Η σύλληψη ενός πολίτη από την ΕΛ.ΑΣ. στις 21 Σεπτεμβρίου 2012 με την κατηγορία της κακόβουλης βλασφημίας και καθύβρισης θρησκευμάτων επειδή διατηρούσε στο facebook σελίδα που φέρεται να «περιείχε βλασφημίες και ύβρεις κατά του Γέροντα Παϊσίου και του Ορθόδοξου Χριστιανισμού» ξαναθύμισε πως η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πολωνία είναι τα τελευταία κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου οι νόμοι περί βλασφημίας μπορεί να οδηγήσουν σε διώξεις, πρόστιμα, ακόμη και φυλάκιση. Πολλές χώρες έχουν προχωρήσει στη κατάργηση του αδικήματος της βλασφημίας, ενώ σε άλλες (π.χ. Αυστρία, Δανία, Ιταλία και Ολλανδία) εξακολουθεί η βλασφημία να θεωρείται αδίκημα χωρίς, όμως, κάποια ποινική δίωξη.

Ads

Μετά την προηγούμενη χρήση των διατάξεων αυτών για τη σύλληψη ηθοποιών του έργου «Corpus Christi» στις 9 Ιουνίου 2012, η Ευρωπαϊκή Ουμανιστική Ομοσπονδία (EHF) και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) έστειλαν στις 23 Ιουλίου 2012 ανοικτή επιστολή στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Αντώνη Ρουπακιώτη, ζητώντας του να καταργήσει τις διατάξεις αυτές. Ο Υπουργός δεν απάντησε.

Στις 6 και 11 Σεπτεμβρίου 2012, η Μαρία Γιαννακάκη της ΔΗΜΑΡ και ο Πέτρος Τατσόπουλος του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν ερωτήσεις στον Υπουργό. Στην πρώτη ερώτηση δεν έχει δοθεί μέχρι τώρα απάντηση. Η δεύτερη συζητήθηκε στη Βουλή στις 17 Σεπτεμβρίου 2012. Εκεί ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Καραγκούνης ξεκαθάρισε πως δεν θα καταργήσει τις διατάξεις αυτές στο όνομα της «προστασίας της κοινωνικής ειρήνευσης».

Παράλληλα παραπλάνησε τη Βουλή λέγοντας πως «με το ν.4055/2012 υποβιβάστηκαν σε πταίσματα οι πράξεις της μη κακόβουλης βλασφημίας. … και όπως αντιλαμβάνεστε η πταισματοποίηση έχει [ως] αποτελέσμα … οι ποινές [να] είναι ασήμαντες». Κι’ όμως, στο Άρθρο 24 παρ. 3α αναφέρεται: «α. Η δεύτερη παράγραφος του άρθρου 198 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής: ‘2. Όποιος, εκτός από την περίπτωση της παραγράφου 1, εκδηλώνει δημόσια με βλασφημία έλλειψη σεβασμού προς τα θεία, τιμωρείται με κράτηση έως έξι (6) μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ.’».

Τι έλεγε πριν η διάταξη αυτή; «Όποιος, εκτός από την περίπτωση της παρ.1, εκδηλώνει δημόσια με βλασφημία έλλειψη σεβασμού προς τα θεία, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι τριών μηνών.» Μια ποινή 6 μηνών ή ένα πρόστιμο 3000 ευρώ είναι ασήμαντες ποινές σε σχέση με την προφανώς σημαντικότερη ποινή των 3 μηνών που επέβαλε το μετεμφυλιακό κράτος το 1951 (από τότε ισχύουν οι διατάξεις που το 2012 κρίθηκε μάλλον με πλήρη διακομματική συμφωνία ή ανοχή πως, στο ένα σκέλος τους, πρέπει να αυστηροποιηθούν).

Οι άλλες δύο διατάξεις του ποινικού κώδικα από το 1951 με τις οποίες διώκεται ο πολίτης είναι το άρθρο 198 παρ. 1 («Με φυλάκιση μέχρι δύο ετών τιμωρείται όποιος δημόσια και κακόβουλα βρίζει με οποιονδήποτε τρόπο το Θεό.») και 199 («Όποιος δημόσια και κακόβουλα καθυβρίζει με οποιονδήποτε τρόπο την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού ή άλλη θρησκεία ανεκτή στην Ελλάδα τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών»).

ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΜΑΡ έχουν μιαν αποτελεσματική δυνατότητα: στο επόμενο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης να καταθέσουν τροπολογία για την κατάργηση των δύο άρθρων. Ο,τιδήποτε λιγότερο φαντάζει ως κινήσεις εντυπωσιασμού.

Ήδη χιλιάδες πολίτες από Ελλάδα και άλλες χώρες ζητούν την κατάργησή τους στο https://www.change.org/petitions/greek-parliament-free-geron-pastitsios-and-abolish-greek-anti-blasphemy-laws?utm_campaign=autopublish&utm_medium=facebook&utm_source=share_petition&utm_term=20097595

Ο Παναγιώτης Δημητράς είναι εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ)