Εικόνα του αριθμού των ενεργών κρουσμάτων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και πανελλαδικά εν μέσω του τρίτου κύματος έξαρσης της covid-19, δίνει μέσω του tvxs.gr ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Δημοσθένης Σαρηγιάννης, επικεφαλής της υπολογιστικής πλατφόρμας Core που βασίζεται στην ανάλυση των αστικών λυμάτων.

Συγκεκριμένα, ο κ. Σαρηγιάννης υπολογίζει τα ενεργά κρούσματα στην Αττική σε 33.000 με 36.000, τα αντίστοιχα στη Θεσσαλονίκη σε 7.500 με 8.500 ενώ πανελλαδικά ο αριθμός αυτός εκτιμάται σε 70.000 με 75.000 ενεργά κρούσματα. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι το ποσοστό των κρουσμάτων της πρωτεύουσας πλησιάζουν το 50% των συνολικών στη χώρα ενώ η κατάσταση στη Θεσσαλονίκη, αν και καλύτερη από την Αθήνα, συνεχίζει να εμπνέει ανησυχία.

Ο κ. Σαρηγιάννης ξεκαθαρίζει πως οι αυξημένοι αριθμοί κρουσμάτων που καταγράφονται τις τελευταίες ημέρες είχαν προβλεφθεί από την πλατφόρμα Core κι άρα η κυβέρνηση θα μπορούσε να έχει πάρει μέτρα νωρίτερα. «Είναι ένα ζήτημα το αν θα πάρεις μέτρα λαμβάνοντας υπόψη μια πρόβλεψη ενός μοντέλου που έχει αποδειχθεί ότι δουλεύει ή αν θα αφήσεις τη λήψη μέτρων αφού δεις το φαινόμενο να συμβαίνει μπροστά στα μάτια σου. Γενικά βλέπουμε να έχει επικρατήσει η επιλογή της λήψης μέτρων προκειμένου να σταματήσει κάτι που ήδη συμβαίνει. Ευτυχώς με κάποιες εξαιρέσεις, όπως το lockdown που επιβλήθηκε μία εβδομάδα μετά την Πρωτοχρονιά προκειμένου να σταματήσουν αλυσίδες μετάδοσης που είχαν ξεκινήσει μέσα στις Γιορτές», παρατηρεί ο καθηγητής.

Ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν

«Στη δουλειά μου και σαν άνθρωπος πιστεύω την πρόληψη. Ωστόσο αναγνωρίζω ότι στο δημόσιο διάλογο η προληπτική λήψη μέτρων είναι δύσκολα υπερασπίσιμη. Διότι εύκολα σε αυτή την περίπτωση εκπρόσωποι κλάδων θα πουν «γιατί με κλείνεις εφόσον δεν υπάρχουν πολλά κρούσματα;» Κι αν όντως δεν ανέβουν τα κρούσματα ακριβώς επειδή θα έχουν παρθεί προληπτικά μέτρα, είναι δύσκολο να πεισθούν οι φορείς ότι τα πράγματα κύλησαν καλά ακριβώς επειδή είχαν παρθεί εγκαίρως μέτρα», λέει ο κ. Σαρηγιάννης.

Στη λογική της λήψης προληπτικών μέτρων κατά της μετάδοσης του νέου κορονοϊού, ο καθηγητής επέμεινε στις προτάσεις του για ευρύτερη και πραγματική εφαρμογή της τηλε-εργασίας, αποσυμφόρηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και τοποθέτηση συσκευών καθαρισμού του αέρα σε κομβικά σημεία.

«Ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να εφαρμόσει την τηλε-εργασία. Αφού βγήκε η σχετική ΚΥΑ,  το κράτος δεν έκανε αρκετούς ελέγχους, μικρομεσαίες αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις δήλωναν εργαζόμενους σε τηλεργασία αλλά τους ζητούσαν παρόλ’ αυτά να μετακινούνται. Αφού το καταγγείλαμε δημόσια, θεσπίστηκε, και καλώς, τα έγγραφα μετακίνησης να εκδίδονται από το σύστημα Εργάνη και να αποκλείονται από αυτά όσοι είναι δηλωμένοι σε τηλε-εργασία. Κάνω έκκληση στους εργοδότες να τηρήσουν το μέτρο», λέει μέσω του tvxs.gr ο κ. Σαρηγιάννης.

