Τι κοινό έχει ένας άνεργος, ένας φτωχός πολίτης της δυτικογερμανικης πόλης Γκέλζενκίρχεν και του ανατολικογερμανικού κρατιδίου της Σαξονίας; Ψηφίζει το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική γα την Γερμανία» (AfD). Σε ποσοστό 17% στην πρώτη (το μεγαλύτερο σε δυτικό κρατίδιο εκτός Βαυαρίας, όπου κατεγράφη ποσοστό 19,2%)  και 27% στο δεύτερο, όπου είναι και πρώτο κόμμα! Ποιός όμως επώασε το αυγό του φιδιού;

Eυημερούσες, «ανθούσες οικονομικά περιοχές», είχε υποσχεθεί το 1990 ο Χέλμουτ Κολ στους Ανατολικογερμανούς. Εγκαταλελειμμένες και φτωχές  περιοχές προέκυψαν λόγω του κλεισίματος των εργοστασίων και της μεγάλης ανεργίας. Όποιος ταξιδεύει βράδυ από το Βερολίνο έως την Σαξονία σπάνια θα δει φώτα, όχι γιατί κάνουν οικονομία στο ρεύμα οι κάτοικοι, αλλά γιατί έχουν μεταναστεύσει μαζικά προς τα δυτικά κρατίδια με αποτέλεσμα να έχουν ερημώσει ολόκληρες περιοχές.  Υπερβολές; Καθόλου! «Εφιάλτη» χαρακτηρίζει η «ετήσια έκθεση της γερμανικής κυβέρνησης για την πορεία της γερμανικής ενοποίησης» την προοπτική ολόκληρες περιοχές να μην έχουν νηπιαγωγεία, γιατρό και νέους ανθρώπους.  Δεν επιτρέπεται να μείνουν επ΄ άπειρον ολόκληρες περιοχές εγκαταλελειμμένες», είπε κατά την παρουσίασή της  η Ιρις Γκλάικε,  η σοσιαλδημοκράτης εντεταλμένη για την Ανατολική Γερμανία. Εξέφρασε μάλιστα την ελπίδα  ότι η εξομοίωση των συνθηκών ζωής δεν θα παραμείνει «ρητορικό σχήμα». «Ετήσια επαναλαμβανόμενες φλυαρίες», χαρακτήρισε την έκθεση ο Nτίτμαρ Μπάρτς, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Αριστεράς (Die Linke), ενώ η Πράσινη βουλευτής Αναλένα Μπάερμποκ δήλωσε ότι «Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες ελάχιστα βοηθούν με την έκθεση να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των περιφερειών»…

Δυσαρέσκεια υπάρχει όμως και σε δυτικά  κρατίδια. Σε πόλεις της Βόρειας Ρηνανία-Βεστφαλίας, όπου βρίσκεται η πάλαι ποτέ ευημερούσα βιομηχανική περιοχή του Ρουρ,  η ανεργία αυξήθηκε κατακόρυφα μετά το κλείσιμο των ανθρακωρυχείων και την εγκατάλειψή της από μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις παραγωγής σιδήρου και χάλυβα όπως η Τίσεν /Thyssen και η Κρουπ/Krupp). Στο  Γκέλζενκίρχεν η ανεργία ανέρχεται πλέον στο 14%, ποσοστό «εφάμιλλο» δηλαδή ορισμένων ανατολικογερμανικών. Και εδώ αλλά και σε άλλες πόλεις της περιοχής, όπως  το γειτονικό Ντούιζμπουργκ με ανεργία 12,4%, διπλάσια δηλαδή του γερμανικού μέσου όρου, εγκαταλείφθηκαν ολόκληρες συνοικίες. «Και πληρώνουμε από πάνω και εισφορά αλληλεγγύης για την Ανατολική Γερμανία. Γιατί όχι εισφορά αλληλεγγύης και για μας;», είπε μία κάτοικός του σε τοπικό Portal / σε τοπική διαδικτυακή πύλη. Οι πολίτες αναρωτιούνται επίσης πώς γίνεται να δίνονται τόσο χρήματα για την ανακαίνιση κατοικιών και ιστορικών κτιρίων στην Ανατολική Γερμανία και εκείνοι να μην έχουν να πληρώσουν ούτε το ενοίκιό τους. Σε  μια χώρα  όπου ορισμένοι πολιτικοί της επαίρονται ότι με τις μεταρρυθμίσεις  στο εργασιακό της δίκαιο μείωσαν πολύ την ανεργία και πρόκειται μάλιστα να την μηδενίσουν προσεχώς, οι κάτοικοι νοιώθουν ότι τους έχουν εγκαταλείψει. Ο θυμός τους μεγάλωσε, έγινε  οργή η οποία μετατράπηκε σε ψήφο διαμαρτυρίας. Κερδισμένο βγήκε το ακροδεξιό AfD. Ετσι, το Γκέλζενκίρχεν των 250.000 κατοίκων έγινε από προπύργιο του φιλεργατικού -μέχρι την ατζέντα λιτότητας Σρέντερ-Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας (SPD) προπύργιο των ακροδεξιών.

