Είναι δημοσιογράφος, μέλος της ερευνητικής ομάδας Ιός, από το 1990 έως το 2012 στην Ελευθεροτυπία και πλέον στην Εφημερίδα των Συντακτών. Οι έρευνες και οι μελέτες του έχουν γίνει βιβλία, με μεγάλη αναγνωσιμότητα, όπως «Η Μαύρη Βίβλος της Χρυσής Αυγής» (εκδ. Πολις – 2012) και «Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη» (εκδ. Αλεξάνδρεια, 2010). Το τελευταίο του, «Το μπεστ σέλερ του μίσους – Τα “Πρωτόκολλα των σοφών της Σιών” στην Ελλάδα, 1920-2013» κυκλοφορεί και πάλι από τις εκδόσεις Πόλις. Της Νόρας Ράλλη. 

Ads

Πρόκειται για τη μελέτη των πρωτοκόλλων των σοφών της Σιών, του αγαπημένου βιβλίου του Χίτλερ, ευαγγέλιο του αντισημιτισμού επί έναν αιώνα και μοντέλο κάθε σύγχρονης θεωρίας συνωμοσίας. H μελέτη της εκδοτικής διαδρομής των Πρωτοκόλλων στη χώρα μας έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον και ο συγγραφέας δε διστάζει να δώσει απαντήσεις, με στοιχεία.
 
Το βιβλίο σας είναι πολυσέλιδο, με πλήθος υποσημειώσεων, παραπομπών και εκτεταμένη ελληνική και ξένη βιβλιογραφία. Πόσο χρόνο χρειάστηκε να γραφεί και ποιές δυσκολίες συναντήσατε;

«Η έρευνα γι’ αυτό το ζήτημα με απασχολεί εδώ και είκοσι σχεδόν χρόνια. Το 1995 δημοσιεύσαμε στη στήλη Ιός της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας ένα πρώτο ρεπορτάζ για την ιδιαίτερη απήχηση αυτού του πλαστογραφήματος στην Ελλάδα. Και από τότε συγκεντρώνω υλικό και μελετώ τη σχετική διεθνή βιβλιογραφία. Όσο κι αν αυτό μοιάζει παράδοξο, το δυσκολότερο σημείο σ’ αυτή την αναζήτηση υπήρξε η συγκέντρωση των διαφορετικών εκδόσεων των Πρωτοκόλλων, γιατί όχι μόνο οι περισσότερες αποτελούν ανατύπωση η μία της άλλης, αλλά και επειδή τα Πρωτόκολλα έχουν κατά καιρούς εκδοθεί από γνωστούς μεγαλοεκδότες της Αθήνας, από περιστασιακούς εκδότες της επαρχίας, από εκκλησιαστικούς παράγοντες, από πολιτικούς κ.ο.κ. Συχνά, μάλιστα, το ίδιο βιβλίο κρύβεται πίσω από ένα διαφορετικό τίτλο ή περιέχεται ως ένθετο σε άλλα βιβλία, ή ακόμα συνοδεύει ως «προσφορά» ένα περιοδικό ή μια εφημερίδα.»
     
Σε ποιο κοινό απευθύνεται;

«Πολύ δύσκολη ερώτηση. Και μάλλον είμαι ο πιο ακατάλληλος για να την απαντήσω. Έχω κι εγώ την ίδια απορία και παρακολουθώ τις αντιδράσεις των αναγνωστών με ενδιαφέρον. Θα έλεγα ότι απευθύνεται σε όσους αντέχουν να αναμετρηθούν με στερεότυπα ενός αιώνα. Όχι μόνο με τα στερεότυπα περί «Εβραίων», αλλά και με τις βεβαιότητες για «τον ελληνικό λαό που δεν είναι ρατσιστής» ή για την «παγκόσμια υπερκυβέρνηση» που επιβουλεύεται τον Ελληνισμό. Γνωρίζω βέβαια ότι ένα βιβλίο, από μόνο του, δεν ανατρέπει στερεότυπα. Ειδικά με τα Πρωτόκολλα υπάρχει και ένας επιπλέον κίνδυνος. Αναλύοντας σε βάθος το ιστορικό της διαδρομής τους στη χώρα μας είναι εύκολο να πέσεις στο δικό τους μύθο: να αντικαταστήσεις δηλαδή την «εύκολη ερμηνεία» που παρέχουν τα Πρωτόκολλα για τη δυσερμήνευτη εποχή μας, με μια άλλη «εύκολη ερμηνεία» που θα αντικαθιστά τη θεωρία συνωμοσίας που υπαινίσσονται τα Πρωτόκολλα (τη συνωμοσία των Εβραίων) με την ακριβώς αντίστροφη: δηλαδή με τη θεωρία συνωμοσίας των αντισημιτών. Ούτως ή άλλως, σχετικά με τις θεωρίες συνωμοσίας και τα στερεότυπα ισχύει αυτό που γράφει ο Ουμπέρτο Έκο στο Κοιμητήριο της Πράγας, «ο κόσμος πιστεύει μόνο σε όσα ήδη ξέρει και αυτή είναι η ομορφιά της καθολικής μορφής της συνωμοσίας».  
 
Ποιό κενό έρχεται να καλύψει στην ελληνική βιβλιογραφία; (με δεδομένο ότι είναι σε κυκλοφορία στα ελληνικά, βιβλία όπως του Ταγκιέφ, που αναλύουν διεξοδικά, τόσο τις θεωρίες συνωμοσίας, αλλά και ειδικότερα τις υφέρπουσες αντι-εβραϊκές πεποιθήσεις).

«Υπάρχει στη διεθνή βιβλιογραφία ένας πολύ μεγάλος όγκος μελετών και δοκιμίων πάνω στο ζήτημα. Πολλά απ’ αυτά αναφέρω στο βιβλίο. Στην Ελλάδα έχουν πράγματι μεταφραστεί δυο μελέτες του Ταγκιέφ, οι οποίες συγκαταλέγονται στις κλασικές μονογραφίες περί Πρωτοκόλλων. Υπάρχει ακόμα το Κοιμητήριο της Πράγας του Εκο, το οποίο είναι κείμενο μυθοπλασίας, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί μια εξιστόρηση της δημιουργίας και της απήχησης των Πρωτοκόλλων. Στην ίδια κατηγορία ανήκει και ένα εξαιρετικό διήγημα του Ντανίλο Κις. Από την άλλη μεριά κυκλοφορούν στα ελληνικά όχι μόνο δεκάδες εκδόσεις των Πρωτοκόλλων αλλά και εκατοντάδες άλλα βιβλία τα οποία έχουν άμεση σχέση με τα Πρωτόκολλα. Το δικό μου βιβλίο παρακολουθεί τη διαδρομή των Πρωτοκόλλων ειδικά στην Ελλάδα. Είναι ένα είδος περιοδολόγησης του σύγχρονου ελληνικού αντισημιτισμού αλλά πραγματεύεται και τις πολύ διαδομένες θεωρίες συνωμοσίες που ευδοκιμούν στην Ελλάδα της κρίσης.»
 
Την ίδια περίοδο (τέλη του 15ου αιώνα) που ο Φερνινάρδος και η Ισαβέλλα της Ισπανίας χρηματοδοτούσαν την εξερευνητική αποστολή του Κολόμβου που έμελε να αποκαλύψει στους Ευρωπαίους ένα ολόκληρο Νέο Κόσμο, οργάνωσαν πογκρόμ κατά Μουσουλμάνων, Μαυριτανών και Εβραίων, πληθυσμούς τους οποίους μάλιστα γκετοποίησαν πριν εκδιώξουν οριστικά. Από αυτή την αναγκαστική μετακίνηση προέκυψε η σεφαραδίτικη εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης. Μπορούμε να εντοπίσουμε αντιστοιχίες στον τρόπο προσέγγισης του θέματος στην Ισπανία του 15ου αιώνα, με τον Χίτλερ του 20ου αιώνα και τα σημερινά αντι-εβραϊκά κηρύγματα;

«Η μοναδικότητα του αντισημιτισμού που αναπτύχθηκε από τον γερμανικό εθνικοσοσιαλισμό είναι ότι οργάνωσε με τις προδιαγραφές μιας σύγχρονης βιομηχανίας τη μαζική εξόντωση όλων των Εβραίων της Ευρώπης. Ασφαλώς οι διωγμοί και τα πογκρόμ κατά των Εβραίων προϋπήρχαν. Αλλά το ναζιστικό καθεστώς ήταν το πρώτο που συνέλαβε ως «τελική λύση του εβραϊκού ζητήματος» την εξαφάνιση όλων των Εβραίων, βλέποντάς τους ως απόλυτο εχθρό και ως τη χειρότερη απειλή που «μολύνει» την άρια φυλή. Εδώ τα Πρωτόκολλα υπήρξαν πολύτιμος βοηθός. Γιατί η προαιώνια εβραϊκή συνωμοσία, την οποία υποτίθεται ότι πιστοποιούν, είναι ο μόνος τρόπος να υποστηριχτεί ο «εβραϊκός κίνδυνος» σε μια χώρα που αριθμητικά οι Εβραίοι ήταν ελάχιστη μειονότητα. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα στην Ελλάδα. Σε μια χώρα, στην οποία έχει μείνει μόνο ένα ελάχιστο τμήμα των εβραϊκών κοινοτήτων μετά το Ολοκαύτωμα, για να υποδείξει κανένας την ισχύ των Εβραίων και να καταγγείλει τα «ανθελληνικά τους σχέδια», πρέπει να καταφύγει στο μύθο της «παγκόσμιας συνωμοσίας» ή της «διεθνούς διακυβέρνησης». Να γιατί στη χώρα μας τα Πρωτόκολλα παραμένουν μπεστ σέλερ.»
 
