Με δύο «όχι» κι ένα «ίσως» να βρίσκονται ήδη στο τραπέζι και με δεδηλωμένο στόχο την διασφάλιση των 200 βουλευτών, ο Αλέξης Τσίπρας κλείνει σήμερα τις διερευνητικές επαφές του με τους πολιτικούς αρχηγούς για τον εκλογικό νόμο κι εντός των επόμενων ημερών καλείται να διαμορφώσει την τελική κυβερνητική πρόταση.

Τα δύο ραντεβού του πρωθυπουργού με τον επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρο Θεοδωράκη και τον πρόεδρο της Ένωσης Κεντρώων Βασίλη Λεβέντη θα συμπληρώσουν το παζλ των, κατ’ αρχήν έστω, προθέσεων για συγκλίσεις ή μη και θα καταδείξουν τα πολιτικά – αλλά και αριθμητικά – ψήφισης του εκλογικού νόμου από 200 βουλευτές και ισχύος του από τις αμέσως επόμενες εκλογές.

Τα «όχι» και τα «ίσως»

Μέχρι στιγμής, και όπως επιβεβαιώθηκε και στον χθεσινό γύρο συναντήσεων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης λέει καθαρό «όχι» στην αλλαγή του εκλογικού νόμου, το ΚΚΕ συζητάει μόνον απλή και ανόθευτη αναλογική όπως ξεκαθάρισε ο Δημήτρης Κουτσούμπας και η Φώφη Γεννηματά αφήνει ανοιχτό το πρώτο «ίσως», δηλώνοντας ότι το ΠΑΣΟΚ θα τοποθετηθεί μόλις κατατεθεί η τελική και ολοκληρωμένη πρόταση της κυβέρνησης.

Με δεδομένες τις έως τώρα δημόσιες τοποθετήσεις των Σταύρου Θεοδωράκη και Βασίλη Λεβέντη υπέρ αναλογικότερου συστήματος ή απλής αναλογικής, το Ποτάμι και η Ένωση Κεντρώων προσμετρώνται επίσης και ήδη στα «ίσως» – γεγονός, που σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να διαμορφώσει τη θέση της σε δύο κομβικά πολιτικά ζητήματα: Το πρώτο είναι εάν θα εγκαταλείψει το αίτημα του κομματικού μηχανισμού του ΣΥΡΙΖΑ για καθαρή απλή αναλογική και θα αποδεχθεί ένα μικρό έστω μπόνους εδρών υπέρ της «κυβερνησιμότητας» – όπως ζητούν ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι.

Ο κίνδυνος της Χρυσής Αυγής

Το δεύτερο είναι εάν θα ρισκάρει να πάει σε μια διακομματική μεν υπερψήφιση του νέου εκλογικού νόμου, στην οποία όμως θα συμπεριληφθούν ενδεχομένως και οι ψήφοι της Χρυσής Αυγής. Στο Μαξίμου δεν συζητείται καν ο οποιοσδήποτε σχεδιασμός με συνυπολογισμό και της Χρυσής Αυγής, πρόκειται όμως για μια ντε φάκτο πολιτική πρόκληση και παγίδα.

Στην – θεωρητική ακόμη – περίπτωση που προκύψουν περιθώρια συναινέσεων με την ελάσσονα αντιπολίτευση, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι και Ένωση Κεντρώων αθροίζουν 37 βουλευτές (17, 11 και 9 αντίστοιχα). Ο στόχος της ψήφισης του εκλογικού νόμου με πλειοψηφία δύο τρίτων προϋποθέτει την εξεύρεση άλλων 10 βουλευτών. Από τους 4 ανεξάρτητους, οι 2 – Χάρης Θεοχάρης και Λεωνίδας Γρηγοράκης – πολύ δύσκολα θα συναινέσουν σε επιλογές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, κι εάν δεν υπάρξει θεαματική μεταστροφή από το ΚΚΕ το ρίσκο να αναδειχθεί η Χρυσή Αυγή σε ρυθμιστή είναι προφανές.

Το μπόνους των εδρών

Στο μέτωπο της πολιτικής ουσίας, δηλαδή στο πόσο «αναλογικότερος» ή απολύτως αναλογικός θα είναι ο νέος εκλογικός νόμος, οι πληροφορίες από το κυβερνητικό στρατόπεδο φέρουν τον πρωθυπουργό ανοιχτό στο ενδεχόμενο διατήρησης ενός μικρού μπόνους εδρών, «εάν αυτό αποδειχθεί το κλειδί για ευρύτερες συναινέσεις».

Στις χθεσινές του συναντήσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Δημήτρη Κουτσούμπα και την Φώφη Γεννηματά, ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε μόνον ένα γενικό πλαίσιο αλλαγών, βασισμένο σε 5 σημεία: Αναλογικότερο εκλογικό νόμο – χωρίς να αποσαφηνίσει εάν προκρίνει την απλή αναλογική ή εάν συζητά κι ένα περιορισμένο μπόνους – τη διατήρηση του ορίου εισόδου (πιθανότατα του ισχύοντος 3%) για την είσοδο στη Βουλή, το σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών, την ψήφο στα 17 και την ψήφο των ομογενών.

Τα σημεία σύγκλισης

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «οι συγκλίσεις που έχουν ήδη παρατηρηθεί αφορούν ιδιαίτερα το θέμα της κατάργησης ή μιας σημαντικής μείωσης του μπόνους εδρών και τη θεσμοθέτηση δικαιώματος ψήφου από τα 17».

Οι ίδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, δε, επισημαίνουν ότι με τις τάσεις που έχουν φανεί στις τελευταίες εκλογές η διατήρηση ενός μπόνους π.χ. 20 εδρών εάν το πρώτο κόμμα συγκεντρώνει ποσοστό πάνω από 40% δεν θα έχει άμεσο αντίκρισμα και, στην πράξη, σημαίνει και πάλι απλή αναλογική.

Το ερώτημα είναι εάν και πόσο εύκολα θα πειστούν επ’ αυτού και οι παραδοσιακές κομματικές δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ που επιμένουν σθεναρά στην καθαρή απλή αναλογική και το Σαββατοκύριακο, στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, θα κληθούν να συναποφασίσουν και να συνυπογράψουν την τελική κομματική – κυβερνητική θέση στο ζήτημα του εκλογικού νόμου…