Φαντάζομαι ότι είναι λίγοι εκείνοι που αναρωτιούνται γιατί καταβαραθρώθηκε το Ποτάμι στις εκλογές της 20ής Σεπτέμβρη και ακόμα λιγότεροι, εκείνοι που έπιασαν το μοιρολόι για το αποτέλεσμα αυτό. Είναι γεγονός ότι η εμφάνιση του Ποταμιού στην πολιτική ζωή του τόπου πριν λίγους μόνο μήνες, υπήρξε σχετικά ορμητική αλλά συγχρόνως, για κάποιους καχύποπτους ανάμεσα μας, ιδιαζόντως περίεργη.

Ads

Δεν γεννήθηκε μέσα από την λαϊκή οργή και αγανάκτηση, δεν ήταν προϊόν της κρίσης, όσο και να προσπάθησαν ορισμένα στελέχη του νεοσύστατου κόμματος να το παρουσιάσουν έτσι, δεν ανταποκρίθηκε σε κάποια κοινωνική ανάγκη, ούτε εξελίχθηκε οργανικά μέσα από πολιτικά κινήματα. Απλά έτσι, μια ωραία πρωία, χωρίς να μας έχει προειδοποιήσει καν, ώστε να είμαστε έστω και λίγο ψυχολογικά προετοιμασμένοι, ο Σταύρος Θεοδωράκης ξεπήδησε μέσα από το πιο διαπλεκόμενο μηντιακό σύστημα και εδήλωσε ότι φτιάχνει ένα κόμμα αλλιώτικο από τα άλλα.

Διακήρυσσε ότι είναι ένα κόμμα χωρίς πολιτικούς, χωρίς βαρίδια από το παρελθόν, με φιλελεύθερη φιλοσοφία και ανοικτό σε κάθε είδους συνεργασίες. Θα μπορούσε κανείς, διαβάζοντας ανάμεσα στις γραμμές, να πει ένα κόμμα χωρίς ιδεολογία αλλά και  χωρίς ιδιαίτερο λόγο ύπαρξης, πέρα από το να ανακόψει την τότε ήδη διαφαινόμενη άνοδο της δύναμης του ΣΥΡΙΖΑ ως αντίπαλο δέος στο πολιτικό κατεστημένο.

Το Ποτάμι από τις πρώτες μέρες της ύπαρξης του προσπάθησε να μαζέψει στους κόλπους του ένα κομμάτι της σύγχρονης, υποτιθέμενης διανόησης από την Σώτη Τριανταφύλλου και τον Πέτρο Τατσόπουλο, μέχρι τον Θάνο Βερέμη, τον Στέλιο Ράμφο  και τον Κώστα Γραμματικάκη. Προσπάθησε συγχρόνως να ενστερνηθεί όλα τα χιπ επικοινωνιακά «τεχνάσματα» των συγχρονων διαφημιστών: κονκάρδες, t-shirts με ψαράκια και ποτάμια, σακίδια, ποδήλατα, χέρια στην τσέπη. Ούτε σε συναυλία να πήγαιναν τα στελέχη και οι οπαδοί του κόμματος ή έστω, στην προώθηση κάποιου νέου εμπορικού προϊόντος – που κατά κάποιον τρόπο ήταν, βέβαια. Όσο μάλιστα περνούσαν οι μήνες – με υποστηρικτές πλέον τη νεο-φιλελεύθερη Δράση αλλά και αρκετούς αυτοχαρακτηριζόμενους κεντροαριστερούς όπως τον  Γρηγόρη Ψαριανό ― και κυρίως όταν το Ποτάμι πήρε ένα σχετικά καλό ποσοστό, για πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα, πρώτα στις ευρωεκλογές και μετά στις εκλογές του Ιανουαρίου, άρχισε να εμφανίζει με αυξάνουσα συχνότητα μιαν αχαλίνωτη αλλαζονεία και έναν πρωτόγνωρο πολιτικό ελιτισμό.