Μιλήστε μας για την επιχειρούμενη σύνδεση του αντιμπολσεβικισμού με τον αντι-εβραϊσμό.

«Η δημιουργία των Πρωτοκόλλων στις αρχές του 20ού αιώνα σχετίζεται περισσότερο με τα αντιεβραϊκά πογκρόμ στην τσαρική Ρωσία. Δεν συνδέεται άμεσα με τον αντιμπολσεβικικό αγώνα. Αυτό έγινε λίγα χρόνια αργότερα, μετά την επανάσταση του 1917 και κορυφώθηκε κατά τον εμφύλιο που επακολούθησε. Η σύνδεση των μπολσεβίκων με τους Εβραίους γινόταν από τους αξιωματικούς του στρατού των Λευκών, προκειμένου να πεισθούν αφενός οι θρησκευόμενοι τοπικοί πληθυσμοί και αφετέρου οι Δυτικοί που είχαν στείλει στρατεύματα για να βοηθήσουν την αντεπανάσταση. Προπαγανδιστικό όχημα και προς τις δύο κατευθύνσεις υπήρξαν τα Πρωτόκολλα. Το πλαστογράφημα μεταφέρθηκε εκτός Ρωσίας και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες ακριβώς για να υπηρετήσει τον αγώνα κατά της επανάστασης του 1917. Και στην Ελλάδα, η πρώτη δημόσια εμφάνιση των Πρωτοκόλλων από τον Αριστείδη Ανδρόνικο έγινε και πάλι σε προπαγανδιστικά αντικομμουνιστικά κείμενα το 1925.» 
 
Αναφέρετε ότι ελληνικές εφημερίδες αναπαρήγαγαν τους λόγους μίσους του Χίτλερ εναντίον των Εβραίων ήδη από το 1939. Πέρα από το ότι αυτό είναι ισχυρά σοκαριστικό από μόνο του, μήπως φανερώνει κάτι περισσότερο; (για υποβόσκουσες διεργασίες είτε σε υψηλά κλιμάκια της ελληνικής πολιτείας, είτε ευρύτερα στην κοινωνία της εποχής;)

«Ακόμα και την περίοδο της δικτατορίας Μεταξά και παρά το γεγονός ότι το καθεστώς της 4ης Αυγούστου δεν είχε ανοιχτά αντισημιτικό χαρακτήρα, υπήρχε μια διάχυτη αναπαραγωγή της γερμανικής προπαγάνδας και μια ευνοϊκή αντιμετώπιση του Χίτλερ. Το εντυπωσιακό είναι ότι στους λόγους αυτούς που δημοσιεύτηκαν στα αθηναϊκά πρωτοσέλιδα, ο Χίτλερ εξαγγέλλει στην ουσία την εξόντωση των Εβραίων μέσω του πολέμου. Είναι ένα σημείο που βέβαια θέλουν να ξεχνούν οι κάθε λογής «αναθεωρητές» της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και οι «αρνητές» του Ολοκαυτώματος. Όπως φάνηκε στη συνέχεια, μπορεί η ελληνική κυβέρνηση να επέλεξε –μετά από ένα διάστημα δισταγμών- την πλευρά των Άγγλων, αλλά δεν είχε πάψει να διατηρεί στις τάξεις της ανοιχτά φιλοχιτλερικά στελέχη. Με την κατάρρευση του μετώπου και το σχηματισμό δωσιλογικών κυβερνήσεων, φυσικά αυτές οι τάσεις έγιναν κυρίαρχες.»
 
Επισημαίνετε ότι τα Πρωτόκολλα αγκαλιάστηκαν από επιφανείς εκκλησιαστικούς παράγοντες και ότι εκδίδονται τόσο από τις εκδόσεις Σωτήρ, όσο και από τις εκδόσεις Ζωή, ενώ παραθέτετε μαρτυρίες ότι πωλούνται και σε θρησκευτικές πανηγύρεις. Επειδή πρόσφατα αποκαλύφθηκαν στενές σχέσεις Χρυσής Αυγής με υψηλόβαθμους εκκλησιαστικούς παράγοντες, θα πρέπει να ερευνηθεί πιθανή σχέση αυτών των δύο γεγονότων ή πρόκειται για κάτι εν πολλοίς συμπτωματικό;