Σχετικά με τους κλάδους όπου δεν είναι δυνατή η τηλε-εργασία, ο καθηγητής τονίζει την ανάγκη με ευθύνη της εργοδοσίας να γίνονται μαζικά τεστ, έστω rapid, στους εργαζόμενους προκειμένου οι όποιες αλυσίδες μετάδοσης να σπάνε νωρίς. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Δυτική Αττική. Το Νοέμβριο γίνονταν τεστ στον πληθυσμό της περιοχής αλλά όχι στις βιομηχανίες στις οποίες πήγαιναν και γύριζαν πίσω στα σπίτια τους εργαζόμενοι από πολλές περιοχές της Αθήνας. Προφανώς μετά είχαμε διασπορά και στην Αθήνα», σημειώνει.

Σχετικά με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, ο κ. Σαρηγιάννης υπογραμμίζει πως αν θεωρείται ανέφικτη η αύξηση των στόλων, η Πολιτεία οφέιλει να μεριμνήσει για την τοποθέτηση συσκευών καθαρισμού του αέρα. «Εφόσον έχει αποδειχθεί ότι η αερογενής οδός είναι η κύρια οδός μετάδοσης του συγκεκριμένου κορονοϊού, έχουμε υστερήσει χρονικά να πάρουμε τέτοια μέτρα. Όμως δεν είναι ποτέ αργά διότι δεν είναι μόνο η πανδημία της covid-19 το πρόβλημα. Η έκθεση που έχουμε σε άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες στα σπίτια μας, στους χώρους εργασίας, στα σχολεία, στους χώρους άθλησης και αναψυχής είναι πολύ σημαντική. Η τοποθέτηση τέτοιων συσκευών θα ήταν ένα θετικό μέτρο για τη Δημόσια Υγεία».

Τί εκτιμά για το επόμενο διάστημα

Η υπολογιστική πλατφόρμα Core έχει τη δυνατότητα προβολών σε χρονικά σημεία έως και 6 μήνες από την εκάστοτε ημερομηνία μελέτης. Όμως όπως μας εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης, προφανώς όσο απομακρυνόμαστε στο χρόνο, τόσο επεισέρχονται απρόβλεπτοι παράγοντες και μεταβλητές και άρα η ασφάλεια των προβλέψεων μειώνεται.

Για τις επόμενες ημέρες ωστόσο, ο καθηγητής εκτιμά ότι θα είναι δύσκολες αλλά ότι η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί αν κράτος, εργοδότες και πολίτες πάρουν κατάλληλες αποφάσεις και εφαρμόσουν σωστά τα μέτρα. «Για τις επόμενες 4-5 ημέρες θα έχουμε αύξηση του εβδομαδιαίου μέσου όρου, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ημερήσιο αριθμό κρουσμάτων άνω των 3.000. Τότε θα υπάρξει κορύφωση, έπειτα σταθεροποίηση και από τις 12 περίπου του μήνα σταδιακή αποσυμπίεση».

Μπορεί η εκτίμηση αυτή να μεταφραστεί σε σταδιακή άρση περιοριστικών μέτρων; «Αν υπήρχαν οι όροι ασφαλείας σαν κι αυτούς που περιγράψαμε παραπάνω, τότε θα μπορούσαμε να ανοίξουμε σιγά σιγά κάποιες δραστηριότητες. Αλλά για να συμβεί αυτό τώρα θα έπρεπε να τοποθετούνται συσκευές καθαρισμού του αέρα. Αν ανοίξουμε και η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το αν θα πάμε σε click away ή click in shop, η ζωή έχει δείξει ποιο είναι το αποτέλεσμα», καταλήγει ο καθηγητής.