Tο ΔΝΤ επιβεβαίωσε το αναμενόμενο – ότι μπαίνει ξανά στην αρένα με σκληρές απαιτήσεις -, η βύθιση στα έσοδα του Αυγούστου ήρθε μάλλον να εξηγήσει το μήνυμα “συγκρατημένης ανησυχίας” που εξέπεμψε προχθές το υπουργείο Οικονομικών, και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος προσέρχεται σήμερα στο Eurogroup για το πρώτο αναγνωριστικό crash test της τρίτης αξιολόγησης.

Θα είναι ένα Eurogroup χωρίς θρίλερ μεν και χωρίς αποφάσεις, τα χαρτιά όλων των πλευρών όμως άρχισαν να ανοίγουν και προϊδεάζουν για τους δρόμους στους οποίους θα οδηγήσει η διαπραγμάτευση με τους δανειστές μετά την επόμενη Κυριακή και τον σταθμό των γερμανικών εκλογών.

Και με βάση τα πρώτα δείγματα, ο εν λόγω δρόμος φαίνεται να οδηγεί ντε φάκτο στο τελικό ξεκαθάρισμα των λογαριασμών Ευρώπης και ΔΝΤ, καθώς το Ταμείο κατέστησε χθες σαφές ότι θα φέρει σε πρώτο πλάνο το αίτημά του για νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Πρόκειται για μια απαίτηση που δεν απορρίπτει μόνον η Αθήνα, καθώς οι πιο αντιρρήσεις έρχονται από την πλευρά των Βρυξελλών και, κυρίως, της Φρανκφούρτης και της ΕΚΤ.

Το μήνυμα του Ράις

Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του Ταμείου Τζέρι Ράις ήταν κάτι περισσότερο από σαφής χθες, ζητώντας όχι μόνον νέα stress tests και επανεξέταση του ενεργητικού των τραπεζών αλλά και διαμηνύοντας ότι το ζήτημα θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή της επικείμενης αξιολόγησης.

«Για να προστατευτεί η υγεία του τραπεζικού τομέα», είπε, «είναι κρίσιμο να προχωρήσουν οι εποπτικές αρχές σε έναν έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού  και σε μια άσκηση αντοχής stress test πριν από το τέλος του προγράμματος του ESM, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πόροι που έχουν μπει στην άκρη για την αποκατάσταση των τραπεζών σε αυτό το πρόγραμμα θα χρησιμοποιηθούν έγκαιρα, εφόσον χρειαστεί. Κατά συνέπεια, η αξιολόγηση της στρατηγικής και των σχεδίων του χρηματοπιστωτικού τομέα θα αποτελέσει το επίκεντρο της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος».

Στην πράξη, το μήνυμα Ράις αποτελεί και την πρώτη «πρόβα πολέμου» Ευρώπης και ΔΝΤ στην τελική φάση του ελληνικού Μνημονίου. Μοσκοβισί και Ντράγκι έχουν ήδη αποκρούσει ευθέως οποιαδήποτε συζήτηση για νέα τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση, ο Μακρόν κάλεσε από την Αθήνα το Ταμείο να μην βάλει νέες απαιτήσεις στο τραπέζι, το ΔΝΤ ωστόσο σπεύδει να ξεκαθαρίσει ότι εμμένει στην δική του ατζέντα.

Παράλληλα με αυτή την ατζέντα, δε, ο Τζέρι Ράις φρόντισε να στείλει δύο ακόμη μηνύματα σε Παρίσι και Αθήνα. Σχολιάζοντας την δήλωση Μακρόν ότι δεν ήταν ποτέ υπέρμαχος της εμπλοκής του ΔΝΤ στην Ευρώπη, είπε με νόημα ότι «η δουλειά μας στην Αθήνα έγινε μετά από αίτημα των αρχών και σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς». Και στο, πάντοτε θερμό, ερώτημα εάν θα απαιτηθούν νέα μέτρα το 2018, δήλωσε μεν ότι το Ταμείο δεν ζητά επιπλέον μέτρα, για να αφήσει όμως ανοιχτό πεδίο ερμηνειών προσθέτοντας ότι η εξέλιξη του προγράμματος και η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας είναι «δυναμική».

Ενώπιον αυτών των δεδομένων, η Ευρώπη επιχειρεί σε πρώτο χρόνο να αποκρούσει τις απαιτήσεις του Ταμείου μεταθέτοντας την πίεση στην ελληνική πλευρά. Ηδη, οι εκπρόσωποι των συστημικών τραπεζών δέχτηκαν τις σαφείς οδηγίες της εποπτικής αρχής της ΕΚΤ (SSM) να προχωρήσουν σε ταχείες εκκαθαρίσεις των κόκκινων δανείων εγκαταλείποντας τις διαγραφές χρεών και επιταχύνοντας τους πλειστηριασμούς. Οι πληροφορίες από Βρυξέλλες και Φραγκφούρτη αναφέρουν ότι ανάλογες προτροπές θα υπάρξουν προς τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και σήμερα στο Eurogroup, με την επισήμανση ότι η αντιμετώπιση των «κόκκινων δανείων» αποτελεί το πρώτο όπλο για να αποκρουστούν οι πιέσεις του ΔΝΤ για νέα ανακεφαλαιοποίηση.

Τα νέα μέτρα

Ακόμη και αυτή η οδός, ωστόσο, δεν διασφαλίζει τον συμβιβασμό, ούτε αποκλείει το ενδεχόμενο να ζητηθούν από το Ταμείο είτε νέα μέτρα, είτε εφαρμογή νωρίτερα των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί για το 2020 (μείωση αφορολόγητου).

Η «τρύπα» του 1,7 δις στα έσοδα του Αυγούστου ενισχύει τις πιθανότητες για τέτοιου τύπου απαιτήσεις και δείχνει ότι και η τρίτη αξιολόγηση θα περάσει από δύσβατο πεδίο. Και με αυτά τα δεδομένα, η Ευρώπη είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να ανοίξει την – τελική πλέον – συζήτηση για την παραμονή ή μη του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα αρκετά πριν από τον Ιανουάριο όπως προβλέπει ο έως τώρα σχεδιασμός των Βρυξελλών.