Στον αστερισμό των μνημονιακών αξιολογήσεων επιστρέφει από σήμερα η κυβέρνηση με την έλευση στην Αθήνα των επικεφαλής του κουαρτέτου, και με φιλόδοξο στόχο την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης και το κλείσιμο της συμφωνίας το αργότερο έως τον Ιανουάριο.

Η ταχεία – και κατά τις ρεαλιστικές προβλέψεις εντός τριμήνου – ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης αποτελεί δομικό παράγοντα για την ομαλή εξέλιξη του προγράμματος και την οριστική επιστροφή στις αγορές μετά τον Αύγουστο του 2018.

Το θετικό στοιχείο αυτή τη φορά είναι πως τόσο η ελληνική πλευρά όσο και οι δανειστές συμφωνούν με ένταση στην ανάγκη να μην υπάρξουν καθυστερήσεις – γεγονός, που επεσήμανε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στην συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών λέγοντας: ««Στο εξωτερικό», είπε, «οι πάντες – κι αυτό επιβεβαιώθηκε και από τις συναντήσεις μας στις ΗΠΑ, και από τις συνομιλίες μας με την Κριστίν Λαγκάρντ, και από τις δηλώσεις του προέδρου Τραμπ – αναγνωρίζουν τη μεγάλη πρόοδο της Ελλάδας και θεωρούν δεδομένο το άμεσο κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης».

Τα εκκρεμή προαπαιτούμενα

Για να συμβεί αυτό, ωστόσο, πρέπει αφ΄ενός να αποδειχθούν και στην πράξη οι δεσμεύσεις Λαγκάρντ ότι το ΔΝΤ δεν θα εγείρει νέες απαιτήσεις και, αφ’ ετέρου, να κλείσει η κυβέρνηση το αργότερο έως το τέλος του έτους τα περίπου 75 από τα 95 προαπαιτούμενα που εκκρεμούν.

Πολιτικά, οι πιο δύσκολες από αυτές τις εκκρεμότητες έχουν να κάνουν με τις δημοσιονομικές προβλέψεις στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού (έσοδα, ρυθμοί ανάπτυξης και πλεόνασμα 2018), καθώς επίσης και με τις ιδιωτικοποιήσεις, τη νέα νομοθεσία που θα καθορίζει το απεργιακό δικαίωμα, την αξιολόγηση στο δημόσιο και την επίλυση του ζητήματος των συμβασιούχων, τα ενεργειακά, αλλά και την διανομή του κοινωνικού μερίσματος από το υπερπλεόνασμα του 2017.

Παρ’ ότι δε τόσο οι ευρωπαίοι όσο και το ΔΝΤ διαβεβαιώνουν ότι δεν τίθεται θέμα νέων μέτρων, η διαπραγμάτευση του κυβερνητικού επιτελείου με τους επικεφαλής των θεσμών – Ντέκλαν Κοστέλο, Ντέλια Βελκουλέσκου, Φραντσέσκο Ντρούντι και Νίκολα Τζιαμαρόλι – δεν διαγράφεται εύκολη. Και τούτο διότι οι παρεμβάσεις στα παραπάνω ευαίσθητα μέτωπα θα συμπέσουν με δύσκολες κινήσεις και σε έτερα κρίσιμα πεδία, όπως είναι η έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων στο ασφαλιστικό με τον επανυπολογισμό της προσωπικής διαφοράς.

Το κοινωνικό μέρισμα

Σε ό,τι αφορά το κοινωνικό μέρισμα – ζήτημα υψηλής πολιτικής σημασίας για την κυβέρνηση – οι οριστικές αποφάσεις δεν αναμένονται πριν από τα τέλη Νοεμβρίου. Ο πρωθυπουργός επιβεβαίωσε ότι αναμένεται υπερπλεόνασμα περί το 1 δις ευρώ για το 2017, ωστόσο τόσο η επιβεβαίωση αυτού του ποσού όσο, και κυρίως, η διανομή του θα περάσουν μέσα από την διαπραγμάτευση των επόμενων εβδομάδων.

Οι δανειστές υπενθυμίζουν την περσινή επιστολή Τσακαλώτου στο Eurogroup, με βάση την οποία η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι το μέρισμα θα διατεθεί μεν για την ενίσχυση των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, αλλά μέρος του θα διοχετευθεί και για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου καθώς και για το λεγόμενο «μαξιλάρι ρευστότητας» που θα χρησιμοποιηθεί για την ομαλή επιστροφή στις αγορές μετά την έξοδο από το Μνημόνιο.

Εως ότου ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο των δημοσιονομικών προβλέψεων, ως πιθανότεροι δικαιούχοι του κοινωνικού μερίσματος εμφανίζονται οι περίπου 500.000 πολίτες που είτε παίρνουν το Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης, είτε είναι συνταξιούχοι και εξακολουθούν να λαμβάνουν το ΕΚΑΣ. Προσπάθεια της κυβέρνησης είναι να διευρυνθεί αυτή η κοινωνική ομάδα, δεν πρόκειται ωστόσο να υπάρξει επανάληψη του περσινού εφ΄άπαξ βοηθήματος που δόθηκε σε όλους, ανεξαιρέτως, τους συνταξιούχους.

Ο πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων με τους επικεφαλής του κουαρτέτου θα ολοκληρωθεί στο τέλος της εβδομάδας. Πλην απροόπτου, δε, η επιστροφή τους στην Αθήνα έχει προγραμματιστεί στα τέλη Νοεμβρίου οπότε και θα διαφανεί εάν όντως η αξιολόγηση μπορεί να ολοκληρωθεί έως τον Ιανουάριο.