Η ιστορία της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων δεν έχει τελειωμό. Από τη μια πλευρά, η κυβερνητική κοινοβουλευτική πλειοψηφία έχει ψηφίσει ένα νόμο για τον οποίο, εξαιτίας εμφανών και παρασκηνιακών πιέσεων, επανέρχονται οι συζητήσεις για την ανάγκη αναθεώρησης, διόρθωσης, συμπλήρωσης ή οτιδήποτε άλλο αρέσκεται να προτείνει ο κάθε πολιτικός ειδήμων.

Ads

Από την άλλη πλευρά, τα συνδικαλιστικά όργανα, έλαβαν αποφάσεις για αποχή διαρκείας, μη συμμόρφωση με το νόμο, σύνταξη εντύπων αξιολόγησης μετ’ επιφυλάξεων ή με τη συνυποβολή νομικού περιεχομένου κειμένων. Αν ένας ξένος δει το παρόν σκηνικό θα δυσκολευτεί να διαμορφώσει ολοκληρωμένη και ξεκάθαρη εικόνα, αλλά αντιθέτως, θα διαπιστώσει ότι βρέθηκε το «παιχνίδι» για το φετινό καλοκαίρι. Μόνο που «οι χαμένοι», διακινδυνεύουν την εργασιακή τους κατάσταση και σ’ αυτή την περίπτωση, η τρόικα δεν «έβαλε το χεράκι» της.

Οι κυβερνώντες ισχυρίζονται ότι με την αξιολόγηση θα «ξεχωρίσουν την ήρα από το στάρι». Πώς όμως μπορούν να το πετύχουν μ’ ένα ενιαίο σύστημα, μια ενιαία τυποποιημένη διαδικασία, ένα περιεχόμενο αξιολόγησης επιεικώς ερασιτεχνικό και με ανεκπαίδευτους αξιολογητές; Αυτό ανάγεται σε μια μεταφυσικού τύπου απάντηση. Θα αναδειχθούμε ως παγκόσμια πρωτοτυπία, με δική μας πρωτοβουλία. Καθώς το ποσοστό των 15% είναι μια καινοφανής διαδικασία (ενδεικτικά δες τα άρθρα : Αξιολόγηση προσωπικού: 5 πάνω, 5 κάτω, μας κάνουν 15%, Αξιολόγηση προσωπικού: απλά, ερασιτέχνες ή και επικίνδυνοι;) και όπως ισχυρίζονται διαρρηγνύοντας τα ιμάτια τους οι κυβερνώντες, δεν θα το χρησιμοποιήσουν για απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, τότε γιατί προσπαθούν να μας καθησυχάσουν λέγοντας ότι θα περάσουν τροποποιητική ρύθμιση γι’ αυτό; Τη στιγμή που οι ίδιοι λένε ότι ψάχνουν να βρουν 6.500 για ν’ απολυθούν.

Αυτή η συμπεριφορά θυμίζει το  «τι κάνει νιάου-νιάου στα κεραμίδια». Ενδεχομένως, αυτοί που σκέφθηκαν και αποφάσισαν για τα ποσοστά 25%-65%-15%, θα είχαν κατά νου τη ρήση του Μάρκου Βαλέριου Μαρτιάλη «κάποιοι είναι καλοί, κάποιοι είναι μέτριοι, οι περισσότεροι είναι κακοί». Οπότε, γοργή επιστροφή στα Ρωμαϊκά χρόνια και στις μεθόδους που εφαρμόζονταν για την τιμωρία εκείνων που δεν δούλευαν αρκετά ή δεν ήταν καλοί και πειθαρχημένοι σκλάβοι.

Ads

Αναφορικά με τα έντυπα αξιολόγησης, αυτά παραμένουν στη νηπιακή τους ηλικία, είναι γενικόλογα και εν πολλοίς, πρόχειρα. Ενώ έχει επιλεχθεί μια «νέα» διαδικασία, παραμένει ενδεδυμένη με παλιά ρούχα. Εκτός και εάν δεν κατάφεραν να διαμορφώσουν νέα υποδείγματα, λόγω διαφορετικών αντιλήψεων επί θεμάτων δημόσιας διοίκησης, μάνατζμεντ και αξιολόγησης του ανθρώπινου δυναμικού! Σ’ αυτή την περίπτωση, προτείνουμε -για να συνεισφέρουμε στο διάλογο- να ενσωματώσουν ως ένα από τα κριτήρια αξιολόγησης, το τρόπο που ο υπάλληλος μασάει τσίχλα (όπως έλεγε ο αείμνηστος Ρόναλντ Ρήγκαν για τη διαπίστωση του χαρακτήρα των ανθρώπων). Έτσι, για να μην ξεχνάμε και τους πατριάρχες μας, τη Σχολή του Σικάγου!

Επίσης, σ’ ένα από τα ζητήματα που υποστηρίζουν ότι πρέπει δοθεί έμφαση, είναι η ουσιαστική παρέμβαση των αξιολογητών. Θεωρούν ότι για να είναι καλύτερο και περισσότερο αποτελεσματικό το σύστημα αξιολόγησης, ο προϊστάμενος που αξιολογεί πρέπει να προτείνει τρόπους βελτίωσης του αξιολογούμενου. Αυτό είναι σωστό και οποιοδήποτε σύστημα αξιολόγησης στηρίζεται στον καθοριστικό ρόλο του αξιολογητή. Βέβαια, τα περισσότερα συστήματα ενθαρρύνουν είτε την -από κοινού- εξεύρεση λύσεων για τα ελλείμματα αποδοτικότητας ή ορθούς εργασιακής συμπεριφοράς που εντοπίζονται κατά την αξιολόγηση, είτε την ανακάλυψη εναλλακτικών επιλογών από τον ίδιο τον αξιολογούμενο.

Είναι σημαντικό μέσα από την αξιολόγηση να διαπιστώνονται αυτά που ξέρουν οι εργαζόμενοι και πως τα έχουν μάθει. Κατ’ αυτό τον τρόπο, θα βρεθούν τα κενά και θα εντοπισθεί τι είναι εκείνο που φταίει και οι άνθρωποι μαθαίνουν ή πράττουν λανθασμένα. Όπως είχε πει και ο Βονενάργκ «δεν πρέπει να κρίνουμε τους ανθρώπους από αυτά που δεν ξέρουν, αλλά από αυτά που ξέρουν και κυρίως από το πώς τα ξέρουν». Τώρα, πώς αυτό που έχουν κατά νου θα περάσει στην πράξη, παραμένει μυστήριο. Όπως και η διαδικασία που έχει αποφασισθεί. Αναδεικνύεται μια μαγική κατάσταση που θα ενδιέφερε τον Χάρι Πότερ και το Χόγκουαρτς.

Κλείνοντας το παρόν άρθρο, σημειώνουμε ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε ουσιαστικές αλλαγές και νέες καταστάσεις όταν «οι κακώς διανοηθέντες περί των οικείων, ουδέποτε καλώς βουλεύονται περί των αλλοτρίων» (Ισοκράτης). Και για να παραφράσουμε τον Αντισθένη: «όταν μη δύνανται τους φαύλους από των σπουδαίων διακρίνειν, ο δήμος απολύει».