Επιτέλους, έχουμε κυβέρνηση που διαπραγματεύεται. Κι αυτό είναι κάτι που αντιλαμβάνονται όλοι οι έλληνες. Η μεγάλη πλειονότητα εύχεται τα καλύτερα στην κυβέρνηση άρα και στην πατρίδα. Όπως ήταν αναμενόμενο η ολιγαρχία, οι πολιτικοί της εκφραστές και τα νεροπίστολα της δημοσιογραφίας εύχονται (και μεγαλόφωνα) τα χειρότερα. Φρόντισαν άλλωστε από πριν να δυναμιτίσουν το δρόμο της νέας κυβέρνηση που ήξεραν πως ερχόταν. (Δίμηνη παράταση αντί της εξάμηνης που τους προτάθηκε, εξάντληση του περιθωρίου δανεισμού του ELA, αγγλικό δίκαιο κλπ). Τώρα τρέμουν. Και τρέμουν γιατί πρωτίστως τρέμει η νέα Ρώμη που προσπαθεί να χτίσει η Γερμανία. Θα ξεκινήσω όμως αυτή τη σειρά των δύο άρθρων με μια αναφορά στο πως ΔΕΝ διαπραγματεύτηκαν οι πρώην κυβερνώντες.
 

Χωρίς αμφιβολία το «πυρηνικό» διαπραγματευτικό χαρτί της Ελλάδος ήταν ανέκαθεν η χρεοκοπία της και το Grexit. Ήδη από το Μάρτιο του 2010 ο Ομπάμα δήλωνε: «Η παρ’ ολίγον χρεοκοπία της Ελλάδας στάθηκε η αφορμή για να ανατραπεί ο σχεδιασμός ανάκαμψης της αμερικανικής οικονομίας με το πρώτο πακέτο ποσοτικής χαλάρωσης». Προσέξτε, η «ασήμαντη» Ελλάδα και η «παρ’ ολίγον χρεοκοπία της» ανατρέπει το σχεδιασμό της ισχυρότερης χώρας του πλανήτη με την μεγαλύτερη οικονομία. Επιπρόσθετα σημειώνω ότι οι τράπεζες των ΗΠΑ στις αρχές του 2010 είχαν το απειροελάχιστο (για το μέγεθός των ΗΠΑ) ποσό των 16 δις $ σε ελληνικά ομόλογα.

Την ίδια στιγμή οι τράπεζες της Γαλλία είχαν 75 δις $, της Γερμανίας 43 δις $ και συνολικά όλες μαζί οι τράπεζες (εκτός των ελληνικών) 260 δις $. Το 2011 έκθεση της γαλλικής Γερουσίας αναφέρει πως : «Η χρεοκοπία της Ελλάδος και το Grexit θα ήταν καταστροφή για την ευρωζώνη». Σε συνέντευξή του στη γερμανική Bild (Ιούνιος 2012, όταν οι εκβιασμοί Σαμαρά, Βενιζέλου, …, ΜΜΕ για «ευρώ, δραχμή» έχουν φτάσει στη στρατόσφαιρα), ο Νουριέλ Ρουμπινί δηλώνει: «Χωρίς το ευρώ, η Γερμανία θα ήταν οικονομικός και πολιτικός νάνος απέναντι στις ΗΠΑ και την Κίνα […] Όποιος τραβήξει την “πρίζα” στους Έλληνες, θα προκαλέσει την ολική διάλυση της ευρωζώνης».

Παρενθετικά ο Ρουμπινί έχει 100% δίκιο για τη Γερμανία. Αρκεί να σκεφτείτε τον ακόλουθο παραλληλισμό. Η Κύπρος είναι το 2% της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα είναι το 2% της ευρωζώνης. Η Γερμανία μόνη της είναι το 2% της παγκόσμιας οικονομίας. Κλείνω την παρένθεση.

Θα μπορούσα να σας παραθέσω εκατοντάδες αντίστοιχες δηλώσεις ακόμα και από το εσωτερικό της χώρας. Αρκούμαι σε μία από το “Euro2day” (που βέβαια δεν είναι το Left.gr, η Iskra.gr, η «ΑΥΓΗ» κλπ.) Έγραφε λοιπόν στο κύριο άρθρο του : «Η Ελλάδα, η οποία δεν κατανόησε την άνοιξη του 2010 τη διαπραγματευτική δύναμη που της έδινε η μεγάλη ποσότητα ελληνικών κρατικών ομολόγων που είχαν στα χέρια τους δυτικοευρωπαϊκές τράπεζες, ώστε να επιτύχει ένα λιγότερο επώδυνο ντιλ, […] αποδέχθηκε εγγράφως στο πρώτο μνημόνιο, παραιτούμενη, εκτός των άλλων, από τη λήψη ένδικων μέσων εναντίον των δανειστών».
 
