Η έξοχη Γαλλίδα ελληνίστρια Ζακλίν ντε Ρομιγύ ασχολήθηκε με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και ιδιαίτερα με την προσωπικότητα του Αθηναίου πολιτικού, του Αλκιβιάδη για να καταγράψει τις συνέπειες που έχουν οι φιλοδοξίες των πολιτικών προσώπων. Ο αμφιλεγόμενος αυτός πολιτικός άνδρας έδωσε την αφορμή να τεθούν ερωτήματα σχετικά με τα όρια της προσωπικής φιλοδοξίας, της ματαιοδοξίας και της προσωπικής συμβολής των ιστορικών προσώπων στη διαμόρφωση της ιστορίας και τη σχέση της πολιτικής με την ηθική. Χρόνια μετά έρχεται ο Άρθουρ Καίσλερ να απαντήσει στον Θουκυδίδη: «Η ιστορία δεν έχει συνείδηση, ούτε ηθική».   Ούτε ο Αλκιβιάδης είχε συνείδηση ή ηθική, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα.

Ads

Χαρακτηριστικό της προσωπικότητας του χαρισματικού αυτού άνδρα το γεγονός ότι κάποτε έδωσε ένα τεράστιο ποσό (70 μνες) για να αγοράσει ένα σκύλο κι όλη η πόλη συζητούσε για πολύ καιρό αυτή την παλαβομάρα. Όμως, περιποιόταν και αγαπούσε το σκύλο. Όταν το θέμα εξαντλήθηκε, έκοψε την ουρά του πανάκριβου σκύλου. Όταν τον ρωτούσαν γιατί το έκανε απαντούσε: «Όσο θα μιλούν οι Αθηναίοι για το σκυλί μου, δε θα λένε τίποτα κακό για μένα». Έδωσε έτσι την αφορμή στην ιστορία χαρακτηρίσει τις παρόμοιες τακτικές σαν «την ουρά του σκύλου του Αλκιβιάδη», κάτι σαν «Αλκιβιαδισμός».

Νομίζω ότι «Αλκιβιαδικά» χαρακτηριστικά έχει ο δημόσιος λόγος και η συμπεριφορά των Γ. Βαρουφάκη, Γ. Πανούση, Α. Μητρόπουλου και Ζ. Κωνσταντοπούλου.

Κυριαρχεί η αγωνιώδης προσπάθεια εντυπωσιασμού, δημοσιότητας, δημόσιας πρόκλησης και βεβαίως – βεβαίως  «πολυλογίας». Θεωρώντας ότι η σπουδή και γνώση της ιστορίας, μας καθιστά σοφότερους και δυνάμενους να  αναλύσουμε το παρόν , αλλά και να προδικάσουμε το μέλλον στο μέτρο του δυνατού κάνοντας τις ιστορικές αναγωγές, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η πολιτική πρακτική των «Αλκιβιαδιζόντων» (θα) έχει ως πολιτική συνέπεια, όσον αφορά τους ίδιους, την «πολιτική» εξορία τους και όσον αφορά την πατρίδα τους, κομματική και/η κυριολεκτική, την σημαντική βλάβη της. Άλλωστε, παρόμοια τύχη δεν είχε στις μέρες μας η δημόσια εικόνα ενός άλλου διαπρεπούς «Αλκιβιαδιστή», του Χριστόδουλου Παρασκευαίδη;

Ads

* Ο Κώστας Β. Μάρκου είναι γιατρός και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Είναι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ.