«[…] νιώθω πολύ αγανακτισμένη, πολύ απελπισμένη και δεν είμαι σε θέση κριτικής, αλλά σε θέση πράξης. Πιστεύω ότι είναι η ώρα της πράξης […]» η ηθοποιός Μίρκα Παπακωνσταντίνου, μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη για την κοινωνικοπολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, με αφορμή την παράσταση “Τί Βουλή θα παραδώσεις μωρή;”, συμμετέχοντας στην ακτιβιστική Έρευνα για την Κρίση που δημοσιεύεται στο tvxs από το 2010.

Ads

Μ.Π.: Το θέατρο, έτσι κι αλλιώς, είναι καθρέφτης της κοινωνικοπολιτικής κατάστασης΄ και η επιθεώρηση, βέβαια, πολύ περισσότερο.
Τώρα, μη λέμε… Είμαστε όλοι στην ίδια μοίρα αυτή τη στιγμή. Παλιά υπήρχε η ανώτερη τάξη, η μεσαία και η κατώτερη. Τώρα, πιστεύω ότι όλοι είμαστε στην… κάτω΄ όλοι όσοι χρειάζεται να δουλεύουμε.

Κάποιοι που διοικούν, που άρχουν (και δεν αναφέρομαι στην πολιτική΄ γενικώς… στο χρήμα αναφέρομαι΄ που αλλάζει, πλέον, και τη ρήση «τη δόξα πολλοί εμίσησαν, το χρήμα ουδείς»), κάποιοι θα επιπλεύσουν εναντίον μας, θα καταστρέψουν κάποιο κοσμάκι΄ επειδή αυτά, γενικώς συμβαίνουν και πολύ περισσότερο τώρα.

Αυτοί που έχουν, θα συνεχίσουν να έχουν, εναντίον κάποιων ανθρώπων που δεν έχουν τίποτα.

Ads

Είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση΄ ο καιρός που έρχεται είναι ακόμα πιο δύσκολος΄και δεν ξέρω πόσο ακούγεται σαν ευχολόγιο να λέμε «κουράγιο».

Αυτό που λένε «είμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση εν καιρώ ειρήνης»΄ έτσι είναι. Όταν κόβουν – κόβουν – κόβουν, και συγχρόνως δεν γίνεται τίποτα΄ τίποτε αναπτυξιακό (και μιλάω για όλους τους χώρους);
 
Κρ.Π.: Εκτός των άλλων, η Γαλάνη είπε «είμαστε σε πόλεμο και πρέπει να συνεργαστούμε…
 
Μ. Π.: Εμείς, στην συγκεκριμένη περίπτωση της επιθεώρησης
«Τί Ψυχή θα παραδώσεις μωρή;» –και νομίζω ότι είναι ένας από τους λόγους που πάμε καλά- συνεργαστήκαμε με τη λογική του «η ισχύς εν τη ενώσει»΄ με πρόσκληση της Άννας Παναγιωτοπούλου που το ξεκίνησε.

Βεβαίως, όλοι μπήκαμε σε αυτή την περιπέτεια οικονομικά΄ γιατί δεν θα πηγαίναμε περιοδεία, δεν θα ταλαιπωρούμαστε –επειδή είναι φοβερή ταλαιπωρία- αν δεν είχαμε ο ένας τον άλλον! Δηλαδή, αν δεν εκτιμούσα βαθιά και αν δεν αγαπούσα τον Αντώνη, τη Χρύσα, την Άννα, τον Γεράσιμο, τον Καναράκη, τον Γαλίτη, και όλους τους άλλους, δεν νομίζω ότι θα το κάναμε.

Όταν εκτιμάς τον άλλον, και τον βλέπεις στη σκηνή, λες είμαι μαζί του, δεν είμαι μόνος μου΄ και όλοι μαζί κάναμε αυτή την παράσταση, γι αυτό ίσως αρέσει και τόσο πολύ στον κόσμο.