Συμπεράσματα…

(1) Πραγματικό ζήτημα να οδηγηθεί η Ελλάδα εκτός ευρώ δεν υπήρχε ποτέ. Ούτε και σήμερα υπάρχει.

(2) Κανείς δεν ήθελε και δεν θέλει την πτώχευση της Ελλάδας και το Grexit. Όχι βέβαια για τα «ωραία μας τα μάτια» αλλά λόγω της διασύνδεσης των οικονομιών. Μαζί με την Ελλάδα θα κατέρρεαν και οι δικές τους οικονομίες, από την «ελληνική Lehman Brothers». Αυτό ήταν που φοβόντουσαν. Το κόστος δεν θα ήταν τα 260 δισ. ελληνικών ομολόγων που είχαν και δεν θα αποπληρώνονταν. Η διασύνδεση των οικονομιών είναι τέτοια που λειτουργεί πολλαπλασιαστικά και το συνολικό κόστος δεν θα ήταν απλώς πάρα πολύ μεγαλύτερο, αλλά κυριολεκτικά ανυπολόγιστο. Το κυριότερο, δεν θα ήταν μόνο οικονομικό. Οι κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις θα ήταν απρόβλεπτες και εκτός του ελέγχου τους. Αυτό ακριβώς είναι που τους προκαλούσε τη μεγαλύτερη ανατριχίλα. Τις ζημιές σε δολάρια και ευρώ, κι αν ακόμα τις πλήρωνε η ολιγαρχία του πλούτου (λέμε τώρα), μπορούν αύριο να τις αναπληρώσουν με πολλούς τρόπους, φτάνει να συνεχίσουν να είναι αυτοί κυρίαρχοι και όχι οι ίδιοι οι λαοί.

(3) Οι πρώην κυβερνώντες όχι μόνο αποδέχτηκαν τον εκβιασμό αλλά και τον μετακύλησαν στο εσωτερικό της χώρας προκειμένου να παραμείνουν στην κυβερνητική εξουσία. Επιπλέον, αποδέχτηκαν το χαρακτηρισμό της Ελλάδας ως «ειδικής» περίπτωσης, ως «μοναδικής» και μαζί τους χαρακτηρισμούς που ενοχοποιούσαν την ελληνική κοινωνία. Οι «τεμπέληδες» Έλληνες που «πίνουν ούζα και φραπέδες» κ.λπ. Ακόμα χειρότερη ενοχοποίηση έκαναν και οι ίδιοι προκειμένου να δικαιολογήσουν τις επιλογές τους. Από το «μαζί τα φάγαμε» έως τον καθημερινό βομβαρδισμό για γιατρούς, δικηγόρους, υδραυλικούς κ.λπ. που απέκρυπταν εισοδήματα. Κοντέψαμε να πιστέψουμε πως κάποιο μολυσματικό γονίδιο κυκλοφορεί στις μήτρες και στους όρχεις των γονιών. Επεκτάθηκαν όμως στο «δεν παράγουμε τίποτα» και άλλα παρόμοια. Τέτοιος ρατσισμός από πολιτική ηγεσία για το λαό της δεν έχει καταγραφεί πουθενά εδώ και 3000 χρόνια. Έτσι δεν αντιλήφθηκαν (κι αυτό είναι η καλή εκδοχή) πως η «ειδική» περίπτωση με τους «ειδικούς» κατοίκους, απέβλεπε στην αποδοχή ενός ρόλου πειραματόζωου και τελικά θύματος της πιο βάρβαρης και εξοντωτικής πολιτικής που υπήρξε ποτέ σε καιρό ειρήνης. Έφτασαν να αποδέχονται πως η Ελλάδα είναι σαν την πρώην Ανατ. Γερμανία όπως κατάμουτρα τους είπε η Μέρκελ, όταν ήρθε στη χώρα μας. Η Μέρκελ, βέβαια, που ως πρώην Ανατολικογερμανίδα ξέρει, «παρέλειψε» να μας πει πως αν η χώρα μας είναι η Ανατ. Γερμανία, κάποιοι έπρεπε να είναι οι «Έλληνες Χόνεκερ». Ποιοι είναι αυτοί, αν όχι οι πρώην και νυν κυβερνώντες ου μην και συνομιλητές της;

