Απλή αναλογική με διατήρηση του ορίου του 3% για είσοδο στη Βουλή και εκλογή βουλευτών με λίστα και όχι με σταυρό είναι το σενάριο που κερδίζει σταθερά έδαφος στις ενδοκυβερνητικές ζυμώσεις για τον νέο εκλογικό νόμο -ζυμώσεις, που μέχρι αύριο αναμένεται να αποκρυσταλλωθούν στην τελική πρόταση του Μαξίμου προς την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ.

Νίκος Βούτσης, Κώστας Πουλάκης, Γιώργος Κατρούγκαλος και η ομάδα των «53» είναι μεταξύ των βασικών υποστηρικτών του εν λόγω σεναρίου, το οποίο κατατίθεται πλέον ως επικρατέστερο στην σύσκεψη που θα γίνει αύριο στο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό για να «κλειδώσει» η κυβερνητική πρόταση επί του νέου εκλογικού νόμου.

Κατάργηση του μπόνους

Είναι το σενάριο που, κατά τις τελευταίες πληροφορίες, εκτοπίζει την εισήγηση του αρμόδιου υπουργού Εσωτερικών Παναγιώτη Κουρουμπλή για σύστημα «μερικής» απλής αναλογικής – έως τις 270 έδρες, με διατήρηση μειωμένου μπόνους 30 εδρών για το πρώτο κόμμα ή συνασπισμούς κομμάτων -, και το οποίο μαζί με την απλή αναλογική εισάγει δύο ακόμη κομβικές, πολιτικά και εκλογικά, παραμέτρους: Το σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών και, πιθανότατα, την εκλογή των βουλευτών -ή των περισσότερων εξ αυτών- με λίστα.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η απλή αναλογική κερδίζει πόντους στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για δύο λόγους: Αφ’ ενός γιατί σηματοδοτεί μια θεσμική παρέμβαση με καθαρό αριστερό αποτύπωμα μετά τη βαριά μνημονιακή συνθηκολόγηση και, αφ’ ετέρου, διότι θα ασκήσει ντε φάκτο ισχυρές πιέσεις στην ελάσσονα αντιπολίτευση διαμορφώνοντας όρους ακόμη και πλήρους αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού.

Στροφή προς αριστερά

Η ανάγκη για μια μεγάλη, θεσμική και πολιτική, πρωτοβουλία με καθαρά αριστερά χαρακτηριστικά ετέθη μετ’ επιτάσεως από τα παλαιά κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και, σ’ αυτό το πλαίσιο, ουδείς συμβολισμός μπορεί να αποδειχθεί ισχυρότερος από εκείνον που κομίζει η πάγια θέση της αριστεράς υπέρ της απλής αναλογικής.

Στο μέτωπο της πολιτικής τακτικής, το ιδανικό σενάριο για το Μαξίμου είναι να περάσει ο νέος εκλογικός νόμος με πλειοψηφία δύο τρίτων -200 βουλευτές- έτσι ώστε να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές.  Και εάν, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη,  υπάρχει έστω και μία πιθανότητα να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, δεν είναι άλλη από την πρόταση για απλή αναλογική που εκτιμάται ότι θα «στριμώξει» αρκούντως τα μικρότερα κόμματα.

Σε όρους απλής… αριθμητικής, ο εν λόγω στόχος λέει πως η κυβέρνηση χρειάζεται τις ψήφους 47 βουλευτών, πέραν εκείνων του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ. Η Νέα Δημοκρατία έχει 75 βουλευτές, το ΠΑΣΟΚ 16, το ΚΚΕ 15, το Ποτάμι 10, η Ένωση Κεντρώων 9 και η Χρυσή Αυγή- παρ΄ότι δεν συνυπολογίζεται στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς- έχει 18. Τον κοινοβουλευτικό χάρτη συμπληρώνουν οι 4 ανεξάρτητοι βουλευτές -Λεωνίδας Γρηγοράκος, Χάρης Θεοχάρης, Νίκος Νικολόπουλος και Στάθης Παναγούλης- και το παιχνίδι δείχνει δύσκολο μεν, αλλά ανοιχτό.

Το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι και το ΚΚΕ

Το ΠΑΣΟΚ πρώτο, θα δυσκολευτεί ιδιαίτερα να πει «όχι» στην απλή αναλογική, καθώς το ίδιο μόλις πριν από έναν χρόνο είχε καταθέσει πρόταση νόμου για την καθιέρωση απλής αναλογικής και κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών.

Το Ποτάμι έχει ταχθεί μεν υπέρ αναλογικότερου εκλογικού συστήματος αλλά με δικλείδες ασφαλείας υπέρ της «κυβρνησιμότητας». Στην πρόταση που είχε παρουσιάσει τον Δεκέμβρη προέβλεπε μείωση του αριθμού των βουλευτών στους 255, κι ένα μικτό σύστημα κατανομής εδρών με – μειωμένο – μπόνου στις μονοεδρικές περιφέρειες. Εκτοτε, ωστόσο τα – δημοσκοπικά τουλάχιστον – δεδομένα έχουν αλλάξει δυσμενώς και ο Σταύρος Θεοδωράκης θα κληθεί να αντιμετωπίσει ισχυρά διλήμματα.

Η Ενωση Κεντρώων, όπως επαναβεβαίωσε χθες ο Βασίλης Λεβέντης, τάσσεται κατηγορηματικά υπέρ της απλής αναλογικής, ενώ το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα πράξει το ΚΚΕ.

Η διατήρηση – κυρίως για εθνικούς λόγους – του ορίου του 3% για την είσοδο στη Βουλή αποκλείει την «απλή και άδολη» αναλογική, την οποία ιστορικά στηρίζει και ζητά το ΚΚΕ. Με μόνον αυτό το επιχείρημα όμως, ο Περισσός θα δυσκολευτεί ιδιαίτερα να στηρίξει ένα «όχι» στο αναλογικότερο εκλογικό σύστημα που θα έχει επιχειρηθεί ποτέ.

Όλα αυτά τα διλήμματα θα τεθούν, και προφανώς θα απαντηθούν, πολύ σύντομα. Μετά την οριστικοποίηση των κυβερνητικών προτάσεων αύριο στο Μαξίμου, θα δρομολογηθούν οι επαφές του Αλέξη Τσίπρα με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς για τον εκλογικό νόμο, ενώ στις 25 Ιουνίου θα συνεδριάσει και η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ για να καθοριστεί η θέση του κόμματος.