Όταν η Κριστίν Λαγκάρντ βγαίνει… από αριστερά για να υπερασπιστεί την (χαμένη) τιμή του καπιταλισμού, ο Γιούνκερ τηλεφωνεί στην Αθήνα και συγκαλεί έκτακτη τετραμερή. Κι ο Αλέξης Τσίπρας πάει, ξανά «εσπευσμένα», στις Βρυξέλλες για να δώσει το παρόν σε μια μάχη που δεν τον αφορά.

Ads

Στην πραγματικότητα, ο έλληνας πρωθυπουργός καλείται να πάρει θέση σε ένα μη δίλημμα. Διότι η κόντρα των πιστωτών για το χρέος είναι μια κόντρα προσχηματική. Στην υπόθεση του χρέους η μόνη καθαρή θέση εξ αρχής ήταν η θέση της ελληνικής πλευράς. Οι έτεροι «θεσμοί» και «εταίροι» γνώριζαν, και γνωρίζουν, πολύ καλά τα λάθη, τα αδιέξοδα και τις παγίδες αλλά επιμένουν να πετούν τη μπάλα στην εξέδρα στο βωμό των πολιτικών σκοπιμοτήτων.

Το ΔΝΤ γνωρίζει πολύ καλύτερα απ’ όλους – και ενίοτε το ψελλίζει – ότι λύση στην ελληνική κρίση χωρίς αναδιάρθρωση του χρέους δεν υφίσταται. Δεν αποτολμά όμως τη σύγκρουση με τη Γερμανία και, προσπαθεί να αντισταθμίσει το κενό της αναδιάρθρωσης με επιπλέον… λιτότητα.

Το Ταμείο γνωρίζει ότι ο στόχος της βιωσιμότητας του χρέους – της μείωσής του, δηλαδή, στο 120% του ΑΕΠ έως το 2020 – δεν υπάρχει ούτε στα χαρτιά πλέον μετά και τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 1% εφέτος και στο 2% το 2016. Αντί να βάλει, όμως, στο τραπέζι επιτακτικά θέμα διαγραφής του χρέους, αξιώνει να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό των χαμηλότερων πλεονασμάτων με πρόσθετα μέτρα λιτότητας. Εξ ου και η Κριστίν Λαγκάρντ διέρρεε χθες τη δυσαρέσκειά της για τις ελληνικές προτάσεις, τις χαρακτήριζε «υφεσιακές» και «φορομπηχτικές» και ζητούσε επιστροφή στη δοκιμασμένη συνταγή του «κουρέματος» των συντάξεων και της εν γένει περιστολής των δαπανών. Παρεμπιπτόντως, ψηλά στην ατζέντα των διαφωνιών της ανέβασε και την αύξηση των εργοδοτικών εισφορών, καθ’ ότι η μείωσή τους ήταν μνημονιακή ρήτρα του δεύτερου – του τρέχοντος δηλαδή – ελληνικού προγράμματος.

Ads

Εξίσου καλά γνωρίζει ότι το πρόγραμμα δεν βγαίνει χωρίς αναδιάρθρωση και η Ανγκελα Μέρκελ. Οι μύθοι που η ίδια έθρεψε, όμως, στα 5 χρόνια της κρίσης δεν της επιτρέπουν να βάλει θέμα διαγραφής του ελληνικού χρέους στο εσωτερικό πολιτικό της ακροατήριο. Κι οι ίδιοι μύθοι δεν της επιτρέπουν καν να αφήσει εκτός τροχιάς το ΔΝΤ.

Η Μέρκελ χρειάζεται το ΔΝΤ για να περάσει την όποια συμφωνία από τη γερμανική Βουλή. Το «άτεγκτο» Ταμείο θα είναι το διαβατήριο αξιοπιστίας και η απόδειξη τιμωρίας της «σπάταλης» Ελλάδας για το συντηρητικό πολιτικό προσωπικό και εκλογικό σώμα της Γερμανίας. «Για εμάς, η ετυμηγορία του ΔΝΤ είναι το σημείο αναφοράς για μια αξιόπιστη, αποδεκτή λύση» δήλωσε χαρακτηριστικά χθες ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών στην Κάτω Βουλή Γιόακιμ Πος, ενώ ο βουλευτής των Χριστιανοκοινωνιστών της Βαυαρίας Αλεξάντερ Ράντβαν τόνισε: «Το ΔΝΤ είναι ένας σοβαρός εταίρος που πιέζει τους Έλληνες να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα».

Το γεγονός ότι αυτή η πραγματικότητα οδηγεί στην έκτη συνεχόμενη χρονιά ύφεσης την Ελλάδα και σε πιθανό νέο δάνειο κάποιων αρκετών δισεκατομμυρίων από τους γερμανούς φορολογούμενους παρακάμπτεται επί του παρόντος και από το Βερολίνο και από την Ουάσιγκτον. Διότι, εγκλωβισμένες στα λάθη των δύο Μνημονίων, Μέρκελ και Λαγκάρντ είναι καταδικασμένες να χορέψουν μαζί και αυτόν τον γύρο της ελληνικής κρίσης, υποκρινόμενες ότι διαφωνούν απλώς στις «λεπτομέρειες» – όπως χαρακτήρισε μόλις προχθές το θέμα του χρέους η καγκελάριος.

Το ερώτημα είναι εάν αυτός ο αδιέξοδος χορός μπορεί να συνεχιστεί και στην επόμενη μέρα, μετά το «τρέχον πρόγραμμα». Εδώ η Αθήνα φαίνεται να έχει κάνει τις επιλογές της και δείχνει σαφώς ότι προτιμά να μην μετέχει το ΔΝΤ στο οποιοδήποτε “new deal” υπάρξει για την Ελλάδα μετά την ολοκλήρωση του «δεύτερου προγράμματος».

«Αυτή η κρίσιμη καμπή της διαπραγμάτευσης είναι και η στιγμή που οι ευρωπαϊκές ηγεσίες πρέπει να πάρουν ιστορικές αποφάσεις», είπε χθες το βράδυ ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς από τις Βρυξέλλες τονίζοντας: «Θα πρέπει να σκεφτούμε το μέλλον χωρίς το ΔΝΤ, και αυτό δεν αφορά κυρίως την ολοκλήρωση του παρόντος προγράμματος».

Αυτή η επιλογή, όντως, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια μακροπρόθεσμη λύση αμιγώς πολιτική και ευρωπαϊκή. Προϋποθέτει, όμως, να έχει διασφαλιστεί πως η Ευρώπη και η Μέρκελ θα έχουν κάνει έως τότε και τη μεγάλη στροφή στο θέμα του χρέους. Κάτι, που ακόμη δεν διαφαίνεται αρκούντως καθαρά ούτε στον γερμανικό, ούτε στον ευρωπαϊκό ορίζοντα…