Τι κάνει όμως την βαυαρική κωμόπολη  Ντέγκεντορφ, η οποία ευημερεί και έχει πολύ χαμηλό δείκτη ανεργίας, να ηγείται με 19,2% των ποσοστών του AfD σε δυτικό κρατίδιο; Την εξήγηση έδωσε η βαυαρική ραδιοφωνία: «Κοντά της έχει δημιουργηθεί ένα κέντρο πρώτης υποδοχής προσφύγων». Αλλά και η πόλη  Xάιλμπρον, στην εξίσου ευημερούσα Βάδη-Βυρτεμβέργη, με ανεργία μόλις 3,4%, έγινε προπύργιο του AfD, ήταν των Χριστιανοδημοκρατών, αφού έλαβε εκεί 16,4%, το υψηλότερο του εν λόγω κρατιδίου. Γιατί επομένως διαμαρτύρονται; «Δεν είναι δυνατόν να πρέπει να εργαζόμαστε εμείς συνέχεια και να απολαμβάνουν οι πρόσφυγες», είπε σε τοπική εφημερίδα μια κάτοικος,  περιγράφοντας την νοοτροπία, το σκεπτικό των ψηφοφόρων του AfD. Άρα το αφήγημα του εγκαταλελειμμένου πολίτη δεν εξηγεί στα κρατίδια αυτά την ακροδεξιά στροφή. Ο Χάρι Μέργκελ, ο σοσιαλδημοκράτης δήμαρχος του Χάιλμπρον έδωσε τη δική του ερμηνεία μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων : «Πρόκειται για ένα μίγμα από πολιτιστικά, κοινωνιολογικά και ασφαλώς κοινωνικά θέματα». Στην περίπτωση των ανατολικογερμανών όμως το μίγμα περιέχει και ψυχολογικά στοιχεία, αφού οι πολίτες νοιώθουν παραγκωνισμένοι, επειδή στις διευθυντικές θέσεις υπηρεσιών και επιχειρήσεων βρίσκονται συχνά δυτικογερμανοί… Ο Νίκολαους Μπρέντερ, πρώην αρχισυντάκτης του δεύτερου δημόσιου τηλεοπτικού δικτύου ZDF, χρέωσε πάντως «την μεγαλύτερη πολιτική κρίση της μεταπολεμικής Γερμανίας» στην καγκελάριο Μέρκελ.

Και η πλειοψηφία, το 87% που δεν ψήφισε το AfD; Παρέμεινε σιωπηλή  και αφυπνίστηκε μετεκλογικά στο διαδίκτυο τουλάχιστον. Οι χρήστες του τουίτερ χρησιμοποίησαν μαζικά το hashtag (διαδικτυακή ετικέτα) #87prozent (που σημαίνει Eίμαι το 87 τοις εκατό) για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους στο ΑfD, το οποίο έλαβε 13% και συμμετείχαν με ποικίλα σχόλια όπως: «Είμαι το 87% και θα αγωνιστώ για μια ελεύθερη και ανεκτική Γερμανία» ή «Είμαι το 87%, δεν είστε εσείς η πλειοψηφία του λαού» ή «Είμαι το 87% και δεν θα κυνηγηθεί κανείς», απάντηση αυτό στην προκλητική δήλωση του επικεφαλής του ψηφοδελτίου του AfD Αλεξάντερ Γκάουλαντ, ότι οι ακροδεξιοί θα κυνηγήσουν την κ. Μέρκελ και την κυβέρνησή της παντού… Από τη μεγάλη συμμετοχή και τα πολλά σχόλια γίνεται ολοφάνερο ότι πολλοί, η μεγάλη πλειοψηφία των Γερμανών, έχουν θορυβηθεί από το αποτέλεσμα των εκλογών.  Πάντως, στο διαδίκτυο δεν έλειψαν και τα αυτοκριτικά σχόλια. Χαρακτηριστικό είναι το hashtag «Είμαι το 87%», αλλά το 87% δεν το είδα ποτέ σε συγκεντρώσεις κατά του ΑfD». Ίσως αυτό να ήταν και το μεγάλο λάθος των ίδιων των πολιτών.

Από το Πρακτορείο Magazine