Αντί για βίαιη καταστολή, αποστολή αστυνομικών και στρατιωτικών δυνάμεων, απειλές, απαγορεύσεις και λεονταρισμούς, που κάνουν απλώς τα πράγματα όλο και χειρότερα, αν ήμουν στη θέση του πρωθυπουργού της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι θα απεύθυνα χωρίς χρονοτριβές ανοικτό διάγγελμα στον Καταλανικό λαό και θα ζητούσα την άμεση έναρξη διαλόγου με τους εκπροσώπους της τοπικής κυβέρνησης και των τοπικών κομμάτων από μηδενική βάση, χωρίς όρια και προϋποθέσεις.

Στο διάλογο αυτό θα προσέτρεχα χωρίς μνησικακία, με γνώμονα τη διαφύλαξη της ενότητας της χώρας μου με συνθήκες ομαλότητας, ειρήνης και δημοκρατίας. Και σ’ αυτό το διάλογο θα υπενθύμιζα στον αδελφό λαό της Καταλονίας τα κοινά οφέλη που είχε η επί πέντε αιώνες κοινή συγκατοίκηση στο ίδιο κράτος των δύο λαών μας, του Ισπανικού και του Καταλανικού. Θα υπενθύμιζα τα κοινά συμφέροντα αυτής της συμβίωσης, τα κοινά επιτεύγματα, το ένδοξο κοινό παρελθόν μας, το μεγαλείο που κτίσαμε μαζί, όλα αυτά που μας ενώνουν. Χωρίς καμιά διάθεση εκδικητικότητας δε θα έκτιζα τείχη αλλά γέφυρες ακόμη και με τους πιο σκληροπυρηνικούς Καταλανούς αυτονομιστές, ώστε να τους αναγκάσω να το ξανασκεφθούν.

Θα τους έλεγα πως μαζί θα είμαστε πιο ισχυροί και θα έχουμε περισσότερη ευημερία και δημοκρατία, παρά ο καθένας χωριστά, κλεισμένος στα νέα εθνικά του σύνορα. Θα τους πρότεινα τέλος τη δυνατότητα να επιλέξουν, αντί να ζούνε από εδώ και μπρος σ’ ένα μικρό δικό τους εθνικό κράτος, να συνεχίσουν να είναι πολίτες μιας μεγάλης Ισπανίας και ταυτόχρονα να έχουν όλα τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και την εθνική ταυτότητά τους. Με άλλα λόγια θα τους πρότεινα την εναλλακτική λύση μιας ομοσπονδιακής Ισπανίας ή “Ιβηρικής Ομοσπονδίας”, αντί να έχουν το δικό τους μικρό εθνικό κράτος, που θα έπρεπε να ξεκινήσει από την αρχή τη διαπραγμάτευση και τη διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία ούτως ή άλλως ανήκουν. Κοντολογίς θα τους υπενθύμιζα πως έχουμε πολλά περισσότερα να κερδίσουμε και οι δύο πλευρές αν είμαστε ενωμένοι και μαζί, παρά χωρισμένοι και εχθροί.

Αν το έκανα αυτό, ένα μεγάλο τμήμα του Καταλανικού λαού θα το ξανασκεφτόταν και θα πίεζε την τοπική ηγεσία του να βρει μια άλλη, ειρηνική και αμοιβαία επωφελής εναλλακτική λύση για τη συνέχιση της συγκατοίκησης με τους Ισπανούς σ’ ένα κοινό κράτος στα πλαίσια της ενωμένης Ευρώπης. Ωστόσο ο Μαριάνο Ραχόι δεν είναι αυτής της λογικής και της κουλτούρας του διαλόγου, ούτε και ιδιαίτερα έξυπνος και ανοικτόμυαλος πολιτικός. Είναι ένας δογματικός συντηρητικός δεξιός πολιτικός, που σκέφτεται κοντόφθαλμα, μικροκομματικά (περισσότερο τους δεξιούς συντηρητικούς ψηφοφόρους του, που φοβάται μην τον πούνε “προδότη”, και όχι την ενότητα του ισπανικού κράτους) και σ’ ένα πίσω σκοτεινό μέρος του μυαλού του κυριαρχεί το φάντασμα του Φράνκο, που έχει την καταστολή πάντα ως την πρώτη επιλογή. Και ως τέτοιος αρνείται πεισματικά να αποδεχθεί την πραγματικότητα και με τις καταστολές και απαγορεύσεις του, αντί να βάλει τον εξεγερμένο Καταλανικό λαό πίσω στο “ισπανικό μαντρί”, τον πεισμώνει ακόμη περισσότερο, ατσαλώνει τη θέλησή του και τον ωθεί να θεωρήσει την ανεξαρτησία ως μονόδρομο.

Έτσι, αντί η Ισπανία να γίνει το παράδειγμα μιας ειρηνικής μετεξέλιξης από ένα συγκεντρωτικό κράτος σε ένα ευρωπαϊκό δημοκρατικό ομοσπονδιακό κράτος, ξαναγίνεται παράδειγμα συντηρητικού αναχρονισμού, γεγονός που θα προκαλέσει πολλές και επικίνδυνες επιπλοκές στις ζωές εκατομμυρίων πολιτών της Ισπανίας, δημιουργώντας μία νέα εστία αποσταθεροποίησης στην Ευρώπη, η οποία ακόμη δεν έχει συνέλθει από τις παρενέργειες της ελληνικής Κρίσης, του προσφυγικού και του Brexit.

* Ο Γιώργος Στάμκος ([email protected]) είναι συγγραφέας και δημιουργός του Ζενίθ (www.zenithmag.wordpress.com).