσότερους από χίλιους ανθρώπους. Ένας από τους γεροντότερους Εβραίους είπε ότι αν μπορέσεις να σώσεις μια ζωή, σώζεις την ανθρωπότητα. Η πραγματικότητα είναι ότι η Ευρώπη μπορεί να φροντίσει τους πρόσφυγες, αλλά αρνείται να το κάνει».

Και προσθέτει: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση ποδοπατά οτιδήποτε η γενιά του πατέρα μου προσπάθησε να κάνει καλύτερο μετά τον τρόμο του Ολοκαυτώματος και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό κάνουν τώρα. Πώς μπορούν να το κάνουν; Δεν μπορούμε να τους επιτρέψουμε να το κάνουν».

Ντροπή στην Ευρώπη…

Στην προχτεσινή βράβευσή της από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου η κ. Ρεντγκρέιβ είπε χαρακτηριστικά «Ντροπή στην Ευρώπη». Τη φράση της αυτή εξηγεί σήμερα: «Η Ευρώπη ποδοπατά τις αξίες και τις ζωές. Τις αξίες που περιέχονται στις ανθρώπινες ζωές, τις ποδοπατούν. Όταν βλέπω τα μωρά και τις γυναίκες και τους άνδρες που προσπαθούν να τα προστατεύσουν σκέφτομαι μακάρι να μπορούσα να σας προστατέψω, αλλά δεν μπορώ να ανοίξω τα σύνορα. Όμως οι κυβερνήσεις μπορούν και αναρωτιέμαι γιατί επιτρέπεται σε αυτές τις κυβερνήσεις να κλείσουν τα σύνορά τους».

Με έναν δικό της, μοναδικό τρόπο, η κ. Ρεντγκρέιβ σχολιάζει την απόφαση των κυβερνήσεων να κλείσουν τα σύνορα. «Είναι από τα πράγματα για το οποίο περιμένεις ότι θα γίνει ένα φιλμ της Ντίσνεϊ, για κάποια χολιγουντιανή καταστροφή. Μια χώρα να μην ανοίγει τα σύνορά της και να βάζει σύρμα που πιάνει τη σάρκα, αυτό ακούγεται σαν ταινία τρόμου και δεν είναι ταινία, αλλά είναι τρόμος».

Κριτική για την εμπλοκή του ΝΑΤΟ

Από την κριτική της δεν ξεφεύγει και η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. «Όταν είδα ότι το ΝΑΤΟ θα κρατήσει τους πρόσφυγες μακριά, σκέφτηκα, Θεέ μου, αυτός είναι ο σκοπός του ΝΑΤΟ; Και μετά σκέφτηκα ότι θα ήθελα ο Ποσειδώνας να βγει από τη θάλασσα και να βυθίσει τα πλοία του ΝΑΤΟ. Γίνομαι άγρια στο μυαλό μου γιατί είναι ένα τόσο τεράστιο έγκλημα να αναγκάζεις τους πρόσφυγες να εξασφαλίσουν το μέλλον για την οικογένειά τους με το να ζητούν από τους λαθρεμπόρους να τους βάλουν στις βάρκες». Την ίδια ώρα «οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις λένε ότι θα το μισήσετε εδώ, μην έρθετε, θα πεθάνετε αν έρθετε, μην έρθετε. Αυτό είναι το μήνυμα της ΕΕ και αυτό με κάνει να ντρέπομαι τόσο πολύ μετά από ό,τι συνέβη στην Ευρώπη τη δεκαετία του 1930».

Στη συνέντευξη αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει τις ευχαριστίες της στους Έλληνες πολίτες, «οι οποίοι αντίθετα με την ελληνική κυβέρνηση, βοηθούν τους πρόσφυγες με την καρδιά τους και με ό,τι μπορούσαν να δώσουν. Με άλλα λόγια αντιμετώπισαν τους πρόσφυγες ως ανθρώπινα όντα».

Ειδική μνεία κάνει στους «Γιατρούς Χωρίς Σύνορα», τους οποίους υποστηρίζει και η ίδια, και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, οι οποίοι δίνουν έμφαση «στο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δώσει ασφαλές και νόμιμο πέρασμα στους πρόσφυγες».

Μια ταινία «ρέκβιεμ» για το προσφυγικό

Στη μάχη της ενημέρωσης για το προσφυγικό ζήτημα, η κ. Ρεντγκρέιβ ετοιμάζει μια ταινία, με αποσπάσματα από την κλασική λογοτεχνία, τα οποία θα διαβάζουν ή θα ερμηνεύουν ηθοποιοί, μεταξύ των οποίων η ίδια, η Έμα Τόμσον και ο Ρέιφ Φάινς. Η ταινία θα αποτελέσει «ένα ρέκβιεμ κατά κάποιο τρόπο, που θα λέει την αλήθεια και θα αποτίει φόρο τιμής σε όσους υποφέρουν. Πιστεύω ότι θα βοηθήσει να αφυπνιστούν οι σκέψεις των ανθρώπων που θέλουν να βοηθήσουν».

«Αισθανόμαστε πολύ ανεπαρκείς. Αισθανόμαστε ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις φωνές μας και γι’ αυτό είναι το φιλμ. Είμαι πολύ τυχερή που γνωρίζω κάποιους από τους ποιητές που μετέφρασαν τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Αν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς μπορούσαν να ξεσηκωθούν ενάντια στην απανθρωπιά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα τους έστελναν στην Αυστραλία. Υπάρχουν άνθρωποι σήμερα στην ταινία που θα παρουσιάσουν τις αρχαίες φωνές μέσα από τις σύγχρονες φωνές των συναδέλφων μας και με δημιουργικούς τρόπους», εξηγεί.

Εκτός από την ταινία, είναι έτοιμη όπως λέει να ενώσει τη φωνή της με τους συναδέλφους της και να πάνε ακόμα και στις Βρυξέλλες, αν χρειαστεί «για να τους πούμε ότι θα πρέπει να παραιτηθούν, να βγουν στη σύνταξη αντί να αφήνουν τους εαυτούς τους να διαπράττουν αυτή τη θηριωδία της παραμέλησης και της βαρβαρότητας».