H εγκαθίδρυση της νέας τάξης πραγμάτων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα ξεκινά από την Τράπεζα Πειραιώς, οι υπόγειες μάχες των τελευταίων μηνών βγάζουν ήδη νικητές τους δανειστές και τα hedge funds και η τελική αναμέτρηση του επόμενου διαστήματος αποκτά καθαρή – και διπλή – στόχευση: Τον πλήρη έλεγχο του εγχώριου τραπεζικού συστήματος από τους πιστωτές και την άλωση του Ελ Ντοράντο των κόκκινων δανείων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παραιτήθηκε ο Σάλλας από πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς

Η – αναμενόμενη και προδιαγεγραμμένη – παραίτηση Σάλλα από την προεδρία της Τράπεζας Πειραιώς σηματοδοτεί το πρώτο βήμα για την διαμόρφωση αυτού του νέου status quo, αφ’ ενός με την απομάκρυνση των παραδοσιακών ελλήνων τραπεζιτών και, αφ’ ετέρου, με την αντικατάσασή τους από, ξένα κατά κύριο λόγο στελέχη, που θα εφαρμόσουν απαρέγκλιτα τις μνημονιακές επιταγές για τη μείωση των κόκκινων δανείων.

Σύμφωνα, δε, με πηγές κοντά στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας η κατεύθυνση από τους δανειστές και τον SSM – τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της ΕΚΤ – είναι πολύ σαφής και αδιαπραγμάτευτη: Οι νέες διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών θα πρέπει να λειτουργούν με απολύτως τεχνοκρατικά κριτήρια και με βασική «πυξίδα» την πιστή τήρηση των μηνιαίων στόχων για τη μείωση των κόκκινων δανείων που προβλέπονται στο τρίτο Μνημόνιο. Κατά τις ίδιες πηγές, τα πρώτα δείγματα γραφής επί της υλοποιήσης των στόχων αυτών θα εξεταστούν στο τέλος του χρόνου με κάθε παρέκλιση να συνοδεύεται από την απειλή νέας ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών.

Σ’ αυτό, δε, το ασφυκτικό πλαίσιο κύκλοι της τραπεζικής αφοράς θεωρούν ότι οι βασικοί στόχοι των δανειστών είναι τρεις: Η αλλαγή διοικήσεων σε Πειραιώς και Εθνική και η ταχεία αντικατάσταση της – αναγκαστικά παραιτηθείσας – ηγεσίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) από ξένα, στην πλειοψηφία τους, στελέχη.

Η εστίαση σε Εθνική και Πειραιώς δεν είναι καθόλου τυχαία καθώς η μεν πρώτη είναι η μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα, η δε δεύτερη έχει στην κατοχή της το 50% των επιχειρηματικών κόκκινων δανείων.

Η περίπτωση της Πειραιώς είναι αποκαλυπτική και ως προς τα συμφέροντα που συγκρούονται πίσω από τους νέους κανονισμούς εποπτείας και το νόμο περί ανεξαρτησίας και εταιρικής διακυβέρνησης που διέπει πλέον τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους η διοίκηση του Μιχάλη Σάλλα δεχόταν εδώ και μήνες την ανοιχτή επίθεση του κερδοσκοπικού fund του Τζον Πόλσον – του μεγαλοεπενδυτή από το Κουίνς και «θριαμβευτή» της αμερικανικής φούσκας των ακινήτων – που, επισήμως, έχει αποκτήσει το 9,3% της Πειραιώς και, κατά τις εκτιμήσεις της αγοράς, μέσω διαφόρων επενδυτικών οχημάτων και συμμαχιών έχει καταφέρει να ανεβάσει το ποσοστό του στην τράπεζα ανάμεσα στο 15% με 20%.

Κατά τις ίδιες πηγές η επίθεση και το lobbying Πόλσον βρισκόταν πίσω και από το αιφνιδιαστικό μπλόκο του SSM στον ορισμό του Χρήστου Παπαδόπουλου στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Τράπεζας Πειραιώς.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τζον Πόλσον: Ο άνθρωπος που έδιωξε τον Σάλλα από την Πειραιώς

Τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια

Παράγοντες της αγοράς μιλούν για έντονη κινητικότητα και επαφές της πλευράς Πόλσον με παράγοντες των ευρωπαϊκών θεσμών, θυμίζουν ότι ο μεγιστάνας των hedge funds ήταν υπέρμαχος της επιστροφής στη διοίκηση της Πειραιώς του Ανθιμου Θωμόπουλου που είχε αποχωρήσει στις αρχές του χρόνου μετά από έντονο παρασκήνιο και καταγγελίες, και υποστηρίζουν ότι το διακύβευμα είναι ο πλήρης έλεγχος και η βίαιη – όσο και προσοδοφόρα – αναδιάρθρωση των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων της Πειραιώς. Ανάμεσα σ’ αυτά τα δάνεια βρίσκονται μη εξυπηρετούμενες οφειλές μεγάλων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και αλυσίδων τροφίμων που θεωρείται ότι αποτελούν «φιλέτα υπεραξιών» για τα γεράκια των hedge funds.

Κατσέλη: Ακρωτηριασμός των ελληνικών τραπεζών

Το έτερο μεγάλο μέτωπο είναι εκείνο της Εθνικής Τράπεζας όπου εντείνονται οι πιέσεις για την αποχώρηση της Λούκας Κατσέλη από τη θέση του προέδρου.

Το ζήτημα με την Λούκα Κατσέλη είναι ότι εμπίπτει στο κριτήριο του νόμου που ορίζει ότι τα στελέχη της διοίκησης των τραπεζών δεν πρέπει να έχουν υπηρετήσει σε κομματικές θέσεις επί μία τετραετία. Η πρόεδρος της Εθνικής ήταν πρόεδρος της «Κοινωνικής Συμφωνίας» έως το 2015.

Η ίδια, πάντως, η Λούκα Κατσέλη εκτόξευσε βολές περί «ακρωτηρισμού» του τραπεζικού συστήματος μέσω του νέου νόμου (4346/2015) λέγοντας στην πρόσφατη γενική συνέλευση των μετόχων της Εθνικής, ότι με πρόσχημα την εταιρική διακυβέρνηση και την πολιτική ανεξαρτησία απεμπολείται η «αναγκαία σύνδεσή του με την πραγματική οικονομία» και «διακυβεύεται η τοποθέτησή τους στο διεθνές ανταγωνιστικό τραπεζικό τοπίο».