Το έτος 1901, πριν εκατόν δέκα χρόνια δηλαδή ( και μη σας φαίνονται πολλά), η Αθήνα συγκλονιζόταν από ογκώδεις διαδηλώσεις, όπως καλή ώρα στις μέρες μας, στις οποίες πρωτοστατούσαν οι φοιτητές και οι καθηγητές τους και  μαζί μ’ αυτούς και άλλοι πολλοί πολίτες, επαγγελματίες, δάσκαλοι, παπάδες, βουλευτές και χωρικοί. Οι Έλληνες τότε ήταν ακόμα πολύ φτωχοί, ωστόσο δεν διαδήλωναν για οικονομικά θέματα (ίσως γιατί θεωρούσαν τη φτώχια τους αυτονόητη), διαδήλωναν για ζητήματα πνευματικά και συγκεκριμένα για την ελληνική γλώσσα που την ήθελαν καθαρεύουσα και όχι δημοτική. Οι διαδηλώσεις δεν ήταν καθόλου ειρηνικές, έγιναν πολλά έκτροπα και κατέληξαν με το θάνατο οχτώ – κατ’ άλλους έντεκα – ατόμων και με πολλούς τραυματίες.

Ads

Της Καίτης Βασιλάκου
 
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
 
Οκτώβριος του 1901. Η εφημερίδα «Ακρόπολις» αρχίζει να δημοσιεύει σε συνέχειες τη μετάφραση του Ευαγγελίου στα νέα ελληνικά. Η μετάφραση είχε γίνει από τον Αλέξανδρο Πάλλη και είχε εκτυπωθεί στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου με έξοδα της βασίλισσας Όλγας… Είχε κυκλοφορήσει σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων μεταξύ των Ελλήνων της Διασποράς και το πράγμα είχε περάσει απαρατήρητο, μέχρι τη στιγμή που ο Βλάσης Γαβριηλίδης, ο ιδρυτής και διευθυντής της εφημερίδας «Ακρόπολις», αποφάσισε να  τη δημοσιεύσει  σε συνέχειες με τον τίτλο: «Το έργον της Βασιλίσσης η Ακρόπολις το συνεχίζει». Εκ των υστέρων έγινε γνωστό ότι ο Γαβριηλίδης είχε τη συγκατάθεση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Προκοπίου και του κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής  του Πανεπιστημίου Αθηνών Εμμ. Ζολώτα.
 
Βρισκόμαστε σε μια εποχή που επικρατεί ο άκρατος εθνικισμός και η αρχαιολατρία. Όποιος δεν χρησιμοποιεί την καθαρεύουσα, διαπράττει εθνικό έγκλημα και θεωρείται προδότης. Οι δημοτικιστές  αποκαλούνται άθεοι, προδότες και σλάβοι. Αυτό το τελευταίο σήμερα μπορεί να μας φαίνεται παράδοξο, τότε όμως δεν ήταν, καθώς το ελληνικό στοιχείο στη Μακεδονία αντιμετώπιζε σοβαρό κίνδυνο εκσλαβισμού από τους Βούλγαρους. Να σημειώσουμε επίσης ότι η βασίλισσα Όλγα ήταν ρωσικής  καταγωγής και δεν ενέπνεε εμπιστοσύνη στο λαό.
 
Παράλληλα, η ορθόδοξη ελληνική Εκκλησία ήδη από το 18ο αιώνα είχε απαγορεύσει με ποινή αφορισμού την αγορά, την κατοχή και την ανάγνωση μεταφράσεων της Αγίας Γραφής στην καθομιλούμενη και με την ποινή του αναθέματος τη μετάφρασή της  σε απλούστερη γλώσσα. Το κοινωνικό περιβάλλον λοιπόν του 1901 δεν είναι δυνατόν να ανεχθεί τέτοιες πρωτοβουλίες που υπονομεύουν το κύρος του ελληνικού πολιτισμού, την ιστορία, τη θρησκεία  και τις παραδόσεις του έθνους.
 
Πρωτοστάτες σ’ αυτόν τον  αγώνα είναι οι φοιτητές της εποχής μαζί με τους καθηγητές τους. Πεντακόσια άτομα εισβάλλουν στα γραφεία της εφημερίδας «Ακρόπολις» και απειλούν όσους βρίσκουν εκεί ότι θα βάλουν φωτιά και θα κάψουν το κτήριο, κάνουν βανδαλισμούς και κρέμονται από τα παράθυρα και τους εξώστες εκτοξεύοντας ύβρεις κατά του Γαβριηλίδη που απουσιάζει εκείνη την ώρα. Η εφημερίδα συνεχίζει ωστόσο να δημοσιεύει τη μετάφραση των Ευαγγελίων για λίγες ακόμα μέρες, αλλά στις 20 Οκτωβρίου αναγκάζεται να διακόψει…

Διαβάστε την συνέχεια εδώ