(4) Η Ελλάδα ήταν και παραμένει «πυρηνική δύναμη» στην ΕΕ (στο οικονομικό πεδίο). Κάτι που ισχύει και για άλλες χώρες και είναι αποτέλεσμα της παγκόσμιας διασύνδεσης των οικονομιών. Αυτή την «πυρηνική δύναμη» οι πρώην κυβερνώντες ουδέποτε αξιοποίησαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αν υποθέσουμε πως υπήρξαν (που δεν υπήρξαν) τέτοιες. Ουδέποτε αξιοποίησαν διαπραγματευτικά το «πυρηνικό μας» όπλο. Τονίζω το διαπραγματευτικά. Θυμηθείτε πριν λίγα χρόνια τις δύο πυρηνικές υπερδυνάμεις, ΗΠΑ και πρώην ΕΣΣΔ, που προσπαθούσαν να επιβάλει η μια στην άλλη την θέλησή της. Ε, δεν γινόταν, ανεξάρτητα αν καμία δεν θα χρησιμοποιούσε τα πυρηνικά της. Π.χ. στο «επεισόδιο της Κούβας» ο Κένεντι (ΗΠΑ) απείλησε τον Χρουστσόφ (ΕΣΣΔ) πως θα έκανε χρήση πυρηνικών. Για μέρες η ανθρωπότητα παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα. Όντως θα προκαλούσε πυρηνικό πόλεμο και άρα καταστροφή ολόκληρης της ανθρωπότητας (κυρίως λόγω του «πυρηνικού χειμώνα» που θα επερχόταν); Κανείς δεν μπορεί να ξέρει με βεβαιότητα, αλλά και δεν έχει σημασία.. Σημασία έχει πως για τις ΗΠΑ η εγκατάσταση πυραύλων στην Κούβα ήταν η minimum position[1] και η ΕΣΣΔ κατάλαβε πως κάτω απ’ αυτή τη θέση οι ΗΠΑ δεν θα υποχωρούσαν. Κοντολογίς αρκούσε το γεγονός της δυνατότητας που είχε να το κάνει. Τηρουμένων των αναλογιών, σ’ αυτήν ακριβώς τη δυνατότητα της Ελλάδας αναφέρομαι, όταν λέω πως ουδέποτε οι νεοραγιάδες την έβαλαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το ακριβώς αντίθετο έκαναν οι Γερμανοί (και όχι μόνο). Με απειλές και εκβιασμούς για χρεοκοπία, για έξοδο από το ευρώ κ.λπ.

Ίσως το νεοραγιάδες για τους πρώην κυβερνώντες ακούγεται βαρύ. Εκ του αποτελέσματος όμως προκύπτει πως μόνο τέτοιο δεν είναι. Πολύ περισσότερο όταν γίνεται σύγκριση με την νέα ελληνική κυβέρνηση. Τελικά είχε δίκιο ο καλός φίλος (και νυν Υπ. Εξ.) Νίκος Κοτζιάς, όταν πριν από δύο τρία χρόνια μου εξιστορούσε πόσο έκπληκτοι είχαν μείνει οι ίδιοι οι γερμανοί από τον ραγιαδισμό που επιδείκνυαν οι κυβερνώντες στις μεταξύ τους συζητήσεις και «διαπραγματεύσεις». Αλλά και πόσα ζητήματα εκπορεύονταν από το εσωτερικό για να εισαχθούν μετά από την τρόικα ως απαιτούμενα. Επανέρχομαι όμως στα διαπραγματευτικά όπλα της Ελλάδος και αυτά δεν εξαντλούνται στην «πυρηνική» δυνατότητα που προανέφερα και που φυσικά ούτε η Ελλάδα ούτε και κανείς θέλει η βάζει στο τραπέζι. Τα όπλα αυτά είναι πολλά. Ξεκινώντας από το αυτονόητο. Αν αυτό που ζητάς δεν βρίσκεται στη σφαίρα του παραλόγου, τότε αποτελεί διαπραγματευτικό χαρτί. Όπως βέβαια και το «καθημερινό» όπλο του βέτο. Για το τελευταίο να θυμίσω πως λίγες μέρες πριν ο Υπ. Εξ. Ν. Κοτζιάς, πέτυχε μια σημαντική νίκη για την ελληνική εξ. Πολιτική (δηλαδή για την Ελλάδα) στο ζήτημα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας στο «Ουκρανικό». Δεν ξέρω αν απείλησε με βέτο, αλλά θα θυμάστε πως πριν καν συνεδριάσουν οι Υπ. Εξ. της Ευρώπης, έστελναν μήνυμα στην Ελλάδα να μην βάλει βέτο.

