Πριν από μία εβδομάδα, στην Βουλή, ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε ευθέως στον Κυριάκο Μητσοτάκη το ερώτημα εάν συμφωνεί με την άρση του «νόμου της ζούγκλας» στην αγορά εργασίας: «Θέλω τελικά να σας ρωτήσω», είχε πει, «κύριοι της αντιπολίτευσης: Συμφωνείτε με την αύξηση του κατώτατου μισθού; Ναι ή όχι; Συμφωνείτε με την αποφυγή του λοκ- άουτ; Ναι ή όχι; Συμφωνείτε με τη μη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων; Ναι ή όχι; Συμφωνείτε με την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και της εργασιακής κανονικότητας ή όχι;».

Ads

Τότε, ο πρόεδρος της ΝΔ δεν έδωσε απάντηση. Ενδεχομένως διότι είχε ήδη επιλέξει να καταθέσει σε διαφορετικό, και πιο… ενδεδειγμένο, φόρουμ τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα του, όπως και έπραξε χθες στη συνέλευση του ΣΕΒ. Εκεί, από το βήμα της ετήσιας συνέλευσης των βιομηχάνων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε το διπλό «όχι» στην επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και την αύξηση του κατώτατου μισθού – δύο πρωτοβουλίες που έχει θέσει ως πρώτη προτεραιότητα η κυβέρνηση για τη μεταμνημονιακή περίοδο και που ήδη, σύμφωνα με τα τελευταία μηνύματα ευρωπαίων αξιωματούχων, φαίνονται να έχουν αποδεχθεί και οι δανειστές.

«Εχουμε κατανοήσει πλήρως», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης, «τις παρενέργειες που προκαλούσε ιδίως στον τομέα της μεταποίησης αλλά και στη διεθνή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ο συνδυασμός τριών παραγόντων. Της άνευ προϋποθέσεως επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων . Της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία και της αρχής της καθολικής υπερίσχυσης των κλαδικών συμβάσεων έναντι των επιχειρησιακών. Αυτό το τρίπτυχο το ξέρετε καλά, καθιστούσε εξαιρετικά άκαμπτη την αγορά εργασίας, σε βάρος των ίδιων των εργαζομένων. Είμαστε αποφασισμένοι να μην επιτρέψουμε αυτές οι ρυθμίσεις να αναβιώσουν με τον τρόπο που τις σχεδιάζει η σημερινή κυβέρνηση».

Και αφού χαρακτήρισε «αντιδραστική, αντιαναπτυξιακή και αντιεργατική» την πολιτική που προωθεί η κυβέρνηση για την αγορά εργασίας πρόσθεσε και το δεύτερο έμμεσο «όχι» στην αύξηση του κατώτατου μισθού: «Η μόνη βιομηχανία», είπε, «την οποία υπηρετεί το σχέδιο Τσίπρα- Αχτσιόγλου για επιστροφή στις συλλογικές συμβάσεις, είναι η βιομηχανία των εργατολόγων… Δεσμεύομαι ότι η κυβέρνησή μου θα δει με προσοχή αυτά τα ζητήματα χωρίς τις ιδεοληψίες των ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ. Τότε μπορούμε να ανοίξουμε τη συζήτηση για μία λελογισμένη αύξηση του κατώτατου μισθού. ‘Αλλωστε τον πρώτο λόγο πρέπει να τον έχετε εσείς, οι κοινωνικοί εταίροι».

Ads

Ως εναλλακτική πρόταση, δε, συνόψισε το δικό του όραμα για την ανάπτυξη και την εργασία στην ανταλλαγή φοροαπαλλαγών για τους εργοδότες με… stock options για τους εργαζόμενους: «Κάντε εσείς», είπε απευθυνόμενος στους βιομήχανους, «συμμέτοχους τους εργαζόμενους στην επιτυχία σας με stock-options κι εγώ θα είμαι ανοιχτός σε φοροαπαλλαγές. Προσφέρετε εσείς ιδιωτικά ασφαλιστικά προγράμματα ή κάρτες κίνησης στα μέσα μεταφοράς κι εγώ συζητώ τα έξοδα αυτά να εκπίπτουν από την εφορία».

Για την ιστορία – και για τη δημόσια συζήτηση του άμεσου μέλλοντος επίσης – η μείωση του κατώτατου μισθού κατά σχεδόν 200 ευρώ επί κυβέρνησης Παπαδήμου, έχει καταγραφεί ως το πιο εμβληματικό μέτρο κοινωνικής αναλγησίας της εποχής των Μνημονίων. Κυρώθηκε με την Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου υπ’ αριθμόν 6 στα τέλη Φεβρουαρίου του 2012, και έφερε τον κατώτατο μισθό από τα 751 στα 586 ευρώ. Για τους νέους εργαζόμενους έως 25 ετών ο κατώτατος μισθός ορίστηκε, με την ίδια Πράξη, στα 511 ευρώ.

Για την ιστορία επίσης, ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα είναι ο χαμηλότερος μεταξύ των παλαιών μελών της Ε.Ε. Ακόμη και στην μεταμνημονιακή Ιρλανδία ο κατώτατος μισθός παραμένει στα 1.614 ευρώ. Χαμηλότεροι από την Ελλάδα είναι οι μισθοί μόνον στις χώρες της πρώην ανατολικής Ευρώπης και οριακά στην Πορτογαλία, κι εκεί όμως μόνον σε ονομαστικούς όρους.

Αποκαλυπτική σε ό,τι αφορά τις συγκρίσεις άλλωστε είναι έρευνα του γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Ιδρύματος Χανς Μπέκλερ που είχε παρουσιαστεί στο Ευρωκοινοβούλιο και δείχνει ότι από το 2010 έως το 2014 ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα μειώθηκε στο 75% του πραγματικού κατώτατου μισθού της Πορτογαλίας μέσα από τις αλλεπάλληλες περικοπές και παρεμβάσεις στο σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Κατά την ίδια έρευνα ο πραγματικός κατώτατος μισθός στην Ελλάδα στη συγκεκριμένη τετραετία μειώθηκε κατά 23,8%.