Αμφιβολίες για την επιτυχία του προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας εκφράζονται στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες την επαύριο της ψήφισης της νέας δανειακής σύμβασης και του PSI από την ελληνική βουλή. Ρεπορτάζ που δημοσιεύονται στον ευρωπαϊκό Τύπο εστιάζουν στα “δρακόντεια” μέτρα λιτότητας που περιλαμβάνονται στο νέο μνημόνιο και θα εντείνουν την ύφεση και εκτιμούν ότι ο χρόνος που θα χρειασθεί για την ανάκαμψη της Ελλάδας δεν είναι δέκα χρόνια, όπως υποστηρίζουν οι αξιωματούχοι της ΕΕ, αλλά είκοσι.

Ads

Για το Reuters, οι αμφιβολίες των ηγετών της Ευρωζώνης αποτυπώνονται και στη δήλωση του υπουργού Οικονομικών του Λουξεμβούργου Λικ Φρίντεν ότι η Ελλάδα θα οδηγηθεί εκτός Ευρωζώνης εάν δεν εκπληρώσει όλους τους όρους που έχουν τεθεί. Ίσως η Ελλάδα αποφασίσει ότι είναι καλύτερο να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη παρά να προχωρήσει σε ένα τόσο σκληρό πρόγραμμα περικοπών, δήλωσε ο Φρίντεν από την Ουάσινγκτον, σημειώνοντας πως η Ευρωζώνη είναι πλέον καλύτερα προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει μία πιθανή χρεοκοπία της Ελλάδας.

Ο λαός έχει παραιτηθεί της κυριαρxίας του

Η ψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης από το ελληνικό κοινοβούλιο χαρακτηρίζεται ως μαζοχιστική διαδικασία από την FT Deutschland. Ωστόσο, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ δεν δίνουν καταρχήν τη συναίνεσή τους για τη χορήγηση νέων κεφαλαίων στην Ελλάδα, καθώς αναμένουν γραπτές δεσμεύσεις ότι το πρόγραμμα περικοπών θα εφαρμοστεί ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών του ερχόμενου Απριλίου.

Ads

Στη χώρα, η οποία θεωρείται το λίκνο της δημοκρατίας, ο Λαός έχει παραιτηθεί της κυριαρχίας του. Όλα συντείνουν στο ότι η οικονομία θα συρρικνωθεί ακόμα περισσότερο και η ήδη μεγάλη ανεργία θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο.

Από πού θα προκύψει η δύναμη για τη μεγάλη αντοχή που θα χρειαστεί να έχουν οι Έλληνες; Οι ίδιοι καταλαβαίνουν ότι θα πρέπει επί χρόνια να βρίσκονται υπό τον ευρωπαϊκό ζυγό και να αγωνιούν για την ύπαρξή τους. Γι’ αυτό και αυξάνεται ο αριθμός όσων προτιμούν τη χρεοκοπία έναντι αυτής της ζοφερής προοπτικής, θεωρώντας ότι χειρότερα δεν γίνεται να είναι. Επιπλέον, οι διαμαρτυρίες γίνονται ολοένα και πιο βίαιες. Η πολιτική ριζοσπαστικοποίηση θα φανεί στις εκλογές του Απριλίου.

Με ή χωρίς υποτελή κυβέρνηση, κάποια στιγμή το Eurogroup θα πρέπει να κατανοήσει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να κυβερνηθεί ενάντια στη λαϊκή βούληση.

Μία από τα ίδια

To Der Spiegel σημειώνει χαρακτηριστικά ότι όλοι πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η επίλυση του “ελληνικού προβλήματος” μάλλον θα χρειασθεί 20 και όχι 10 χρόνια.

Έχουμε φτάσει στο σημείο όπου ούτε οι σχεδιαστές του πιστεύουν στην αποτελεσμαιότητα του, γράφει το γερμανικό περιοδικό. Τα υπουργεία Οικονομικών στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αμφισβητούν πλέον ανοιχτά την ικανότητα της Ελλάδα για τη μεταρρύθμιση, ενώ οι διπαραγματεύσεις για το PSI καθυστερούν. Είναν πλέον αμφίβολο εάν επαρκής αριθμός ιδιωτών πιστωτών θα συμφωνήσει στο “κούρεμα” του χρέους, σημειώνει το Der Spiegel.

Η Ευρώπη πληρώνει τώρα το τίμημα για την αδυναμία των ηγετών της – από κοινού με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) – να συμφωνήσουν για μια αποτελεσματική θεραπεία για την Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, το νέο πρόγραμμα λιτότητας πολύ δύσκολα θα κάνει την διαφορά, γράφει το Der Spiegel.