Για το βέτο, εν κατακλείδι θα πω μόνο ένα. Το ξέρετε ότι η Γαλλία έβαλε βέτο για το που θα αγοραστεί το οικόπεδο στις Βρυξέλλες για να κτιστεί το καινούργιο ευρωκοινοβούλιο; Αν είναι δυνατόν η γαλλική κυβέρνηση να βάζει βέτο για το αν το οικόπεδο θα αγοραστεί στο «Μαρούσι» ή στο «Αιγάλεω» των Βρυξελλών. Κι όμως το έκανε. Αν λοιπόν η Γαλλία βάζει βέτο για ένα οικόπεδο, δεν θα βάλει ο Τσίπρας βέτο σε ζητήματα που αφορούν την ανθρωπιστική κρίση και τη σωτηρία της πατρίδας; Μ’ αυτό το πλευρό να κοιμούνται και οι εκτός και οι εντός. Σύντομα θα αντιληφθούν, όσοι δεν το έχουν ήδη αντιληφθεί, πως απέναντί τους δεν θα έχουν πλέον τους γνωστούς νεοραγιάδες. Αυτοί είναι ήδη πολιτικά νεκροί και ό, τι και να κάνουν δεν μπορούν να τους αναστήσουν.

Απομένει στους πολιτικά ζωντανούς να κάνουν μια σοβαρή αυτοκριτική. Όχι για το πώς έχασαν τις εκλογές. Αυτό είναι το λιγότερο και χωρίς καμία σημασία για τη χώρα. Αυτοκριτική για την έως τώρα πορεία τους. Για τον τρόπο που άσκησαν κυβερνητική εξουσία. Για το ότι αντιλαμβάνονταν το κράτος ως εκλογικό λάφυρο και ως τέτοιο το χρησιμοποιούσαν. Για τον τρόπο που εναγκαλίσθηκαν με μια μικρή ολιγαρχία 30 οικογενειών παραδίδοντάς τους τα κρατικά ου μην και τραπεζικά ταμεία. Για το μεγάλο «επίτευγμά τους» να διαχύσουν τη διαφθορά στο επίπεδο του απλού πολίτη καθιστώντας την έτσι προσιτή στον καθένα. Για το πώς κατάφεραν να κάνουν την νόμιμη οδό να κοστίζει πολύ περισσότερο (σε χρήμα, κόπο, ταλαιπωρία κ.λπ.) από την παράνομη. Και πολλά άλλα ακόμα. Κανείς δεν τους ζητάει να γίνουν ιδεολογικά κάτι άλλο. Όμως τουλάχιστον ας καταλάβουν ότι τα κόμματα υπάρχουν για να υπηρετούν τη Δημοκρατία και όχι το αντίθετο. Ας επαναπροσδιορίσουν λοιπόν τι ακριβώς θέλουν να είναι σήμερα και αύριο αλλά και με ποιους θα πάνε και ποιους θ’ αφήσουν. Εκτός αν πιστεύουν πως μπορούν να συνεχίσουν με ακροδεξιά υλικά και δυστυχώς για τους ίδιους έχουν πολλά τέτοια στις τάξεις τους.
 
Μια τελευταία αλλά ύψιστης σημασίας πτυχή είναι ο γεωστρατηγικός και γεωπολιτικός ρόλος της Ελλάδος. Για το σήμερα αλλά και το αύριο. Όχι μόνο το δικό μας αλλά και της ευρωζώνης. Το ζήτημα αυτό θα αναπτύξω στο Β’ μέρος αυτού του σημειώματος.
 
[1] Βλέπε το άρθρο: Διαπραγματεύσεις Vs «Διαπραγματεύσεις»

* Ο Χρήστος Γιαννίμπας είναι αρθρογράφος και συγγραφέας. Το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «ΚΥΒΕΡΝΩΝΤΕΣ Ε.Π.Ε.» πρόλογος Αλέξης Τσίπρας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ταξιδευτής».