Ads

Όταν όμως ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε να συνεργαστεί μετεκλογικά με τους ΑΝΕΛ και όχι με το Ποτάμι παρά τις – ομολογουμένως απρόσκλητες και απροκάλυπτες ― παραινέσεις των Ευρωπαίων, τότε τα πράγματα σοβάρεψαν απότομα και καταστροφικά. Το Ποτάμι, ο Σταύρος Θεοδωράκης, τα στελέχη και οι ψηφοφόροι/υποστηρικτές του, τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο, αγρίεψαν. Αγανάχτησαν. Προσεβλήθη ανεπανόρθωτα η βεβαιότητά τους, ότι εκείνοι μόνο αποτελούσαν την ορθή λύση στις δυσκολίες και ότι η συμβολή τους στη διακυβέρνηση της χώρας ήταν σαφώς η πιο πρωτοπόρα επιλογή. Η φιλοευρωπαϊκή τους θέση ήταν αδιαμφισβήτητη και, για να το αποδείξουν αυτό, τις πιο δύσκολες ημέρες της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης Τσίπρα με τους ευρωπαίους εταίρους/δανειστές, οι ψηφοφόροι του Ποταμιού  πήραν την μοιραία απόφαση να κατέβουν στο Σύνταγμα και να διαδηλώσουν μαζί με την ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ υπέρ του «Μένουμε Ευρώπη» και να κραυγάσουν «Γερά Γερούν».

Πρωτοστάτησαν δε στο κίνημα αυτό, καταφέροντας συγχρόνως ένα ισχυρό πλήγμα στην νοημοσύνη μας, την υπομονή μας και – γιατί όχι – στον πατριωτισμό μας. Φώναζαν στον πρωθυπουργό και του συνέστηναν να υπογράψει  ό,τι,  μα ό,τι,  του προσφέρουν, άφριζε η Μιράντα Ξαφά και η Αντιγόνη Λυμπεράκη για τον επερχόμενο Αρμαγεδώνα που είχαν προκαλέσει οι απλοϊκοί, αμόρφωτοι και άξεστοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ.  Οι βουλευτές του κόμματος ψήφισαν ασμένως όλα τα νομοσχέδια της νέας Συμφωνίας, ενώ συγχρόνως κουνούσαν με ειρωνική συγκατάβαση και διδακτικό ύφος το δάχτυλο σε όποιον είχε στηρίξει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ζητώντας του να απολογηθεί για τα δεινά που είχε προκαλέσει στη χώρα. Οίκτηραν την επιπολαιότητα του ελληνικού λαού και την απόφασή του να στηρίξει ένα αλλοπρόσαλο κόμμα που έφερε το δημοψήφισμα, τα κάπιταλ κοντρόλς και τους πρόσφυγες κι όχι ένα σοβαρό συγχρονο ευρωπαϊκό κόμμα, ακαδημαϊκών, ελεύθερων επαγγελματιών και διανοούμενων που ήξεραν τι έπρεπε να πράξουν.

Και μετά…ήρθαν οι εκλογές του Σεπτέμβρη 2015 και το Ποτάμι, που ζητούσε ένα απλό και ταπεινό 10% για να γίνει ο χειριστής των πολιτικών εξελίξεων με όποιον φιλοευρωπαϊστή του το ζητήσει, ανεξαρτήτως ιδεολογίας, καταβαραθρώθηκε στο 4,09% και βγήκε 6ο κόμμα στην νέα Βουλή. Έπεσαν από τα σύννεφα τα στελέχη και οι ψηφοφόροι του κέντρου της Αθήνας και των Βορείων προαστίων και ανήγγειλαν ότι θα πρέπει να συσκεφθούν για να αποφασίσουν τι δεν πήγε καλά. Ακούγοντας με ιδιαίτερη χαρά το νέο αυτό, σκέφτηκα ότι ήταν καθήκον μου να  βοηθήσω και γω παραθέτοντας εδώ μια σύντομη λίστα που ελπίζω ότι θα τους βοηθήσει στην ενδοσκόπηση που έχουν εξαγγείλει:

  • Ο ελληνικός λαός πιστεύει ότι όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά. Μπορεί να μην είναι πολύ ορθολογικό το επιχείρημα αλλά οι σχέσεις του Σταύρου Θεοδωράκη με το μηντιακό κατεστημένο αλλά και η τόσο ισχυρή υποστήριξή του από ορισμένα τηλεοπτικά κανάλια, δεν εμπνέει καμμία απολύτως εμπιστοσύνη στη συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου.
  • Το χαλαρό στυλάκι με το σακίδιο και τα Converse έχει ξεχαστεί και όλοι θυμόμαστε και αναρωτιόμαστε γιατί ακριβώς έτρωγε ο κ. Θεοδωράκης με τον κ. Γιουνκέρ τις ημέρες του δημοψηφίσματος; Από πού κι ως πού;
  • Οι οπαδοί του Ποταμιού άρρηκτα και ταξικά συνδεδεμένοι με την οικονομική ελίτ του τόπου, όσο κι αν ο αρχηγός προβάλλεται ως το λαϊκό αγόρι από τα Δυτικά Προάστια, είναι απόλυτα αποκομμένοι από τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Το ίδιο και τα στελέχη του κόμματος, που απευθύνονται στον κόσμο ως σε παιδιά ενός κατώτερου Θεού και ελλειπούς νοημοσύνης.
  • Η Ευρωπαϊκή κατεύθυνση του κόμματος και η εμμονή με την υψηλή διανόηση – θα αναγκαστώ να απογοητεύσω κάποιους  – αποπνέει ενός είδους αρχοντοχωριατισμό. Σαν τον αμόρφωτο ήρωα του Μολιέρου, που φοβάται μήπως δεν φανεί αρκετά ευγενής έτσι και το Ποτάμι μοιάζει να φοβάται μήπως και χαρακτηρισθεί οριαντάλ και υποανάπτυκτο.
  • Οι ψηφοφόροι και οπαδοί του Ποταμιού αλλά και τα στελέχη του, έχουν μια αντιπαθητική προσέγγιση στους πολιτικούς τους αντιπάλους και αποξενώνουν σχεδόν άμεσα τον συνομιλητή τους. Πιπιλάνε όλοι ανεξαιρέτως την ίδια καραμέλλα και αν δεν ήταν ένα νεο-φιλελευθερο κόμμα θα έλεγα ότι ακολουθούν κάποια κομματική γραμμή και καθοδήγηση. Απλά όμως, μάλλον λόγω έλλειψης ουσιαστικής ιδεολογίας, τους λείπει η πολιτική φαντασία.
  • Οι πιθανοί ψηφοφόροι δεν ξεχνούν πώς ένιωσαν με το ΝΑΙ σε όλα, το Μένουμε Ευρώπη και τις διαβεβαιώσεις του Ποταμιού στους δανειστές ότι τους στηρίζει τυφλά σε όλα.
  • Οι λέξεις ιδιωτικές επενδύσεις, κέρδος, ελεύθερη αγορά, χαμηλοί μισθοί και απολύσεις, φτωχοποίηση του εργατικού δυναμικού και άλλα τέτοια ισοδύναμα «παίζουν» πολύ στο λεξιλόγιό τους και ο λαός τρομοκρατείται και μόνο που τους ακούει να τα ξεστομίζουν και μάλιστα με αποκρουστικά πομπώδη τρόπο.

Αυτά… και άλλα πολλά που θα μπορούσα να συμπληρώσω. Ελπίζω τουλάχιστον, αν και δεν είμαι οπαδός, να βοηθήσα κι εγώ λιγάκι στην ανάλυση του εκλογικού αποτελέσματος και στα συμπεράσματα στα οποία αυτό μας οδηγεί.