Στα 2016 βγήκε μια ανακοίνωση από την Europol που αποκάλυπτε πως τα εγκληματικά δίκτυα διακίνησης ανθρώπων αποκόμισαν (καθαρά) κέρδη ύψους 3 έως 6 δισεκατομμυρίων από την παράνομη μεταφορά προσφύγων,  ιδίως γυναικών και παιδιών. Τα κυκλώματα της μαφίας που εμπλέκονται, όπως και στις περιπτώσεις όπλων και ναρκωτικών, έχουν επανειλημμένα κατηγορηθεί πως εξασφαλίζουν «μπαξίσι» αλλά και (ανθρώπινα) «προϊόντα» σε ανθρώπους κλειδιά στις πολιτικές τάξεις όλων των χωρών. Στην Ελλάδα των χιλιάδων εξαφανισμένων ασυνόδευτων (και δέστε τωρινό, ‘τυχαίο’ δημοσίευμα στο in.gr του Μαρινάκη που ξάφνου αμφισβητεί τα στοιχεία της Interpol) η δημόσια συζήτηση επικεντρώνεται στο αν κακοποιούν οι πρόσφυγες τα παιδιά μας, ενώ προφανώς κακοποιούμε εμείς τα παιδιά τους.

Και η διαπραγμάτευση της κορυφής του

Γενικά η δημόσια συζήτηση για το ελληνικό MeToo φέρνει στην επιφάνεια πολλές από τις παθογένειες που χαρακτηρίζουν την ελληνική (και όχι μόνο) κοινωνία. Οι κοινωνικοψυχολογικές επενδύσεις που φανερώνονται μόλις ξύσεις την επιφάνεια αποκαλύπτουν ένα τρομακτικό παλίμψηστο που ψάχνει την έμφυλη, ταξική, ιδεολογική του αυτοδικαίωση και όχι κάθαρση και δικαιοσύνη. Οι συσσωματώσεις (οι ετερόκλητες κοινωνικές ομάδες που συνευρίσκονται πρόσκαιρα ενωμένες από κάτι δλδ) του πληθυσμού που αντέδρασαν με το περίφημο «γιατί τώρα» στην περίπτωση που ο θύτης ήταν οικογενειάρχης και το θύμα ήταν γυναίκα, το απέσυραν στην περίπτωση του ακατανόμαστου Λιγνάδη, όταν ο θύτης ήταν ομοφυλόφιλος και τα θύματα κυρίως αγόρια.

Όπως έχουμε άλλοτε επισημάνει στατιστικές και ποιοτικές έρευνες έχουν αποδείξει πως η κοινωνική αντιμετώπιση του θύματος και του θύτη, όπως κι οι συνεπαγόμενες γλωσσικές τους αναπαραστάσεις, (και είναι αυτό που κάνει τον Κούγια να μιλά για «επαγγελματίες ομοφυλόφιλους» και «αναξιόπιστους μάρτυρες», λες και τα περισσότερα περιστατικά κακοποίησης συνδέονται με την συγκεκριμένη σεξουαλική έκφραση, άσε που δεν είναι κι ελληνόπουλα, αυτό το πας δηλαδή;!, είναι αυτό που προωθεί μικροκομματικές αναγνώσεις αν και τελικά η επίκληση τους ακόμη και σε κάτι τέτοιο! δείχνει πως οι μπέηδες του μικροκομματισμού είναι αυτοί που κυβερνάνε, είναι αυτό που κάνει μερίδα της κοινωνίας να επικεντρώνεται ανθρωποφαγικά στις γαργαλιστικές λεπτομέρειες αποφεύγοντας το κοινωνικοπολιτικό διαταύτα) βρίσκεται σε ευθεία αναλογία με την θέση τους στην κοινωνική (οικονομική και πολιτιστική) ιεραρχία και των τρόπο αποτίμησης των «χαρακτηριστικών» της τελευταίας. Με άλλα λόγια εάν ο θύτης είναι γόνος καλών οικογενειών, τότε φταίχτης είναι το θύμα, αλλά εάν είναι πακιστανός φερ’ ειπείν, τότε φταίχτης είναι η ράτσα του. Το κυρίαρχο χαρακτηριστικό (το φύλο στην πρώτη περίπτωση, η φυλή στην δεύτερη) χρησιμοποιείται από την κάθε εσωομάδα με τρόπο που να νομιμοποιεί (είτε μέσα από την εκ προοιμίου αθωότητα είτε μέσα από την εκ προοιμίου ενοχή) ως «αυτονόητη» την αξιολογική κατάτμηση των «ειδών» του ανθρώπου, και μέσω αυτής την κοινωνική ιεραρχία που πρέπει να μένει όσο το δυνατόν απείραχτη, παρά τους κλυδωνισμούς της.

Φαντάζει άσχετο με τον τρόπο παγίωσης των υπόλοιπων σχέσεων εξουσίας, αποτελεί όμως την επιτομή τους. Γιατί δεν είναι άσχετο από τον τρόπο που το πολύπλοκο (αλλά και τόσο  προβλεπόμενο στις επαναλαμβανόμενες κάτω από άλλο μανδύα αντιδράσεις του) δίκτυο εξουσίας διαχέεται προς τα κάτω, (αναπαραγόμενο από όσους στους υπόλοιπους τομείς καταπιέζει), διαποτίζοντας κάθε πλευρά  της δημόσιας και της ιδιωτικής σφαίρας. Σε αυτό, άλλωστε, έρχεται να προστεθεί το κατά Γεωργιάδη αφήγημα πως όλα είναι σκευωρία κατά της Μενδώνη ώστε οι ακροαστεροί να μπλοκάρουν τις μεγάλες επενδύσεις (πωλη-τική) στους αρχαιολογικούς χώρους. Βέβαια, το ότι αυτός είναι υπουργός και κανείς δεν του ζητά να παραιτηθεί δείχνει το επίπεδο της Δημοκρατίας μας… Όχι μόνο ο μηχανισμός συγκάλυψης έδωσε περιέργως χρόνο για να γίνουν ενδεχομένως πολλά πίσω από κλειστές πόρτες και το timing της παράδοσης να φαντάζει εξαιρετικά βολικό, όχι μόνο ενδέχεται να την πληρώσει για ξεκάρφωμα πέφτοντας εν συγκρίσει στα ελαφρά ένας, αλλά  στο τέλος συγγνώμη μπορεί να ζητήσουν τα θύματα ώστε να παγιωθεί ο εκφοβισμός και η σιωπή.

You too Βρούτε!

Η αιώνια θυσία του αδύναμου στα παιχνίδια των δυνατών, η Αντιγόνη ala Greka Moderna, η Αντιγόνη όχι μόνο παιδάκι αλλά και με την πράξη της να γίνεται προσπάθεια να αποσιωπηθεί ή να διασυρθεί ώστε να μην ταράξει συνειδήσεις, να μην θέσει ‘το παράδειγμα’, όχι μόνο από τον Κρέοντα αλλά και από τους φύλακες που προφανώς αντί να τρέξουν τα νέα προφανώς (κι έχει γραφτεί ποίημα από σημαντικό νεοέλληνα ποιητή που δυστυχώς δε θυμάμαι το όνομα του)  έθαψαν τον αδερφό της ξανά ώστε ‘να μην μπλέξουν’ θυμίζει γιατί πιθανότατα η υπόθεση ουσιαστικά θα χαθεί, συνεπικουρούμενη αυτή η έκβαση από κυνικότατους πολιτικούς, από σιωπηλούς νοικοκυραίους και καριερίστες, από χαρτζιλικωμένα κανάλια. «Δεν είναι εδώ Βαλκάνια, σου το ‘πα  εδώ είναι παίξε, γέλασε και σώπα». Πώς αλλιώς όταν ίσως η πιο τρομερή «λεπτομέρεια» από το ρεπορτάζ των ημερών δεν είναι η διαχείριση της εξουσίας αλλά πως οι γείτονες που έβλεπαν παιδιά «άλλα» να μπαινοβγαίνουν κι άκουγαν κλάματα ανησύχησαν όχι για την τύχη των ίδιων αλλά του επώνυμου προειδοποιώντας τον, λέει, μήπως έχει την τύχη «άλλου ηθοποιού»… 

Όλα λοιπόν μοιάζουν (αλλά μπορεί και να μην είναι) περίκλειστα και προδιαγεγραμμένα… Λες και μαζί με τα κακοποιημένα παιδιά πρέπει, για ακόμη μια φορά μέσα σε διαχειρίσεις συμβιβασμούς κι απογοητεύσεις, να κακοποιηθεί και να πεθάνει και το εσωτερικό μας παιδί,  που ζει παντοτινά κρυμμένο μέσα μας σε αναζήτηση της πληρότητας, απεκδυόμενο την προσπάθεια για έναν δικαιότερο κόσμο, μια άλλη ζωή, λίγη γραφικοποιημένη αγάπη, κάποιον συλλογικό, ελπιδοφόρο αγώνα.

Οπότε πολλές αντιδράσεις στοχεύουν στην εκτόνωση σε έναν θόρυβο που στις αληθινές διαστάσεις του θεωρείται ενοχλητικός και στο βάθος θα ανακουφίσει πολλούς εάν εφευρεθούν δικαιολογίες κατ’ επίφασην σπουδαίες και σιγά σιγά πάψει. «Υπάρχει ένα προνομιακό (και σκανδαλωδώς αποδεκτό κατά βάση) πεδίο εκδήλωσης του κοινωνικού κανιβαλισμού, πριν αυτός εκδηλωθεί στο σύνολο της κοινωνίας διαμελίζοντας ανθρώπους, αποσαρθρώνοντας θεσμούς, όρια και σχέσεις. Θύτες και θύματα. Λίγο λίγο και κοινωνίες ολόκληρες.» You too Βρούτε!