Τώρα που στα μεγάλα ζητήματα της οικονομίας ξεφύγαμε από τις προεκλογικές υπερβολές, τα Κούγκια και τους ζουρνάδες και μπήκαμε (ελπίζω οριστικά) σε μία ρότα ρεαλισμού, υπάρχει χρόνος να ασχοληθεί κανείς με τα «μικρά», τα «δεύτερα».

Ένα από αυτά είναι ο χώρος των δικαιωμάτων, ο χώρος που ίσως περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον δεινοπάθησε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Στο πεδίο των δικαιωμάτων η κυβέρνηση Σαμαρά αποδείχθηκε με διαφορά η πιο συντηρητική (επιεικής χαρακτηρισμός) της μεταπολίτευσης. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς: Αυταρχικοποίηση νομοθετικού πλαισίου με αφυδάτωση πολλών δικαιωμάτων, ανοχή για μεγάλο χρονικό διάστημα στο νεοναζισμό και τελικά αντιρατσιστικός νόμος με αμφισβητούμενες ρυθμίσεις και πολύ μεγάλη καθυστέρηση, υπερβολική και αναίτια κρατική βία σε πολλές περιπτώσεις,   μεταναστευτική «πολιτική», που περιορίστηκε στη δημιουργία κέντρων κράτησης μεταναστών με απάνθρωπες – στις περισσότερες περιπτώσεις – συνθήκες διαβίωσης, οπισθοδρόμηση στα ζητήματα ιθαγένειας, μη επέκταση του συμφώνου συμβίωσης σε ζευγάρια του ίδιου φύλου και πολλά άλλα.

Μία και μοναδική ίσως εξαίρεση. Ο νόμος για τα ναρκωτικά (Ν.4139/2013), που ετοιμάστηκε από προηγούμενη κυβέρνηση (Παπανδρέου), με Πρόεδρο της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής το σημερινό Υπουργό Δικαιοσύνης Ν.Παρασκευόπουλο (τελικά τίποτα δεν είναι τυχαίο) και ψηφίστηκε το Μάρτιο 2013 χάρις κυρίως στην επιμονή των άλλων δύο κομμάτων της τότε συγκυβέρνησης.

Η συντηρητική και ενίοτε αυταρχική στάση της προηγούμενης κυβέρνησης στα ζητήματα αυτά δεν οφείλεται ούτε στην πίεση των δανειστών, ούτε στην οικονομική στενότητα. Το αντίθετο θα έλεγε κανείς. Γιατί ούτε χρήματα χρειάζονται, ενώ και η Ευρώπη – συνολικά – στα θέματα αυτά είναι προφανώς πιο μπροστά από τη χώρα μας. Οφείλεται αποκλειστικά σε ιδεολογικές επιλογές. Κυριάρχησε το πνεύμα Μπαλτάκου – ακόμα και μετά την παραίτησή του – και το δόγμα πατρίς – θρησκεία – οικογένεια.

Παρά το γεγονός ότι τα ζητήματα αυτά δεν έπαιξαν πολύ – μάλλον σχεδόν καθόλου – προεκλογικά, η κυβέρνηση αυτή – ανεξάρτητα από τη γενικότερη στάση που μπορεί να έχει κανείς απέναντί της – αποτελεί για τα θέματα δικαιωμάτων μία πρόκληση και μία ευκαιρία.

ΠΡΟΚΛΗΣΗ γιατί της δίνεται η δυνατότητα να εφαρμόσει στην πράξη όσα πολύ ωραία κατά καιρούς διατύπωσε για τα ζητήματα αυτά. Και υπάρχουν εγγυήσεις για να το κάνει. Πρώτη εγγύηση είναι το αξιακό φορτίο συνολικά της αριστεράς στo χώρο των δικαιωμάτων διαχρονικά. Η παρουσία των νέων Υπουργών Ν.Παρασκευόπουλου, Γ.Πανούση και Τ.Χριστοδουλοπούλου στα Υπουργεία Δικαιοσύνης, Προστασίας του Πολίτη και Μεταναστευτικής   Πολιτικής αντίστοιχα αποτελεί μία δεύτερη εγγύηση. Όμως αυτά από μόνα τους δεν αρκούν. Η τρίτη και πιο ουσιαστική εγγύηση πρέπει να είναι η κριτική στήριξη και η θετική πίεση των αριστερών, κεντροαριστερών, φιλελεύθερων, κεντρώων,   μετριοπαθών δεξιών ή όπως αλλιώς αυτοπροσδιορίζονται πολιτών, που ανεξάρτητα από τη συνολική τοποθέτησή τους ή και την αντίθεσή τους απέναντι στη νέα κυβέρνηση, οφείλουν και να τη βοηθήσουν αλλά και να την πιέσουν για να γίνει η χώρα μας ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό προοδευτικό κράτος.

Και ΕΥΚΑΙΡΙΑ γιατί αν δεν καταφέρει η κυβέρνηση αυτή ουσιαστική βελτίωση στον τομέα των δικαιωμάτων, τότε μάλλον θα είναι πολύ δύσκολο να το καταφέρει οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση.

Στην προσπάθειά της αυτή η νέα κυβέρνηση δεν θα βρει αντιθέσεις στο εξωτερικό. Σίγουρα όμως θα βρει στο εσωτερικό (τις δυνάμεις της τάξεως και της ηθικής) και στο εσωτερικό της (το κόμμα των ΑΝΕΛ). Γι’ αυτό η ενεργοποίηση ευρύτερων πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων με κοινές ή παραπλήσιες θέσεις στα ζητήματα αυτά είναι απαραίτητη.

 Υ.Γ. Εξυπακούεται ότι στη νέα αντίληψη για τα δικαιώματα πρέπει να περιλαμβάνεται χωρίς άλλο και μία σύγχρονη ευρωπαϊκή μειονοτική πολιτική. Οι πολύ καθαρές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ (αλλά και γενικότερα της Αριστεράς) για τα μειονοτικά προβλήματα εδώ και δεκαετίες, αλλά και το πολύ υψηλό ποσοστό αποδοχής των απόψεών του από τη μειονότητα στις τελευταίες εκλογές, δημιουργούν τη βεβαιότητα για άμεσες και ουσιαστικές παρεμβάσεις στο κοντινό μέλλον.

* Ο Κώστας Γούναρης είναι δικηγόρος, πρώην Πρόεδρος του Δ.Σ. Ξάνθης

xanthipress.gr