Το 2010 το ΔΝΤ έκανε το καταστατικό του απλό… κουρελόχαρτο για να «σώσει» τύποις την Ελλάδα και, κατ΄ουσία, τις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες. Επί ημερών Ντομινίκ Στρος Καν, εισήγαγε την περίφημη ρήτρα «συστημικής εξαίρεσης», που του επέτρεψε να χρηματοδοτήσει το ελληνικό πρόγραμμα χωρίς να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους – κοινώς, χωρίς να υπάρξει αναδιάρθρωση χρέους παράλληλα με τα βαθιά υφεσιακά μέτρα.

Ads

«Ο καθαρός ιμπεριαλιστικός λακές»

Ήταν η ρήτρα για την οποία ο Αμπροουζ Εβανς Πρίτσαρντ της Telegraph φιλοδώρησε το ΔΝΤ με τον χαρακτηρισμό «καθαρός ιμπεριαλιστικός λακές»: Επειδή επέβαλε κοινωνική σφαγή δια της λιτότητας χωρίς το στοιχειώδες αντίμετρο που έχει εφαρμόσει και στην τελευταία χώρα του πλανήτη – την παράλληλη διαγραφή χρέους.

Ηταν η ίδια ρήτρα την οποία, όπως αποκάλυψε πέρσι τέτοια εποχή ο αμερικανός ερευνητής Πολ Μπλουστάιν, απαίτησε και πήρε ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ για να σώσει από το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους τις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες. Οι οποίες είχαν, παρεμπιπτόντως, στα χέρια τους ελληνικά ομόλογα συνολικού ύψους 35 δις ευρώ (οι γερμανικές) και 60 δις ευρώ (οι γαλλικές).

Ads

Και ήταν επίσης η ίδια ρήτρα, για την οποία το ΔΝΤ τον περασμένο Δεκέμβρη αναφώνησε το πολλοστό «mea culpa» επί των έργων και των ημερών του στο εξαετές ελληνικό δράμα. Ομολογώντας, στην περίφημη έκθεση που ενέκρινε το Διοικητικό του Συμβούλιο στις 7 Δεκεμβρίου, ότι «ο κίνδυνος συστημικών διεθνών επιπτώσεων, με δεδομένη την απουσία διχτυών προστασίας για τη θωράκιση των άλλων μελών της ευρωζώνης, αποτέλεσε τη δικαιολογία για να παρακαμφθεί η προϋπόθεση της εμπροσθοβαρούς μείωσης του χρέους».

Το Κογκρέσο κατήργησε τη ρήτρα συστημικής εξαίρεσης

Αυτή η ρήτρα δεν υπάρχει πια. Καταργήθηκε πριν από δύο μήνες, κατ’ απαίτηση του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών, του μεγαλύτερου μετόχου και χρηματοδότη του ΔΝΤ. Και αυτός είναι, βεβαίως, και ο λόγος που ο, άτεγκτος τεχνοκράτης, Πολ Τόμσεν έχει κάνει σημαία του τη μείωση του ελληνικού χρέους και όχι η όψιμη ευαισθησία του για την, δια της λιτότητας, σφαγή.

Στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου το αμερικανικό Κογκρέσο έδωσε την έγκρισή του για την – επί χρόνια αναμενόμενη – αύξηση της χρηματοδοτικής δύναμης του ΔΝΤ στα 660 δις δολάρια. Ως βασικό όρο για να δώσει αυτή την έγκριση έθεσε την κατάργηση της ρήτρας «συστημικής εξαίρεσης» (systemic exemption) που είχε εισαχθεί το 2010 και έδινε την δυνατότητα στο Ταμείο, ενώπιον γενικευμένου συστημικού κινδύνου, να μπορεί να μετέχει σε προγράμματα κρατικών διασώσεων, χωρίς να τηρείται η θεμελιώδης καταστατική του πρόβλεψη περί διασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους.

ΔΝΤ: Να αποφεύγονται αχρείαστα κόστη…

Η κατάργηση επικυρώθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου έναν μήνα αργότερα και ανακοινώθηκε επισήμως στις 20 Ιανουαρίου από τον εκπρόσωπο του Ταμείου Τζέρι Ράις. Με την επισήμανση ότι «στόχος της απόφασης είναι «να συντονίσει καλύτερα τις αποφάσεις δανεισμού του ΔΝΤ με τις αδυναμίες των μελών του, αποφεύγοντας ταυτόχρονα αχρείαστα κόστη για τα μέλη, των πιστωτών τους και του συνολικότερου συστήματος».

Στην ίδια ρήτρα, εκτός από το πρώτο ελληνικό Μνημόνιο, είχαν βασιστεί και τα προγράμματα διάσωσης της Ιρλανδίας το 2010, της Πορτογαλίας το 2011, καθώς και το δεύτερο ελληνικό πρόγραμμα το 2012.

Η κατάργησή της σημαίνει, στην πράξη, ότι το ΔΝΤ σε καμία περίπτωση δεν μπορεί πια συμμετάσχει στο τρίτο ελληνικό Μνημόνιο, εάν δεν διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους. Και καθ’ ότι είναι πασιφανές – ανά τους οικονομολόγους του πλανήτη – ότι βιωσιμότητα δεν παράγεται δια της υφεσιακής λιτότητας, η μόνη οδός είναι η αναδιάρθρωση του χρέους. Εξ ου και ο διπλός εκβιασμός και οι όψιμες απειλές του ΔΝΤ προς την Ευρώπη και τη Γερμανία. Διότι ο κ. Τόμσεν νιώθει ελεγχόμενος και υπόλογος στους μεγαλομετόχους και χρηματοδότες του Ταμείου του. Και, προφανώς, όχι προς τους διπλώς σφαγιασθέντες Νεοέλληνες, με τα δύο στρεβλά και αποτυχημένα Μνημόνια που έφεραν την υπογραφή του…