Αυστηρές ποινικές και χρηματικές κυρώσεις για διακρίσεις που γίνονται λόγω φύλου, καταγωγής, θρησκείας, πεποιθήσεων, ασθένειας, αναπηρίας, ηλικίας, οικογενειακής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού προβλέπει πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Έθνους, οι διατάξεις του νομοσχεδίου οδηγούν σε καθολική εξίσωση του συμφώνου συμβίωσης με τον γάμο, αφού στους συντρόφους του συμφώνου (ετερόφυλους ή ομόφυλους) αναγνωρίζονται ουσιαστικά τα ίδια δικαιώματα στον εργασιακό χώρο και άρα μπορούν να διεκδικήσουν συνυπηρέτηση, οικογενειακά επιδόματα κλπ.

Με το πολυνομοσχέδιο, που συμμορφώνεται σε κοινοτικές οδηγίες και κατατέθηκε στη Βουλή, επιχειρείται ακόμη να αντιμετωπιστούν επίσης τα περιστατικά αυθαιρεσίας από αστυνομικούς, λιμενικούς, σωφρονιστικούς υπαλλήλους κλπ,. Ταυτόχρονα γίνεται αυστηρότερο το ποινικό οπλοστάσιο (και οι διοικητικές και χρηματικές κυρώσεις), για να παταχθούν φαινόμενα κατάχρησης και χειραγώγησης της αγοράς, αλλά και παραχάραξης του νομίσματος, ώστε να είναι ασφαλέστερο και ελκυστικότερο το επενδυτικό τοπίο.

Οι ποινές

Όποιος μεταχειρίζεται δυσμενώς (π.χ. ο εργοδότης) τον άλλον (εργαζόμενο κ.λπ.) κάνοντας διάκριση λόγω φύλου, θρησκείας κ.λπ., θα απειλείται με φυλάκιση 6 μηνών έως 3 ετών και χρηματική ποινή 1.000 έως 5.000 ευρώ μετά από καταγγελία στον Συνήγορο του Πολίτη, που αναλαμβάνει ως φορέας παρακολούθησης και προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, έχοντας και διαμεσολαβητικό ρόλο για αποκατάσταση του προβλήματος που δημιουργήθηκε (π.χ. απόλυση, υποβάθμιση κ.λπ.).

Στον εργασιακό τομέα οι προστατευτικές ρυθμίσεις για απαγόρευση των διακρίσεων αφορούν τους όρους πρόσβασης στην εργασία, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, θέματα αποδοχών, απολύσεων, υγείας και ασφάλειας κατά την εργασία, επανένταξης και εκ νέου απασχόλησης μετά από περιόδους ανεργίας, αλλά και τη συνδικαλιστική συμμετοχή των εργαζομένων.

Παράλληλα εφαρμόζονται σε θέματα κοινωνικής προστασίας, φορολογικής διευκόλυνσης (λαμβάνεται υπόψη η φορολογική κατοικία αντί της ιθαγένειας), εκπαίδευσης, πρόσβασης σε παροχή αγαθών-υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της στέγης, ενώ με προεδρικό διάταγμα η προστασία θα μπορεί να επεκταθεί και σε όποιους άλλους τομείς κρίνει αναγκαίους η κυβέρνηση.

Το νομοσχέδιο διευρύνει το πεδίο προστασίας, προσθέτοντας στο σημερινό ελλειμματικό νομοθετικό πλαίσιο και κάποιες άλλες κατηγορίες για απαγόρευση των διακρίσεων, όπως την εθνική καταγωγή, τις γενεαλογικές καταβολές, τη χρόνια ασθένεια, την οικογενειακή και κοινωνική κατάσταση, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά φύλου κ.λπ.

Επιτρέπει σε κοινωνικούς φορείς, συνδικαλιστικές οργανώσεις κ.λπ. να αντιπροσωπεύουν στα δικαστήρια το θιγόμενο πρόσωπο, χωρίς να υποχρεώνονται να καταβάλουν παράβολο, προβλέπει αντιστροφή του βάρους απόδειξης (υπέρ του βλαπτόμενου), αλλά και την υποχρέωση του κράτους να προωθήσει στα θέματα αυτά τον κοινωνικό διάλογο.

Κομβικό ρόλο στη διερεύνηση και καταπολέμηση φαινομένων διακρίσεων και αυθαιρεσιών, αναλαμβάνει ο Συνήγορος του Πολίτη, που ως Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, θα καλύψει σημαντικό κενό, αφού η σχετική Επιτροπή του ν.3938/11 δεν συστάθηκε και σε ένα κράτος δικαίου δεν πρέπει να υπάρχει οποιαδήποτε υπόνοια συγκάλυψης ή ατιμωρησίας.

Αναλαμβάνοντας τη διερεύνηση, ο Συνήγορος του Πολίτη δεν υποκαθιστά τον δικαστικό και πειθαρχικό έλεγχο τέτοιων περιστατικών, αλλά λειτουργεί συμπληρωματικά και παράλληλα, ενώ τα πειθαρχικά όργανα θα «παγώνουν» την έκδοση απόφασης μέχρι να βγάλει πόρισμα ο Συνήγορος του Πολίτη, από το οποίο θα μπορούν, όμως, να αποκλίνουν, μόνο με ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία.