Τα πράγματα ξεκαθαρίζουν: η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να προχωρήσει με το παρόν σχήμα, εφόσον είναι εντελώς απίθανο να περάσει το ασφαλιστικό νομοσχέδιο σε λίγες μέρες. Αλλά ακόμα και αν το περάσει, πολύ δύσκολα η κυβέρνηση θα μπορέσει να διαχειριστεί πολιτικά τις συνέπειες.

Ads

Για να αποφευχθεί μια πρόωρη καταψήφιση στη Βουλή, ο πρωθυπουργός ζήτησε συνεργασία με την αντιπολίτευση. Πλην όμως, καμία συνεργασία δεν είναι εφικτή, εάν δεν προσφερθεί κυβερνητική θέση. Συνεργασία δωρεάν, δεν υπάρχει. Οπότε, η μόνη λύση που διαφαίνεται αυτή τη στιγμή είναι ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία θα εισέλθουν το ΠΑΣΟΚ, η Ένωση Κεντρώων και ίσως το Ποτάμι, αν και ο Σταύρος Θεοδωράκης το απέρριψε ήδη.

Είναι εφικτό κάτι τέτοιο; Εξαρτάται. Εάν είναι ο μόνος τρόπος να αποφευχθούν οι νέες εκλογές, τότε κουτσά στραβά θα βρεθεί λύση. Πολιτικά όμως κάτι τέτοιο θα ήταν προβληματικό για τον ΣΥΡΙΖΑ. Εφόσον καμία κυβέρνηση από την παρούσα Βουλή δεν μπορεί να σταθεί χωρίς την υποστήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, τότε οδηγούμαστε είτε σε μια νέα συμμαχική κυβέρνηση, είτε σε μια κυβέρνηση χωρίς την συμμετοχή, αλλά με την ανοχή του ΣΥΡΙΖΑ. Και το ένα και το άλλο θα έχουν βαρύ πολιτικό κόστος.

Εάν ο Τσίπρας οδηγηθεί σε συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ, θα στρώσει το χαλί στην κεντροδεξιά και επειδή σύντομα οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες των νέων μέτρων θα είναι πολύ σοβαρές, τότε η νέα κεντροαριστερή συγκυβέρνηση σύντομα θα αποδυναμωθεί πολιτικά και θα καταρρεύσει. Βεβαίως, στον ΣΥΡΙΖΑ πιστεύουν πως τα πράγματα θα βελτιωθούν το 2016, πως τα ελληνικά ομόλογα θα γίνουν ελκυστικά, πως οι τράπεζες θα λειτουργήσουν, πως η χώρα θα βγει στις αγορές, πως οι μεταρρυθμίσεις θα αλλάξουν το κλίμα.

Ads

Όλα αυτά είναι φρούδες ελπίδες, που τις είχαν και άλλες μνημονιακές κυβερνήσεις. Τίποτα απ’ αυτά δεν πρόκειται να συμβεί. Μπορεί να λειτουργήσουν κάπως έτσι τα πράγματα, πλην όμως ο λαός θα συνεχίσει να υποφέρει. Το πρόγραμμα συνεχίζει να έχει νεοφιλελεύθερη λογική. Αυτή η λογική είναι λάθος. Διότι, όταν το ελληνικό δημόσιο αποσύρεται από την αγορά, τίποτα δεν μπαίνει στη θέση του. Η χώρα θα συνεχίσει να σέρνεται στην κρίση, ακόμα και αν όλες οι μεταρρυθμίσεις γίνουν, ακόμα και αν οι τράπεζες ρίξουν χρήμα, ακόμα και αν ο Γιούνκερ επενδύσει. Όταν βουλιάξεις, δύσκολα βγαίνεις, πριν τουλάχιστον περάσει μια δεκαετία. Και μέχρι τότε, όλες οι κυβερνήσεις θα πέφτουν μέσα στη μαύρη τρύπα.

Εάν λοιπόν οι ελπίδες για το ’16 αποδειχθούν φρούδες, τότε η πιθανή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ θα πάει στα βράχια. Μένει η μη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στην νέα κυβέρνηση και η ανοχή του. Ούτε αυτό όμως θα αποτρέψει την δημιουργία μεγάλου πολιτικού κόστους. Όταν ανέχεσαι, είσαι συνυπεύθυνος. Και δεν θα σε επιλέξουν οι πολίτες στις επόμενες εκλογές.

Επομένως; Τι πρόκειται να γίνει; Εκλογές πρέπει να αποκλειστούν για ευνόητους λόγους. Οπότε, αυτό που μένει, είναι ίσως ο σχηματισμός μιας προσωρινής κυβέρνησης με την μεγαλύτερη δυνατή στήριξη. Στην οποία ίσως θα έπρεπε να συμμετάσχουν όλα τα κόμματα, με τον Τσίπρα πρωθυπουργό και υπουργούς τους επικεφαλής των κομμάτων. Σκοπός αυτής της κυβέρνησης θα πρέπει να είναι η υλοποίηση των συμφωνηθέντων και από κει και πέρα, ο Θεός βοηθός.

Εάν ο Τσίπρας δεν μπορέσει την επόμενη εβδομάδα να εξασφαλίσει την ψήφιση των μέτρων που απαιτούνται και εφόσον δεν επιλέγει έξοδο από το ευρώ, τότε δεν έχει άλλη επιλογή, από αυτήν της κυβέρνησης όλων των κομμάτων, πλην της ΧΑ.

Δυστυχώς, οι κινήσεις του είναι πλέον φορσέ.