Παρά το γεγονός ότι η “προβληματική” Ελλάδα θα λάβει βοήθεια € 130 δισεκατομμυρίων, το υπέρογκο αυτό ποσό δεν μπορεί απαραιτήτως να κάνει την ανασυγκρότηση της χώρας ευκολότερη. Θα βοηθήσει βέβαια το χρέος της χώρας να γίνει βιώσιμο αλλά καθώς η Αθήνα κάνει ακόμη περισσότερες περικοπές στις συντάξεις, στους μισθούς και στις κρατικές δαπάνες, δεν είναι σαφές πώς αυτή η συνταγή μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη. Ουσιαστικά η συνταγή της Ευρώπης για την Ελλάδα είναι η εξής: Μία από τα ίδια!

Υφεση και οικονομικός μαρασμός

Η Le Monde γράφει ότι η λιτότητα δεν αρκεί για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με την γαλλική εφημερίδα πολλοί ειδικοί εκφράζου αμφιβολίες για το εάν το αυστηρό σχέδιο που ψηφίστηκε θα σώσει την Ελλάδα καθώς το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν εντοπίζεται μόνο σε επίπεδο δημόσιων δαπανών, αλλά και σε αδυναμίες θεμελιωδών τομέων της οικονομίας της.

Όπως υποστηρίζει ο Jésus Castillo οικονομολόγος της Natixis, η ελληνική βιομηχανία, είναι μια από τις πιο περιορισμένες της Ευρωζώνης. Η προστιθέμενη βιομηχανική αξία αντιπροσωπεύει το 8% του ΑΕΠ έναντι 20% στην Ιταλία και 14% στη Γαλλία. Για να λειτουργήσει φυσιολογικά μια χώρα που δεν παράγει αρκετά έχει ανάγκη από εξωτερικά κεφάλαια.

Παρατίθεται επίσης συμπέρασμα έκθεσης της Τράπεζας UBS στην οποία υπογραμμίζεται ότι το πρωτογενές έλλειμμα εξακολουθεί να βρίσκεται στο 5-6% του ΑΕΠ. Οπότε ακόμα και αν μηδενιζόταν το χρέος η χώρα θα εξακολουθούσε να παράγει χρέη.

Όπως συνεχίζει το δημοσίευμα, για να ανατραπεί αυτή η σημερινή τάση θα πρέπει να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες αλλά και να ενισχυθούν οι εξαγωγές, γεγονός που δεν επιτυγχάνεται από τη μία μέρα στην άλλη. Η άλλη επιλογή πιο γρήγορη και πιο επώδυνη είναι να δοθεί προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των εισαγωγών για να μειωθεί η εσωτερική ζήτηση όπως έγινε στην περίπτωση της Πορτογαλίας.

Σύμφωνα όμως με τον M. Probyn, οικονομολόγο της State street, ένα τέτοιο εγχείρημα στην περίπτωση της Ελλάδας θα είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ΑΕΠ κατά 20% με 25% οδηγώντας τη χώρα από την ύφεση σε οικονομικό μαρασμό.

Κλείνοντας, ο αρθρογράφος, υπογραμμίζει τη θέση της Natacha Valla οικονομολόγου της Goldman Sachs πιέζεται η Ελλάδα για πράγματα που είναι ανέφικτα και αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο λάθος.

«Καρχηδονιακοί όροι» στην Αθήνα

Η Daily Telegraph χαρακτηρίζει τους όρους που επέβαλε το Βερολίνο στην Αθήνα, «καρχηδονιακούς»-αναφερόμενη στη συμφωνία που είχε επιβάλλει η Ρώμη στους Καρχηδόνιους μετά το τέλος του Γ’ Καρχηδονιακού Πολέμου: οι νικητές κατέστρεψαν την πόλη, σκότωσαν τους περισσότερους κατοίκους και πούλησαν τους υπόλοιπους για σκλάβους. «Cartago delenda est» είναι η διαβόητη φράση που έμεινε στην ιστορία: «Καταστρεπτέα εστίν η Καρχηδών».

O οικονομικός συντάκτης Ambrose Evans Pritchard σε εκτενή του ανάλυση διατυπώνει την άποψη ότι είναι πλέον σαφές ότι το Βερολίνο θέλει την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης, συμπληρώνει δε ότι το παραμικρό στραβοπάτημα από την Ελλάδα θα αποτελέσει για τους Γερμανούς ένα πρόσχημα για την διακράτηση των δανείων της ΕΕ.

Παράλληλα δηλώνει και αυτός ότι συμμερίζεται εν μέρει την άποψη όσων εκτιμούν ότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολη για την Ελλάδα η ανάκτηση της ανταγωνιστικότητάς της μέσα στην ευρωζώνη.

Άποψή του είναι πάντως ότι –παρά τις αμαρτίες της – η Ελλάδα είναι το πρώτο από τα αρκετά θύματα ενός «τρελού ιδεολογικού πειράματος» που έφερε κοντά μία σειρά από οικονομίες με διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και άλλα οικονομικά στοιχεία.