Ο Γιάννης Στουρνάρας ουδέποτε επέλεξε το προφίλ του ουδέτερου και αμιγώς τεχνοκράτη τραπεζίτη. Ο λόγος του υπήρξε πολλές φορές πιο πολιτικός από εκείνον των ίδιων των πολιτικών, οι παρεμβάσεις του τον έχουν φέρει επανειλημμένα στα όρια της ανοιχτής ρήξης με την κυβέρνηση, και οι πλέον καχύποπτοι – ή οι πλέον «υποψιασμένοι» – του χρεώνουν προσωπικά πολιτικά σχέδια και φιλοδοξίες.

Τις εν λόγω «υποψίες» ήρθε να ενισχύσει, εν μέσω θερμού πολιτικού καλοκαιριού, ο ίδιος ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας με μια συνέντευξη που παραπέμπει περισσότερο σε πολιτική πλατφόρμα – μανιφέστο παρά σε απόψεις τεχνοκράτη. Και μαζί, ήρθε να ενισχύσει και τα σενάρια που τον φέρουν να χρησιμοποιεί την θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας ως το «σκαλί» που θα τον οδηγήσει στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Η συνέντευξη στην Accenture Greece

Η συνέντευξη δόθηκε στις αρχές Ιουλίου – και δημοσιεύεται τώρα – στον Κυριάκο Σαμπατακάκη, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Accenture Greece, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρίες consulting στην Ελλάδα. Σημειολογικά και μόνον, η επιλογή αυτή είναι ενδεικτική του προφίλ που χτίζει ο Γιάννης Στουρνάρας. Η ακριβώς προηγούμενη συνέντευξή του είχε δοθεί στην Wall Street Journal και περιλάμβανε την προειδοποίηση ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να βγει στις αγορές εάν προηγουμένως δεν γίνουν «μία με δύο εμβληματικές ιδιωτικοποιήσεις». Η προειδοποίησή του αγνοήθηκε τότε από την κυβέρνηση και το μήνυμά του ερμηνεύθηκε από κυβερνητικούς παράγοντες ως μια ακόμη απόπειρα πολιτικής παρέμβασης έξω από το πλαίσιο του θεσμικού του ρόλου.

Από τη νέα του συνέντευξη – παρέμβαση εκείνο που αναδεικνύεται στα περισσότερα μέσα ήταν η κριτική που άσκησε ως προς την λειτουργεία των θεσμών στην Ελλάδα και η δήλωσή του ότι «υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα ήθελαν την δικαιοσύνη ανεξάρτητη».

«Πολιτικο χρώμα… Μακρόν»

Είναι μια κριτική που ερμηνεύεται ως νέα υπόγεια βολή κατά της κυβέρνησης, ωστόσο οι πλέον παρατηρητικοί του κυβερνητικού στρατοπέδου δείχνουν το σύνολο των όσων είπε στην συνέντευξή του επισημαίνοντας ότι, στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια «ευρεία πολιτική πλατφόρμα, κεντρώου προσανατολισμού και με… χρώμα Μακρόν».

Η αναφορά στο κεντρώο πολιτικό προφίλ του προέδρου της Γαλλίας και το τραπεζικό του παρελθόν δεν είναι τυχαία, όπως δεν είναι ενδεχομένως τυχαίος και άσχετος με τις προθέσεις του Έλληνα κεντρικού τραπεζίτη και ο αυτόνομος δρόμος που επέλεξε ο Μακρόν για να κατέλθει υποψήφιος πρόεδρος.

Σε ό,τι αφορά, δε, το στίγμα προθέσεων που δίνει ο ίδιος ο Γιάννης Στουρνάρας, ίσως είναι ενδεικτικό το σημείο της συνέντευξης στο Accenture Greece στο οποίο λέει: «Χρειαζόμαστε πολιτικούς που να έχουν το θάρρος της γνώμης και να λένε την αλήθεια, την αλήθεια στον ευρωπαϊκό Νότο και στην Ελλάδα και στην Ιταλία και στην Πορτογαλία».

Η Παιδεία και η Ευρώπη

Προηγουμένως, δε, φροντίζει να δώσει τις θέσεις του για τα πάντα – από τα Πανεπιστήμια, την αξιολόγηση και την αριστεία έως την λειτουργία της αγοράς, την επιδοματική πολιτική αλλά και την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει η Ευρώπη.

«Η παιδεία είναι το κεφάλαιο για τους φτωχούς. Πρέπει να ξαναγυρίσουμε σε παλιές αρχές, στην παιδεία, και να δώσουμε πολύ μεγάλη έμφαση στην αριστεία στο δημόσιο σχολείο, ιδιαίτερα. Και ό,τι από το ιδιωτικό είναι καλό, να προσπαθήσουμε να το υιοθετήσουμε και στο δημόσιο και όχι να το χαλάσουμε», λέει μεταξύ άλλων, ενώ τάσσεται επίσης υπέρ της ανακατανομής των πόρων με προσανατολισμό «υπέρ της εργασίας» και όχι για την χρηματοδότηση των συντάξεων.

Εντοπίζει επίσης το πρόβλημα της Ελλάδας, αλλά και του ευρωπαϊκού Νότου και Βορρά στον «λαϊκισμό», ασκεί ευθεία κριτική στην πολιτική των υπερπλεονασμάτων της Γερμανίας και μιλά για ανάγκη συγκλίσεων στην Ε.Ε. Με όρους ειλικρίνειας.

Το κεντρώο προφίλ

Εν ολίγοις, ο Γιάννης Στρουνράς δανείζεται θέσεις τόσο από την φιλελεύθερη δεξιά όσο και από την μετριοπαθή κεντροαριστερά και επιχειρεί να θέσει εαυτόν υπεράνω και πέραν των παρόντων πολιτικών σχηματισμών. Και φροντίζει να καθιστά σαφές, με κάθε τρόπο, ότι όχι απλώς δεν θα διακόψει αλλά θα κλιμακώσει τις δημόσιες παρεμβάσεις του.

Πίσω από αυτή την τακτική έμπειροι πολιτικοί παράγοντες βλέπουν την συνέχεια της πορείας που είχε χαράξει από το πρώτο ταραχώδες εξάμηνο του 2015. Τότε, κυβερνητικά στελέχη, θεωρούσαν ότι ο κεντρικός τραπεζίτης ήταν η επιλογή της τρόικας και του εγχώριου επιχειρηματικού συστήματος για να ηγηθεί μιας κυβέρνησης «τεχνοκρατών» στην περίπτωση που ηλοποιείτο το σενάριο της αριστερής παρένθεσης. Εκείνο το σενάριο δεν βγήκε, παραμένει άγνωστο εάν όντως υπήρχε σχέδιο για «κυβέρνηση Στουρνάρα», αλλά το βέβαιο είναι πως το – όποιο – πολιτικό κεφάλαιο επιχειρεί να γράψει ο τραπεζίτης δεν έχει κλείσει. Αντιθέτως, δείχνει πως θα έχει αρκετές συνέχειες ακόμη…