Οι κοσμικοί, οι Ρεπουμπλικάνοι, οι Δημοκρατικοί, και οι αριστεροί ήδη ανησυχούσαν από τότε που ο Ερντογάν ανέβηκε στην εξουσία, δηλαδή από το 2002. Διότι αυτά τα σύγχρονα κόμματα της τουρκικής κοινωνίας έβλεπαν ότι τα θεμέλια της Δημοκρατίας διαλύονταν: Το Κράτος Δικαίου δεν υπήρχε πλέον στην ημερήσια διάταξη, η αρχή της κοσμικότητας παραβιαζόταν καθημερινά, οι θεμελιώδεις ελευθερίες καταπατούνταν ολοένα και περισσότερο.

Ads

Οι σύγχρονοι ανησυχούσαν, συνεπώς, αλλά δεν μπορούσαν να σχηματίσουν ένα ενιαίο μέτωπο αντιπολίτευσης, διότι δεν ήταν εξοπλισμένοι με μία προοδευτική και ενοποιητική ιδεολογία. Ο κεμαλισμός, η σοσιαλδημοκρατία ή ο φιλελευθερισμός ευρωπαϊκού τύπου δεν ήταν αρκετοί για να χτίσουν ένα κοινό μέτωπο.

Ενώ οι προοδευτικοί συνεχίζουν διαρκώς να ανησυχούν, πλέον μια νέα ομάδα τους ακολουθεί: Οι ανησυχούντες συντηρητικοί! Πρώην ψηφοφόροι του Ερντογάν, μουσουλμάνοι ελαφρώς ισλαμιστές γενικά, που πλούτισαν χάρη στο προεδρικό καθεστώς, βλέπουν τώρα την αποδυνάμωση του σημερινού συστήματος. Πλέον, δεν θα ψηφίσουν το κυβερνών κόμμα, αλλά δεν ξέρουν πού να πάνε. Πρόκειται για το 20% των ψηφοφόρων που δηλώνουν αναποφάσιστοι. Οι δημοσκοπήσεις έχουν προκαλέσει την ανησυχία τους.

Επιπλέον, το κόμμα του Ερντογάν αντιμετωπίζει πλέον προβλήματα με τους εταίρους του. Η οικονομική, υγειονομική και διπλωματική κρίση δεν έχει ακόμη επιλυθεί. Οι ανησυχούντες Συντηρητικοί έχουν δίκιο, διότι δεν έχουν απάντηση σε ένα ζωτικό ερώτημα: Τι θα γίνει με εμάς, όταν φύγει ο Ερντογάν; Φοβούνται μήπως δικαστούν και καταδικαστούν. Φοβούνται μήπως χάσουν τα πλούτη τους που απέκτησαν παράνομα ή αθέμιτα.

Ads

Το κόμμα του Ερντογάν, το «AKP», θα έπρεπε να έχει περισσότερα από 9 εκατομμύρια μέλη, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Ωστόσο, περισσότερα από ένα εκατομμύριο μέλη εγκατέλειψαν το κόμμα από τις αρχές του 2020, σύμφωνα με τον Άρειο Πάγο, την αρχή που ελέγχει τα πολιτικά κόμματα.

Αρκετές δεκάδες επιχειρηματίες και μεγάλες εμπορικές εταιρίες, πρώην υποστηρικτές του Ερντογάν εγκατέλειψαν την τουρκική αγορά, για να εγκατασταθούν στο εξωτερικό. «Σε μία χώρα, όταν δεν υπάρχουν Νόμοι, δεν ασκείται η ελευθερία των επιχειρήσεων», πιστεύουν.

«Όλοι, παλιοί και νέοι υποστηρικτές του Ερντογάν, τα μέλη της αντιπολίτευσης, όλοι ανησυχούν. Διότι κανείς -συμπεριλαμβανομένων αυτών που βρίσκονται στην εξουσία- δεν ξέρει τι θα συμβεί στο εγγύς μέλλον. Κανονικά, υπό τις παρούσες συνθήκες, οι αρχές θα έπρεπε να ανησυχούν», αναλύει ένας εξόριστος στη Γαλλία Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών.