Βράζοντας μονίμως στο ζουμί μας, αδυνατούμε συχνά να καταλάβουμε τo ενδιαφέρον που συγκεντρώνουν τα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις στην Ελλάδα, ενδιαφέρον που δεν περιορίζεται μόνο στην Ευρώπη. Καλεσμένος από Πανεπιστημιακούς και οργανώσεις της αριστεράς, βρέθηκα τις μέρες των γιορτών να συζητάω την ελληνική περίπτωση στη πρωτεύουσα της σάλσα: στο Κάλι της Κολομβίας. Μάλιστα ο διάλογος είχε τόσο ενδιαφέρον ώστε συνεχίστηκε τις επόμενες μέρες στο Ποπαγιάν, μια πόλη με αποικιακή αρχιτεκτονική 3 ώρες μακριά από το Κάλι.

Ads

Σε μια συζήτηση που κράτησε 3 ώρες, δεν υπήρχε ελληνικό θέμα που να μην μπήκε στο τραπέζι: από την διαπραγματευτική τακτική Βαρουφάκη μέχρι το δημοψήφισμα και το τρίτο μνημόνιο, φοιτητές και Πανεπιστημιακοί ζητούσαν απαντήσεις σε ερωτήματα που τους έχουν πολύ απασχολήσει τα τελευταία χρόνια, επειδή συνδέονται και με τη δική τους ζωή.

Από τις πιο μεγάλες χώρες- πίσω αυλές των ΗΠΑ, η Κολομβία αποτελεί ζωτικό πειραματόζωο των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που τις προηγούμενες δεκαετίες διέλυσαν τον κοινωνικό ιστό της Λατινικής Αμερικής. Ο πόλεμος εναντίον των ναρκωτικών ενέπλεξε άμεσα τους Βορειοαμερικανούς “Γκρίνγκος” στα εσωτερικά της χώρας. Ο εκδημοκρατισμός επιβραδύνθηκε από τον εμφύλιο πόλεμο που κράτησε 50 χρόνια, με αποτέλεσμα τουλάχιστον 260.000 νεκρούς, 60.000 αγνοούμενους και κοντά 7 εκατομμύρια εκτοπισμένους από τις εστίες τους.

image
Στα γραφεία του Polo, συνασπισμού της Αριστεράς

Ads

Ο εμφύλιος βασικά τερματίστηκε μετά την πρόσφατη συμφωνία ειρήνευσης  κυβέρνησης-ανταρτών του Farc (ένα μικρότερο αντάρτικο κίνημα, το ELN συνεχίζει τη δράση του), συμφωνία που όμως απορρίφθηκε από το πρόσφατο δημοψήφισμα. Η εκεχειρία ανάμεσα στα δύο μέρη κρατάει παρά το “όχι”, αλλά η κατάθεση των όπλων από τους αντάρτες του Farc θυμίζει λίγο Βάρκιζα. Σύμφωνα με μια πρόσφατη ανακοίνωση της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα πάνω από 50 υπερασπιστές των ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δολοφονήθηκαν τον τελευταία χρόνο από παρακρατικές, ακροδεξιές ομάδες. Ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές που έλεγχε το Farc πριν παραδώσει τα όπλα και τώρα υποφέρουν από την εισβολή ανεξέλεγκτων παραστρατιωτικών ομάδων και εγκληματικών συμμοριών.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος Σάντος, από τους αρχιτέκτονες της ιστορικής συμφωνίας ειρήνευσης, χρησιμοποιεί την αίγλη του Νόμπελ Ειρήνης που κέρδισε πρόσφατα, για να επιβάλλει ακόμη περισσότερα νεοφιλελεύθερα μέτρα στο εσωτερικό της χώρας. Από την νέα χρoνιά οι φόροι αυξάνονται για τους πολίτες και μειώνονται για τις επιχειρήσεις, σε ένα κοινωνικό τοπίο όπου τα πάντα είναι ιδιωτικοποιημένα (δεν υπάρχουν πχ δημόσιες συγκοινωνίες), οι φαβέλες των φτωχών πολλαπλασιάζονται  και η εγκληματικότητα έχει απογειωθεί: στη Κολομβία απαγορεύεται να κυκλοφορούν 2 άνδρες σε μοτοσικλέτα ή και μηχανάκι, γιατί ο συνεπιβάτης κρατούσε συχνά αυτόματο…

Στα δικά μας τώρα, οι Κολομβιάνοι συνομιλητές μπορούσαν αρκετά εύκολα να καταλάβουν τους περιορισμούς που βάζουν ο υπερδανεισμός και τα μνημόνια που τον συνοδεύουν: το γειτονικό τους Εκουαδόρ υπέφερε για χρόνια, έρμαιο των εκβιασμών και των  κάθε είδους αξιολογήσεων του ΔΝΤ, πριν το τελευταίο εκταμιεύσει τις θανατηφόρες δόσεις του. Εδειξαν να πείθονται από το επιχείρημα ότι ακόμη και μετά το όχι στο ελληνικό δημοψήφισμα ένας βασανιστικός συμβιβασμός υπαγορευόταν από τον αρνητικό συσχετισμό των δυνάμεων στο πλαίσιο της ευρωζώνης.. Σε αυτό όμως το θέμα , όπως δεν υπάρχει παρόμοια εμπειρία κοινού νομίσματος, πολλές απορίες παρέμειναν: αν είναι το ευρώ που προκαλεί τόσα προβλήματα, σε εσάς και τις άλλες χώρες του Νότου της Ευρώπης, μήπως να φύγετε από αυτό;

Οι Podemos στην Ισπανία και πολύ περισσότερο το μοντέλο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς βρέθηκε στη κυβέρνηση, συζητούνται ως εναλλακτικές λύσεις στην ένοπλη αντιπαράθεση και τον εμφύλιο πόλεμο, που οδήγησαν την αριστερά της Κολομβίας σε πλήρες αδιέξοδο. Από την άλλη πλευρά, η χειροτέρευση της κατάστασης στη Βενεζουέλα, το κοινοβουλευτικό πραξικόπημα με το οποίο ανατράπηκε η κεντροαριστερή κυβέρνηση στη Βραζιλία καθώς και τα αυξανόμενα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αριστερές κυβερνήσεις του Μοράλες στη Βολιβία και του Κορέα στο Εκουαδόρ, θέτουν γενικότερα ερωτήματα για την στρατηγική της αριστεράς όταν βρεθεί στην εξουσία.

Κοινή πεποίθηση: τα κινήματα της αριστεράς πρέπει να είναι καλά προετοιμασμένα ώστε να μπορούν να κυβερνήσουν και τελικώς κρίνονται από την ικανότητα τους να λύσουν τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών και να προωθήσουν κοινωνικές μεταρρυθμίσεις.