Η προεδρική εκλογή και η απειλή μη εύρεσης αποδεκτού υποψηφίου (ακόμα και με αθέμιτα, ανήθικα και αήθη μέσα), γεγονός που θα οδηγήσει σε πρόωρη προκήρυξη εκλογών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, προκαλεί άγχος, ανασφάλεια, φόβο και ταραχή στο πολιτικό σύστημα και σε αρκετούς ανθρώπους. Βιώνοντας τα παραπάνω, διάφοροι ειδήμονες και μη, εγκαλούν τα πολιτικά κόμματα και τα προτρέπουν να συναινέσουν για το πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας με σκοπό να αποφύγουμε τα χειρότερα.

Ads

Ας αφήσουμε παράμερα τι μπορεί να σημαίνουν τα «χειρότερα», καθώς αυτά είναι υποκειμενικά προσδιοριζόμενα και τα χειρότερα για κάποιον μπορεί να είναι τα καλύτερα για έναν άλλον. Εκτός κι εάν η πολιτική οικονομία, ως δια μαγείας, απέκτησε αντικειμενική διάσταση, όπου όλοι κοιτάζουν προς μια κατεύθυνση.

Ας δούμε όμως τι είναι αυτή η περιβόητη συναίνεση. Η συναίνεση είναι η ευρεία αποδοχή μιας πρότασης ή μιας επιλογής, που ξεπερνά κατά πολύ την πλειοψηφία. Είναι μια, εν πολλοίς, σύμφωνη γνώμη για κάτι που προτείνεται και, κατά βάση, δεν απαιτείται η ύπαρξη πλειοψηφίας μέσω της ψηφοφορίας. Το 1990 η λεγόμενη Οικουμενική Κυβέρνηση ήταν μια βραχύβια κυβέρνηση που δεν πέτυχε πολλά πράγματα, πέραν του να ανοίξει το δρόμο στην επόμενη μονοκομματική κυβέρνηση, με ακραίο νεοφιλελεύθερο προσανατολισμό. Σήμερα η επίκληση για συναίνεση βρίσκεται πάλι στο προσκήνιο -ως πανάκεια- καθώς η κυβέρνηση βρίσκεται σε περιδίνηση και διολίσθηση, βλέποντας να έρχεται άμεσα το πολιτικό της γκρεμοτσάκισμα.

Τότε η συναίνεση ήταν το αποτέλεσμα όχι μόνο της αριθμητικής ισορροπίας των κομμάτων, αλλά και του φόβου για την επόμενη ημέρα. Επήλθε επίσης μετά από την πτώση ενός ηγεμονικού κόμματος εξαιτίας σωρείας σκανδάλων και αναξιοκρατικών πρακτικών. Το 2014 αναζητείται η συναίνεση για να μην χάσουν την εξουσία τα συγκυβερνώντα κόμματα λόγω του τέλματος που έχουν φέρει την κοινωνία και των πρακτικών τους που υποσκάπτουν τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και ανοίγουν το δρόμο στη «μεταδημοκρατία».

Ads

Αλλά όπως έλεγε και ο πατριάρχης του μάνατζμεντ Πήτερ Ντράκερ, η αποτελεσματική απόφαση δεν είναι προϊόν συναίνεσης· είναι προϊόν αντιπαραθέσεων, διαφωνιών και εξαντλητικής εξέτασης εναλλακτικών λύσεων. Αυτό που ζητούν οι κατέχοντες την παροντική εξουσία δεν είναι συναίνεση, αλλά συμφωνία σε ό,τι εκείνοι θέλουν να κάνουν, γιατί σε διαφορετική περίπτωση το μέλλον τους δεν θα είναι αυτό που επιθυμούν και τους βολεύει. Αλλά για να κλείσουμε το μικρό σημείωμα με τον Ντράκερ, στην ιστορία κάθε επιτυχίας θα βρεις κάποιον που πήρε μια θαρραλέα απόφαση. Και αυτός δεν είναι εκείνος που οδηγεί το τρένο της τρέχουσας πολιτικής. Ο οδηγός πρέπει να αλλάξει, μαζί με την πορεία του τρένου. Γιατί ένα πράγμα μόνο μπορούμε να ξέρουμε για το μέλλον· ότι αυτό θα είναι διαφορετικό από το παρόν. Και το παρόν είναι ζοφερό.