H επίσκεψη Νίμιτς σε Αθήνα και Σκόπια και ειδικότερα η ατζέντα που κομίζει ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ, καθορίζει, από σήμερα, την δυναμική όχι μόνον της περαιτέρω διαπραγμάτευσης για λύση στο Μακεδονικό αλλά και της κινητικότητας στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό στις δύο χώρες.

Ηδη σε πρώτο χρόνο, και κατόπιν και των συναντήσεων του πρωθυπουργού με τους πολιτικούς αρχηγούς, τα κόμματα αρχίζουν να τοποθετούνται στο νέο, ρευστό ακόμη μεν αλλά διακριτό, δίπολο προοδευτικής και συντηρητικής προσέγγισης που, σε μετεκλογικό ορίζοντα, μπορεί να διαμορφώσει κι έναν νέο πολιτικό χάρτη.

Οι όποιες αλλαγές, ωστόσο, δεν αναμένονται ούτε άμεσα, ούτε είναι δεδομένες. Ο Πάνος Καμμένος, όπως ο ίδιος φρόντισε να δηλώσει κατηγορηματικά μετά την χθεσινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας, δεν θέτει σε αμφισβήτηση ούτε την θέση του στην κυβέρνηση, ούτε πολύ περισσότερο την κυβερνητική συνοχή. Η Φώφη Γεννηματά και ο Σταύρος Θεοδωράκης επίσης, παρά την – μικρότερη ή μεγαλύτερη – σύγκλισή τους με τις κυβερνητικές θέσεις στο Μακεδονικό, κατέστησαν εξίσου σαφές ότι τα κόμματά τους δεν πρόκειται να αντικαταστήσουν τους ΑΝΕΛ στην παρούσα κυβερνητική συμμαχία. Και το Μαξίμου, παρά την διαφοροποίηση του μικρότερου κυβερνητικού εταίρου, διαμηνύει και εκείνο προς πάσα κατεύθυνση ότι η παρούσα συγκυβέρνηση θα εξαντλήσει την θητεία της.

Η τακτική του Καμμένου

Πίσω απ’ όλα αυτά, βρίσκονται δύσκολοι συσχετισμοί, σύνθετες ισορροπίες και υπόγειες επιδιώξεις σε όλες τις πλευρές. Για τους ΑΝΕΛ το ζητούμενο σ’ αυτήν την φάση είναι να αγοράσουν χρόνο, αφ΄ενός χωρίς να διαρρήξουν την σχέση τους με το υπερσυντηρητικό τους ακροατήριο και αφ’ ετέρου χωρίς να ρισκάρουν την κυβερνητική συνοχή. Εξ ου και ο Πάνος Καμμένος επέλεξε χθες να λειτουργήσει πυροσβεστικά και ισορροπιστικά επαναλαμβάνοντας ότι «εμπιστευόμαστε τον κ. Κοτζιά να διαπραγματευθεί, επιθυμούμε λύση, αλλά με τον απαράβατο όρο που εμείς θέτουμε» – δηλαδή, τη μη χρήση του όρου «Μακεδονία» στην ονομασία της πΓΔΜ. Εξ ου επίσης, οι πλέον παρατηρητικοί επεσήμαναν και την εκτίμηση του προέδρου των ΑΝΕΛ ότι «δεν πιστεύει πως στη σύνοδο του ΝΑΤΟ θα έχουν προχωρήσει τόσο πολύ οι διαπραγματεύσεις».

Ητοι, όσο καθυστερεί η τελική λύση οι ΑΝΕΛ δεν θα είναι αναγκασμένοι να πάρουν θέση επ’ αυτής και το Μαξίμου δεν θα είναι αναγκασμένο να αντιμετωπίσει το θέμα Καμμένου. Είναι μια τακτική συντήρησης, η οποία ενδεχομένως εδράζεται και στις πληροφορίες ότι η διαπραγματευτική διαδικασία που βρίσκεται στο τραπέζι είναι μακρά και σταδιακή, αλλά είναι και μια τακτική που αφήνει ανοιχτό το πολιτικό θέμα εντός κυβέρνησης. Κι αφήνει επίσης ανοιχτά και τα ερωτήματα για το πόσο συμπαγής θα παραμείνει η Κοινοβουλευτική Ομάδα των ΑΝΕΛ, με δεδομένη την άκρως επιθετική στάση του Δημήτρη Καμμένου – μια στάση που, κατά τις πληροφορίες, καυτηριάστηκε έντονα και από τον ίδιο τον πρόεδρο των στην χθεσινή συνεδρίαση των στελεχών του κόμματος.

