η δική μου πατρίδα έχει χωριστεί στα δυο
ποιο από τα δυο κομμάτια πρέπει να αγαπώ;
(Νεσέ Γιασίν, τουρκοκύπρια ποιήτρια –1977)

Σαν σήμερα, πριν σαράντα χρόνια, παιζόταν η πρώτη πράξη της Κυπριακής Τραγωδίας,  με το προδοτικό πραξικόπημα της  χούντας του Ιωαννίδη και της ΕΟΚΑ Β’, που είχε στόχο την ανατροπή και  εξόντωση του Προέδρου Μακαρίου. Πραξικόπημα, που εκμεταλλεύτηκαν οι στρατοκράτες της Άγκυρας για να πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους για στρατιωτική εισβολή στη νησί, στις 20 Ιουλίου 1974, με αποτέλεσμα χιλιάδες νεκρούς και αγνοούμενους, πάνω από 200 χιλιάδες πρόσφυγες και κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ήταν πολύ χαλεποί καιροί τότε, διότι στην διεθνή σκηνή κυριαρχούσε ο ψυχρός πόλεμος και στη Μ Ανατολή η κατάσταση ήταν εκρηκτική, όπως και σήμερα. 

Κατά τις δεκαετίες  που μεσολάβησαν από το 1974, έγιναν πολλές προσπάθειες για τη λύση του Κυπριακού, αλλά δεν καρποφόρησαν. Προσέκρουσαν στην πολιτική της Άγκυρας για «δύο κράτη» στην Κύπρο και στο γεγονός ότι η μεταψυχροπολεμική λεγόμενη «νέα τάξη πραγμάτων» δεν ευνόησε τη λύση του Κυπριακού με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Προσέκρουσαν, όμως, και στο γεγονός ότι εθνικιστικές  δυνάμεις στην Ελλάδα και την Κύπρο  δεν θέλησαν να αποδεχτούν (ούτε σήμερα  αποδέχονται)  λύση  δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας, αρνούμενες ότι η Κύπρος αποτελεί κοινή πατρίδα των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Ξεχνούν οι δυνάμεις αυτές   ότι ο Πρόεδρος Μακάριος είχε αποδεχτεί τη δικοινοτική-διζωνική ομοσπονδιακή λύση, με τις συμφωνίες «υψηλού επιπέδου» Μακαρίου- Ντεκτάς, το 1977, όπως και ο πρόεδρος Κυπριανού, με τη συμφωνία Κυπριανού – Ντεκτάς, το 1979.  Έτσι, μπορεί να εξηγηθεί και η σφοδρή πολεμική που   ασκήθηκε στο εσωτερικό της ελληνοκυπριακής κοινότητας κατά της πολιτικής Χριστόφια για «λύση από τους Κύπριους για τους Κύπριους».

Σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ,  αποτελεί  συνεδριακή μας  απόφαση η διεκδίκηση λύσης του Κυπριακού, που να οδηγήσει στον τερματισμό της κατοχής και στην επανένωση του νησιού στο πλαίσιο μιας δικοινοτικής – διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, μία κυριαρχία, μία  ιθαγένεια και  μια διεθνή προσωπικότητα.

Σαράντα χρόνια μετά

Σήμερα, το Κυπριακό βρίσκεται στην πιο κρίσιμη φάση του. Τυχόν αποτυχία και των τωρινών διακοινοτικών συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, ίσως να σημάνει την οριστική διχοτόμηση της Κύπρου, με απρόβλεπτες συνέπειες για το μέλλον του λαού της και την υπόθεση της ειρήνης στη Μεσόγειο.

Ο κίνδυνος αυτός πρέπει και μπορεί να αποκρουστεί, μέσω μιας νέας συντονισμένης προσπάθειας στην Ευρώπη και διεθνώς, για την ανάδειξη της ουσίας του Κυπριακού και τη δημιουργία ενός νέου κινήματος διεθνούς αλληλεγγύης με τον κυπριακό λαό, ελληνοκύπριους και τουρκοκύπριους. Ένα κίνημα διεθνούς αλληλεγγύης, στηριγμένο στις αποφάσεις του ΟΗΕ για το Κυπριακό, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η επιδίωξη λύσης δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας.

Όσοι στην Ελλάδα και την Κύπρο, αρνούνται τη θέση αυτή ή πολύ περισσότερο παραγνωρίζουν τους αγώνες και τον ρόλο της τουρκοκυπριακής κοινότητας στην υπόθεση της Κύπρου, αντικειμενικά παίζουν το άκρως επικίνδυνο παιχνίδι της οριστικής διχοτόμησης του νησιού.

Οι παραπάνω σκέψεις, μας οδήγησαν στην ανάληψη Πρωτοβουλίας υπό τον τίτλο Έτος Κύπρου 2014.  Πρωτοβουλία που έχει ήδη βρει ευρύτατη πολιτική και κοινωνική υποστήριξη στη χώρα μας, ενώ στηρίζεται και από διεθνείς φιλειρηνικές οργανώσεις και ευρύτερες προοδευτικές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη.

Στο πλαίσιο του Έτους Κύπρου 2014, φιλοδοξούμε να συνεργαστούμε και με τις δημοκρατικές και φιλειρηνικές δυνάμεις της Τουρκίας, εννοείται και με τις αντίστοιχες δυνάμεις των Τουρκοκυπρίων.

Αμέσως μετά το 1974, κυριαρχούσε το σύνθημα «ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ», το οποίο και σήμερα δηλώνει την σταθερή και απαράγραπτη δέσμευση αγώνα κατά του φασισμού που αιματοκύλισε την Κύπρο καθώς και κατά εκείνων των διεθνών δυνάμεων, που χαρακτηρίζοντας τον Μακάριο «Κάστρο της Μεσογείου», (επειδή τους ενοχλούσε η ανεξάρτητη και φιλειρηνική πολιτική του Κύπριου Προέδρου), επιδίωξαν αρχικά τον παραμερισμό του και στη συνέχεια την εξόντωσή του. Δυστυχώς,  τα σχέδιά τους αυτά, βρήκαν συνεργούς στην Ελλάδα και την Κύπρο.

*Ο Πάνος Τριγάζης είναι συντονιστής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