Ακριβώς έναν χρόνο μετά το κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή των capital controls το υπουργείο Οικονομικών προχωρά στο πρώτο βήμα ουσιαστικής χαλάρωσης των κεφαλαιακών ελέγχων – ένα βήμα, όμως, που έχει ως βασικό στόχο την επιστροφή των «κρυμμένων» καταθέσεων στις τράπεζες.

Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, μιλώντας χθες το βράδυ στην ΕΡΤ, επιβεβαίωσε τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες επίκειται χαλάρωση των capital controls και άμεση αποδέσμευση του «νέου χρήματος» από τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων.

Όπως είπε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, η σχετική ρύθμιση θα κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα και, ουσιαστικά, έχει τη μορφή κινήτρου για επιστροφή των καταθέσεων στις τράπεζες και για την προσέλκυση επενδύσεων.

«Θα υπάρχει ρύθμιση στα capital controls την άλλη εβδομάδα. Αυτοί  που φέρουν νέα χρήματα για επενδύσεις να μπορούν να τα βγάλουν», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών.

Το «νέο χρήμα» και οι κρυμμένες καταθέσεις

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια κίνηση που είχε προαναγγελθεί μετά την επαναφορά του waiver της ΕΚΤ για τις ελληνικές τράπεζες και την ολοκλήρωση πρώτης αξιολόγησης – πρόκειται όμως και για μια κίνηση που, παρά τους ισχυρούς συμβολισμούς της, παραμένει αμφίβολο το εάν και πότε θα αποδώσει.

Ο γενικός σχεδιασμός προβλέπει ότι η κίνηση κεφαλαίων θα απελευθερωθεί πλήρως για όσα ποσά επαναπατριστούν ή βγουν από τα… στρώματα και τις θυρίδες και επιστρέψουν στις τράπεζες.

Το μέτρο, εν είδει κινήτρου για επιστροφή των καταθέσεων στις τράπεζες, συζητείται εδώ και καιρό αλλά υπήρχαν επιφυλάξεις τόσο ως προς την αποτελεσματικότητά του, όσο και ως προς τον «ηθικό κίνδυνο» που εμπερικλείει – δηλαδή, την άτυπη δικαίωση όσων απέσυραν τα κεφάλαιά τους και στέγνωσαν τις τράπεζες σε βάρος εκείνων, των λίγων, που έμειναν και βλέπουν τώρα τις καταθέσεις τους δεσμευμένες.

Το ερώτημα εδώ είναι  το πώς θα λειτουργήσει το κίνητρο της επιστροφής εάν δεν έχει αποκατασταθεί πλήρως η εμπιστοσύνη στην οικονομία και εκκρεμεί, βεβαίως, μένει να ξεκαθαριστεί εάν τα εν λόγω κεφάλαια θα θεωρηθούν ή όχι «τεκμήρια» φοροδιαφυγής.

Έχουν φύγει καταθέσεις 45 δις ευρώ

Περιθώρια, πάντως, άλλων αναστολών δεν υπήρχαν, καθώς δύσκολα φαίνεται πως θα επιτευχθεί ο στόχος των τραπεζών για επιστροφή κεφαλαίων 3 έως 4 δις εφέτος, ενώ από πέρσι το καλοκαίρι έχουν φύγει από τις τράπεζες καταθέσεις της τάξης των 45 δις. 

Εξ αυτών, οι τραπεζίτες θεωρούν ότι τα 20 δις παραμένουν στη χώρα… θαμμένα στα σεντούκια και κυρίως σ’ αυτά τα κεφάλαια είναι που θα στοχεύσει το κίνητρο εξαίρεσης του νέου χρήματος από τα capital controls.