Όταν στις 21 Ιουλίου η βασίλισσα έφευγε για τις καθιερωμένες θερινές της διακοπές στο Μπάλμοραλ της Σκωτίας λίγοι είχαν σκεφτεί ότι πιθανώς δεν θα επέστρεφε ποτέ. Μια εβδομάδα μετά, στην επίσημη έναρξη για τους αγώνες της Κοινοπολιτείας στο Μπέρμινγχαμ ήταν ο πρίγκηπας της Ουαλίας, που θα αναλάμβανε να την αντικαταστήσει, διαβάζοντας το γραπτό της μήνυμα. Όταν σταδιακά οι εμφανίσεις της άρχισαν να περιορίζονται και κάποιες υποχρεώσεις της να αναβάλλονται ή να λαμβάνουν χώρα σε πολύ στενό κύκλο, οι φήμες για την υγεία της άρχισαν να θεριεύουν.

Την περασμένη Τρίτη δέχτηκε στο Μπαλμόραλ τον αποχωρούντα Μπόρις Τζόνσον και την επόμενη μέρα όρκισε για πρώτη φορά στα 70 χρόνια της θητείας της πρωθυπουργό εκτός Μπάκινγκχαμ, με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό για τους ανά τον κόσμο προληπτικούς για την Λιζ Τρας.

Η κόρη του Γεώργιου του ΣΤ’ που ανέλαβε απροσδόκητα μετά το θάνατό του το ρόλο της διαδόχου το 1952 είχε συμβιώσει με 15 διαφορετικούς πρωθυπουργούς, παραμένοντας πάντα ουδέτερη και «θεσμική», κάτι για το οποίο κάποιοι την κάκισαν σε συγκεκριμένες περιόδους, αλλά τελικά της αναγνωρίστηκε ως το μεγάλο της πλεονέκτημα. Ο σχεδόν ασκητικός τρόπος, που αποφάσισε να ασκήσει αυτό το αξίωμα ήταν το χαρακτηριστικό της βασιλείας της. Τυπολατρία ή απλώς σεβασμός στους θεσμούς; Η αλήθεια είναι ότι ακόμα και εκείνοι που απεχθάνονταν το θεσμό έφτασαν στο τέλος να την αντιμετωπίζουν με σεβασμό ίσως και συμπάθεια.

Η αλήθεια είναι ότι σε καιρούς εξαιρετικά ταραγμένους η Ελισάβετ αποτελούσε ίσως τη μοναδική «σταθερά». Φάρος και άγκυρα μαζί. Κατόρθωνε ουσιαστικά να κρύβει με την διακριτική… απουσία της και την θρησκευτική εγκράτεια της μια πραγματικότητα που έλεγε ότι η αυτοκρατορία έχει ξεπέσει. Τα εκατομμύρια που συνέρρεαν στο Λονδίνο και ξόδευαν τις λίρες τους σε κιτς σουβενίρ με την φωτογραφία της πάνω σε κούπες του τσαγιού και μαντηλάκια, είχαν ταυτίσει το Ηνωμένο Βασίλειο με αυτά τα περασμένα μεγαλεία που αυτή ακόμα εκπροσωπούσε και όχι με τη μιζέρια και την παγωνιά σε γεμάτους σκουπίδια δρόμους στο Μπρίξτον, στο Τόξτεθ ή και στο Μπέλφαστ. Οι καιροί άλλαζαν, η Βρετανία μεταμορφωνόταν, οι κυβερνήσεις έπεφταν, αλλά η «αιώνια βασίλισσα» ήταν πάντα εκεί. «Εικόνα» την είπαν κάποιοι ρεπόρτερς της αυλής. Λες και ο Θεός είχε όντως εκλάβει ως υποχρέωση του να «σώζει τη βασίλισσα» εις τους αιώνες των αιώνων. Η Ελισάβετ έμοιαζε αθάνατη.

Η δημοφιλία της εκτοξεύτηκε ακόμα περισσότερο, όταν το Netflix ρίσκαρε πολλά εκατομμύρια σε μια παραγωγή, που έπαψε να την προβάλει μέσα από την κλειδαρότρυπα, αλλά την έσπρωξε μέσα στο καθιστικό του μέσου Βρετανού. Ανθρώπινη, προσιτή αλλά σταθερά μελαγχολική από το βάρος της ευθύνης, την στωική αποδοχή του ρόλου που απαιτούσε την δια παντός παραίτηση από μικρές καθημερινές απολαύσεις. Την είδαμε να υπομένει παράλληλα τη ζήλεια της αδερφής της, τα παραστρατήματα του νεαρού Φιλίππου, που τελικά μόλις πέρσι την «εγκατέλειψε» έχοντας φτάσει τα 100 χρόνια ζωής, τα σκάνδαλα των μελών της οικογενείας και τις γκάφες των πρωθυπουργών της. Την είδαμε σε μακρινές βόλτες με τα άλογα που λάτρευε και σε μοναχικές βραδιές με σκανδαλιάρικα σκυλάκια. Την είδαμε κυρίως να εγκαταλείπει τη νεανική αφέλεια και να ωριμάζει κρίση με την κρίση χάρις στη βοήθεια ενός πρωτοκόλλου, που έμοιαζε να τα έχει προβλέψει σχεδόν όλα.

Ήταν ένα υπόδειγμα ωραιοποίησης, ένα ξεκάθαρο πείραμα βγαλμένο λες από τα πιο επιτυχημένα εγχειρίδια των δημόσιων σχέσεων, που στο τέλος του μόνο όταν άγγιξε μιας από τις ταραγμένες στιγμές της μοναρχίας, τον θάνατο της πριγκίπισσας Νταϊάνα άρχισε να γίνεται ενοχλητικό. Γιατί η μελαγχολία της «φυλακισμένης» συζύγου του Καρόλου ξεπέρασε τη δική της, όπως αξεπέραστη αποδείχτηκε και η συμπάθεια για αυτή την συνεσταλμένη αρχικά φιγούρα, που μετέτρεψε τελικά την απελπισία της σε λάμψη, και άθελά της έγινε η αλησμόνητη πρωταγωνίστρια σε ένα δράμα, που όμοιό του ίσως να μην ξαναζήσει το νησί.

Όπως λοιπόν κανείς δε μπορούσε να φανταστεί το βασίλειο χωρίς την Ελισάβετ Β ως εγγυήτρια της συνέχειάς του, είναι σχεδόν αδύνατο να προβλέψει κανείς την επόμενη μέρα χωρίς αυτήν. «Οι τεκτονικές πλάκες ανακινούνται» έγραψε η συγγραφέας του θρόνου Catherine Pepinster.

Το πιθανότερο είναι ότι ο διάδοχός της θα πρέπει να αναζητήσει έναν εντελώς διαφορετικό ρόλο από αυτήν. Ο Κάρολος μοιάζει να βρίσκεται στο ακριβώς απέναντι άκρο από την ίδια στην σκάλα της συμπάθειας της κοινής γνώμης για ένα δημόσιο πρόσωπο.

Πολλοί θεωρούν ως σίγουρο ότι θα παραιτηθεί για χάρη του Ουίλιαμ, έχοντας επίγνωση ότι η πληγωμένη αυτοκρατορία θα χρειαστεί μια πολύ πιο νεανική φιγούρα για να κρατήσει στη ζωή ένα θεσμό που έρχεται από πολύ μακριά, αλλά δεν έχει καμιά εγγύηση για το πού μπορεί να φτάσει.

Πηγή: Η Αυγή