Το «ναι» του Σταύρου Θεοδωράκη

Για τον ενιαίο φορέα της κεντροαριστεράς οι προκλήσεις και οι επιδιώξεις είναι διαφορετικές, αλλά εξίσου σύνθετες. Ο Σταύρος Θεοδωράκης τάσσεται σαφώς υπέρ της λύσης με σύνθετη ονομασία, λέει – και θα το πράξει – ότι θα την ψηφίσει, όμως σ’ αυτή του την επιλογή, δεν συμπεριλαμβάνεται απαραιτήτως και η προοπτική της όποιας μελλοντικής σύγκλισης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως, πέραν της όντως πάγιας θέσης του υπέρ επίλυσης της εκκρεμότητας του Μακεδονικού, εκείνο που μετράει πρωτίστως αυτή τη στιγμή στους σχεδιασμούς του είναι η προσέλκυση των φιλελεύθερων και κεντρώων ψηφοφόρων που απομακρύνει η υπερσυντηρητική στροφή της ΝΔ.

Η Φώφη, ο Παπανδρέου κι ο Βενιζέλος

Από την πλευρά της, η Φώφη Γεννηματά ακροβατεί σε εντελώς αντίρροπες δυνάμεις και τάσεις. Εντός του πολιτικού συμβουλίου του νεοσύστατου Κινήματος Αλλαγής, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Σταύρος Θεοδωράκης και ο Γιώργος Καμίνης τάσσονται καθαρά, έως και ένθερμα, υπέρ λύσης με σύνθετη ονομασία. Το γεγονός ότι η ίδια, στην δημόσια δήλωσή της μετά την συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα, επέμεινε και στον «γεωγραφικό προσδιορισμό» αποτυπώνει όμως τις υπόγειες, αλλά ιδιαιτέρως έντονες κατά τις πληροφορίες, αντιδράσεις του παλιού, “πατριωτικού ΠΑΣΟΚ” που είναι εξαιρετικά επιφυλακτικό έως αρνητικό στην συμφωνία που επιδιώκει η κυβέρνηση με την πΓΔΜ.

Εξίσου επιφυλακτικός εμφανίζεται και ο έτερος ισχυρός πόλος του νέου φορέα, ο Νίκος Ανδρουλάκης, ενώ αντιθέτως, οι πληροφορίες μιλούν για διαύλους ανάμεσα σε κυβερνητικά στελέχη και την πλευρά του Γιώργου Παπανδρέου. Εν μέσω όλων αυτών δίοδο απεμπλοκής μπορεί να προσφέρει – παραδόξως, με βάση την πάγια γραμμή του κατά της όποιας παροχής στήριξης στην κυβέρνηση – η θέση Βενιζέλου. Σύμφωνα με αυτήν, οι συνταγματικές αλλαγές στην πΓΔΜ δεν είναι απαραίτητες εάν υπάρξει διεθνής σύμβαση – όπως η Ενδιάμεση Συμφωνία – που, κατά τον ίδιον, υπερισχύει τους συντάγματος.

Ολες αυτές οι αντίρροπες και σύνθετες παράμετροι προσμετρώνται και στις αναλύσεις και τους σχεδιασμούς του Μαξίμου. Εκεί, ωστόσο, η κυρίαρχη εκτίμηση αυτή τη στιγμή είναι πως εάν δημιουργηθεί θετική δυναμική υπέρ μιας συμφωνίας στους ψηφοφόρους, τότε μπορεί να είναι η βάση των κομμάτων εκείνη που θα υπαγορεύσει και τις επιλογές των ηγεσιών. Και μαζί, θα δείξει ενδεχομένως και τον δρόμο για ανάλογες, ευρύτερης σημασίας αναδιατάξεις μετεκλογικά…