H πρώτη φορά που επιχειρήθηκε, συντεταγμένα, να «σπάσει» η περιφέρεια-μαμούθ της Β’ Αθήνας ήταν το 2003. Επί κυβέρνησης Σημίτη και επί θητείας Σκανδαλίδη στο υπουργείο Εσωτερικών, η βασική ιδέα τότε ήταν η κατάτμηση του χάους της Β’ Αθηνών σε μονοεδρικές περιφέρειες. Ηταν μια ιδέα που τορπιλίστηκε εν τη γενέσει της, κυρίως εκ των έσω του ΠΑΣΟΚ και των στελεχών με παγιωμένους εκλογικούς μηχανισμούς στη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας. Το ίδιο, λίγο ως πολύ, έγινε και έξι χρόνια αργότερα, επί υπουργίας Ραγκούση, ενώ η συζήτηση ξανάνοιξε το 2016 με πρωτοβουλία τότε και της ΝΔ και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης μέσω των προτάσεων που είχαν καταθέσει αμφότεροι για την αλλαγή του εκλογικού νόμου.

Όλα αυτά υπενθυμίζουν με νόημα κυβερνητικά στελέχη, εν όψει της κατάθεσης στη Βουλή – σε πολύ σύντομο χρόνο, σύμφωνα με τις πληροφορίες – του σχεδίου Σκουρλέτη για την κατάτμηση της Β’ Αθήνας. Για να καταλήξουν στο μήνυμα ότι ήρθε η στιγμή άπαντες να τοποθετηθούν σε μια από τις πιο παλιές, και διακομμματικές, πληγές και αμαρτίες του εκλογικού νόμου, που αποδεδειγμένα ευνοεί την αδιαφάνεια, τη διαπλοκή και τις σχέσεις εξάρτησης πολιτικής, ΜΜΕ και επιχειρηματικού χρήματος.

Εν ολίγοις, για την κυβέρνηση τουλάχιστον, ο κύβος έχει ριφθεί και οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι εντός του μήνα θα κατατεθεί στη Βουλή το σχέδιο νόμου για την κατάτμηση της Β’ Αθήνας καθώς και της περιφέρειας Αττικής, είτε υπάρξει συναίνεση και από τα υπόλοιπα κόμματα, είτε όχι.

«Σε ό,τι αφορά την πρωτοβουλία κατάτμησης της Β’ Αθήνας και του Υπολοίπου Αττικής», είπε χαρακτηριστικά σήμερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, «είναι πανθομολογούμενο ότι αποτελεί μια υπερώριμη και αναγκαία μεταρρύθμιση για τον εκδημοκρατισμό του εκλογικού μας συστήματος και την θεσμική θωράκιση του απέναντι σε φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς».
Το πολιτικό υπόβαθρο, ωστόσο, της κυβερνητικής πρωτοβουλίας είναι προφανώς διπλό: Ο στόχος είναι αφενός μεν το σπάσιμο ενός ακόμη αντιδημοκρατικού κρίκου στον εκλογικό νόμο, αφετέρου όμως και η κλιμάκωση της πίεσης τόσο προς την ΝΔ όσο και προς το Κίνημα Αλλαγής να πάρουν θέση πάνω σε μια πρόταση που και οι δύο είχαν καταθέσει στο παρελθόν.

Ενώπιον αυτής της πίεσης η επιλογή της ΝΔ είναι ήδη σαφής και συνοψίζεται στη διαφυγή δια του συμψηφισμού: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα συζητήσει την κατάτμηση της Β’ Αθήνας μόνον εάν η κυβέρνηση αποδεχθεί να δοθεί δικαίωμα ψήφου και στους Ελληνες του εξωτερικού, η αξιωματική αντιπολίτευση δεν θα προσέλθει στην διακομματική συνάντηση που έχει συγκαλέσει μεθαύριο ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης, και το Μαξίμου απάντησε ήδη πως η ΝΔ προβάλει ένα «χυδαίο δούναι και λαβείν».

«Εαν ο κος Μητσοτάκης δεν συναινέσει στην αναγκαία αυτή τομή ο λόγος θα είναι οι δεσμεύσεις του στους δελφίνους και τα τζάκια της Β΄Αθηνών», δήλωσε επίσης ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, ενώ σε ό,τι αφορά την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού ξεκαθάρισε πως η κυβέρνηση θα πάρει σχετική πρωτοβουλία υπό προϋποθέσεις, αλλά σε μεταγενέστερο χρόνο και ανεξάρτητα με το σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών.

Ειδικά επί του συγκεκριμένου ζητήματος, κυβερνητικές πηγές διαχωρίζουν τους έλληνες που έχουν φύγει τα τελευταία χρόνια στο εξωτερικό, κατά το λεγόμενο brain drain, από τους ομογενείς δεύτερης ή τρίτης γενιάς για τους οποίους, όπως σημειώνουν, η κατάσταση είναι πιο σύνθετη. Και επ’ αυτού, υπενθυμίζουν ότι η ίδια η ΝΔ, επί πρωθυπουργίας Καραμανλή το 2006, είχε ανοίξει το θέμα και είχε εξαγγείλει το δικαίωμα ψήφου στους Ελληνες του εξωτερικού – η σχετική πρωτοβουλία, όμως, δεν προχώρησε ακριβώς διότι διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για κίνηση με πολλές ιδιαιτερότητες.

Το θέμα της ψήφου των ομογενών, ωστόσο, αναμένεται να βάλει και το Κίνημα Αλλαγής, το οποίο επιχειρεί ρελάνς στην πίεση της κυβέρνησης με την κατάθεση δικής του πρότασης. Όπως αποφασίστηκε χθες σε σύσκεψη στην Χαριλάου Τρικούπη, το Κίνημα Αλλαγής θα προσέλθει μεν στην διακομματική συνάντηση της Πέμπτης αλλά θα καταθέσει μια συνολική πρόταση για τον εκλογικό νόμο, στο πλαίσιο των μοντέλων που είχαν εισηγηθεί η Δημοκρατική Συμπαράταξη και το Ποτάμι το 2016.

Κατά τις πληροφορίες, η πρόταση αυτή θα προσεγγίζει την απλή αναλογική, με διατήρηση όμως μειωμένου μπόνους εδρών, και θα περιλαμβάνει τόσο την κατάτμηση της Β’ Αθήνας όσο και το δικαίωμα ψήφου για τους Ελληνες του εξωτερικού. Η πρόταση που είχε καταθέσει η Δημοκρατική Συμπαράταξη το 2016 προέβλεπε μπόνους 25 με 30 εδρών, το οποίο όμως θα δίνεται μόνον σε κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων που παίρνουν ποσοστό άνω του 42% στις εκλογές.