«Σε πολλές χώρες της Δύσης οι πρώτοι διακινητές των Πρωτοκόλλων υπήρξαν εκκλησιαστικοί παράγοντες. Στην Ελλάδα, η Εκκλησία άργησε να πάρει υπό την προστασία της το πλαστογράφημα. Αυτό ξεκίνησε τη δεκαετία του 1930 και από τότε μέχρι σήμερα αναπαράγονται όλο και περισσότερες εκδόσεις με την ευλογία εκκλησιαστικών παραγόντων. Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής υπήρξαν πολλοί μητροπολίτες που μέσω των Πρωτοκόλλων ταυτίστηκαν με τη ναζιστική προπαγάνδα και προετοίμασαν τους πιστούς για τις εκτοπίσεις των Ελλήνων Εβραίων στα στρατόπεδα του θανάτου. Από τότε, δεν υπάρχει στην πραγματικότητα διαχωρισμός μεταξύ «εκκλησιαστικών» και «κοσμικών» προπαγανδιστών των Πρωτοκόλλων. Οι μεν πρώτοι προσθέτουν στον θεολογικό αντιεβραϊσμό τις πολιτικές θεωρίες συνωμοσίας, ενώ οι δεύτεροι είναι έτοιμοι να μιλήσουν για τον Αντίχριστο. Ας μην ξεχνάμε ότι η ελλαδική εκκλησία συνδέεται άμεσα με το κράτος και την άσκηση πολιτικής. Όσο για τη Χρυσή Αυγή, παρά τον αρχικό παγανιστικό της προσανατολισμό, επέλεξε να ακολουθήσει αυτό που κι ο ιδεολογικός της πατέρας, ο Χίτλερ, είχε εισηγηθεί: την ταύτιση με τον «θετικό» χριστιανισμό, δηλαδή την εκδοχή του χριστιανισμού που υποτάχθηκε στο ναζιστικό καθεστώς. Ο αντισημιτισμός, κάτω από το κάλυμμα του «αντισιωνισμού», είναι το σημείο επαφής της Χρυσής Αυγής με μερίδα σημερινών Ιεραρχών. Ευτυχώς ο αριθμός αυτών των Ιεραρχών διαρκώς μειώνεται.»
 
Πέρα από το Ολοκαύτωμα, ο προηγούμενος αιώνας χαρακτηρίστηκε και από άλλες γενοκτονίες, όπως αυτή των Αρμενίων το 1915. Υπάρχουν, και εδώ, στοιχεία “δαιμονοποίησης” της συγκεκριμένης πληθυσμιακής ομάδας, με τρόπους προπαγανδιστικούς, δημοσιεύματα, κλπ., σε αντιστοιχία με τα Πρωτόκολλα της Σιών και την προβαλλόμενη ως εβραϊκή επιδίωξη για παγκόσμια κυριαρχία;

«Ασφαλώς, κάθε πληθυσμιακή ομάδα που υπέστη μαζικές διώξεις σε διάφορες ιστορικές περιόδους, αντιμετώπισε παράλληλα και μια οργανωμένη διαβολή. Είναι φυσικό, εφόσον απαιτείται αυτή η προπαγανδιστική βοήθεια για την κινητοποίηση μαζών εις βάρος αυτών των ομάδων πληθυσμού. Επιμένω, όμως, ότι η «δαιμονοποίηση» των Εβραίων παραμένει το πρότυπο για όλες τις άλλες. Ο Εβραίος είναι ο κατεξοχήν «Άλλος», ενώ η «εβραϊκή συνωμοσία» που εκλαϊκεύουν τα Πρωτόκολλα είναι η κατεξοχήν συνωμοσία, γιατί μπορεί να περιλάβει στον πυρήνα της από σταρ του Χόλιγουντ μέχρι τον Αντίχριστο. Τα Πρωτόκολλα παραμένουν απρόσβλητα από κάθε ορθολογική απόρριψη, γιατί το κεντρικό τους μήνυμα είναι ότι υπάρχει μία (και μόνο μία) κεντρική συνωμοσία που εξουσιάζει τον σύγχρονο κόσμο. Τα αν αυτή η συνωμοσία είναι «εβραιο-μασονική», «εβραιο-μπολσεβίκικη», «εβραιο-σιωνιστική», «εβραιο-αμερικανική» ή οτιδήποτε άλλο προκύψει, δεν έχει καμιά σημασία. Τα Πρωτόκολλα είναι ο βασικός μύθος της σύγχρονης ιστορίας. Είναι η κύρια θεωρία συνωμοσίας, πάνω στην οποία βασίζονται όλες οι άλλες συνωμοτικές θεωρίες την εποχή της λεγόμενης «παγκοσμιοποίησης».»