Πριν λίγες ημέρες βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, κάποιοι εκ των οποίων προβάρουν προεδρικά κοστούμια, για άλλη μια φορά εξέφρασαν τη διαφωνία τους με την κυβέρνηση, με τον πρόεδρο του κόμματός τους, με την τρόικα, με την ασκουμένη πολιτική. Με τη φόρα που είχαν πάρει έμοιαζαν έτοιμοι να καταγγείλουν και τον παγκόσμιο καπιταλισμό.

Ads

Έπειτα προσήλθαν υπάκουα και υπερψήφισαν τον προϋπολογισμό. Δεν πρόκειται για καμιά πρωτότυπη συμπεριφορά: από το 2010 μέχρι σήμερα, οι βουλευτές των μνημονικών κομμάτων έχουν εθιστεί στην τακτική αυτή. Μόνο που όσο ο καιρός περνάει και τα άλλοθι λιγοστεύουν, τόσο πιο γελοία δείχνει η εν λόγω στάση.

Σε ό,τι αφορά το ΠΑΣΟΚ είναι εμφανής η επίδραση ενός διπλού άγχους: πρώτον της ενοχής σε συνάρτηση με την ήττα. Όσο ήλπιζαν ότι στον εκλογικό ορίζοντα θα αχνοφαινόταν έστω μια προοπτική εξόδου από την κρίση μπορούσαν να μετατρέπουν το αίσθημα συνενοχής σε επιθετικότητα εναντίον της αριστεράς. Τώρα που κάθε αυταπάτη περί εξόδου από την κρίση έχει διαλυθεί, το ίδιο αίσθημα ενοχής επιδρά διαλυτικά, στις εσωτερικές τους σχέσεις. Ο Βενιζέλος χάρη στην ίδια του την προσωπικότητα φαντάζει ιδανικός για να του φορτώσουν τη συλλογική ενοχή, όπως ακριβώς σε λίγο θα φαντάζει ο Σαμαράς και η ομάδα του για τους νεοδημοκράτες.

Το ΠΑΣΟΚ είναι πιθανό να βρεθεί εκτός βουλής με την πορεία που έχει λάβει. Για πολλά στελέχη αυτό θα σημάνει το τέλος της πολιτικής τους πορείας, καθότι άλλωστε για τους περισσοτέρους εξ αυτών η πολιτική δράση ταυτίζεται με τη θέση του βουλευτή ή του υπουργού ή έστω του δημάρχου. Αποκομμένοι από κάθε κοινωνική ζύμωση προσπαθούν να μεταπηδήσουν οπουδήποτε προκειμένου να διασωθούν ατομικά. Βλέποντας μάλιστα ότι το μνημονικό πλυντήριο των 58, δηλαδή του Κώστα Σημίτη δεν πολυτραβάει παρά την ολόθερμη στήριξη όλης της διαπλοκής απελπίζονται ακόμα περισσότερο.

Ads

Δεύτερον, διαπιστώνουν ότι όλες οι ουσιαστικές διεργασίες για συγκρότηση σοσιαλιστικού χώρου, για πρώτη φορά από το 1974 όχι μόνο λαμβάνουν χώρα έξω από το ΠΑΣΟΚ αλλά και απέναντι στο ΠΑΣΟΚ. Αυτή η συνθήκη εντείνει ακόμα περισσότερο την απελπισία τους. Από συνομιλητές μετατρέπονται σε βαρίδια και οι ίδιοι.

Το διπλό άγχος τους οδηγεί σε κινήσεις αμφισβήτησης του Βενιζέλου και επομένως και της κυβέρνησης. Δεν επιδιώκουν όντως άλλη πολιτική για τη χώρα. Αν κάτι τέτοιο ίσχυε θα είχαν καταψηφίσει την κυβέρνηση ήδη από καιρό. Κυνηγούν την επιβίωσή τους που τους φαίνεται πιθανή αν βοηθήσουν να πέσει η κυβέρνηση, απαλλασσόμενοι ταυτόχρονα από το βαρίδι του Βενιζέλου και με την ελπίδα να μπουν στην επόμενη Βουλή ώστε να αποτελέσουν εταίρο μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Ελπίζουν δηλαδή με ένα σμπάρο σε τρία τρυγόνια: ξεφορτώνονται το Βενιζέλο και επιβιώνουν εκλογικά. Συνεργάζονται με το ΣΥΡΙΖΑ και ξεπλένονται πολιτικά. Συγκυβερνούν και κλείνουν το μάτι στο κατεστημένο ότι θα είναι εκεί ως τοποτηρητές του τελευταίου και στην επόμενη μέρα. 

Αυτός είναι ο σχεδιασμός πίσω από τις τουφεκιές στον αέρα που ρίχνουν σε ενδοκυβερνητικό ή εσωκομματικό επίπεδο. Από τη μια πλευρά είναι χρήσιμες για το λαό: η κατάρρευση κάθε συστήματος προϋποθέτει εσωτερικές ρωγμές. Από την άλλη δεν κρύβουν τίποτα περισσότερο από την αγωνιώδη προσπάθεια ορισμένων συνενόχων να μην τους πλακώσουν τα ερείπια της πολιτικής που εφήρμοσαν.