Και σημασία έχει, όχι μόνο ότι ο κόσμος μας βλέπει όλους μαζί, γι’ αυτό και έρχεται, αλλά σημασία για μας έχει και το πώς φεύγει…

Φεύγει πολύ χαρούμενος΄ αλλά προβληματίζεται κιόλας, γιατί βλέπει τον εαυτό του πάνω στη σκηνή, από διάφορα κοινωνικοπολιτικά σχόλια που γίνονται… Κι όχι χαρούμενος, ακριβώς, μάλλον λίγο ξαλαφρωμένος…

Γιατί χαρούμενος δεν μπορεί να είναι κανένας στην σημερινή εποχή. Θα πρέπει να είσαι ανόητος για να’ σαι χαρούμενος σήμερα.

Κρ.Π.: Είναι σαν να παίρνει στοιχεία, να διαχειριστεί την καθημερινότητά του, με –ίσως- μία επιπλέον οπτική;
 
Μ.Π.: Για να μπορέσει να αντιμετωπίσει το παρακάτω… Αυτό είναι σίγουρο.

Βέβαια, εγώ είμαι από τους ανθρώπους που γελάω όταν πέφτω εγώ, και όχι όταν πέφτουν οι άλλοι΄ έχω έναν αυτοσαρκασμό, μια αυτοσάτυρα… και πιστεύω ότι λίγο ο Έλληνας το έχει αυτό. Βέβαια, εκείνη τη στιγμή που βλέπει τον… εαυτό του πάνω στη σκηνή, νομίζει ότι δεν είναι ο ίδιος΄ ενώ έχει πέσει ο ίδιος, νομίζει ότι έχει πέσει ο άλλος…

Τώρα, δεν είμαι απ’  τους κρατούντες για να δώσω λύση, αλλά πιστεύω –με ουσιαστική θέση και όχι με μελό αντιμετώπιση- ότι πρέπει ειδικά αυτή την εποχή να ακουμπάμε ο ένας τον άλλον΄ να βλέπουμε τα μάτια του άλλου, να ακουμπάμε τα χέρια του άλλου… και να προχωρούμε.

Γιατί δεν έχουμε και άλλη λύση. Αν θέλεις, ακόμα και γι’ αυτό.

Και, κυρίως, ως προς την εμπόλεμη κατάσταση, που συσπειρωνόμαστε, όπως λέμε, μακάρι να το κάναμε. Ο καθένας από τη μεριά τη δικιά του, από τη δουλειά του…

Είναι πάρα πολύ σημαντικό στη σημερινή εποχή να επικοινωνούμε και να στεκόμαστε ο ένας δίπλα στον άλλον, και κυρίως να ακούμε, όχι μόνο να μιλάμε.

Να «βουτάμε πριν μιλήσουμε τη γλώσσα στο μυαλό» όπως λέγαν οι αρχαίοι, δηλαδή, εννοώ για τα θέματα της κριτικής΄ διότι είναι ώρα για πράξη, κυρίως, και όχι για κριτική. Ασφαλώς πρέπει να τα λέμε, αλλά το θέμα είναι ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ από δω και πέρα. 

Κρ.Π.: Γι’ αυτό στον δημόσιο διάλογο, εξ αρχής έχει μπει το ερώτημα «Τι πρέπει να κάνουμε;» μαζί με τον προβληματισμό για τις αιτίες που μας έφεραν ως εδώ… Γιατί εκτός του ότι υπάρχει ανάγκη να επικοινωνήσουμε, δεν χρειάζεται να πάρουμε και έμπρακτη θέση απέναντι σε όλα αυτά που συμβαίνουν;
 
Μ.Π.: Ακριβώς. Επειδή όλοι είμαστε από κάτω. Δεν νομίζω ότι κανείς έχει να πει τίποτα πρωτότυπο. Έχει καταργηθεί, όπως είπα, η μεσαία τάξη, όπως υπήρχε και το πλαστικό χρήμα… Ήμασταν πάνω σε ένα πάγο, και δεν καταλαβαίναμε ότι κάποια στιγμή θα έσπαγε…

Και ήταν πολύ εύκολο να το πιστέψεις, με όλες αυτές τις… Κίρκες γύρω μας που μας παρέσυραν –ας πούμε΄ γιατί αν έχεις λίγο μυαλό δεν σε παρασύρουν΄ αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…

Όμως, δεν σημαίνει, ότι τουλάχιστον τώρα που έχουμε πιάσει τον μεγάλο κατήφορο, δεν πρέπει να μαζευτούμε, να ξέρουμε τι κάνουμε, και αυτό που είπες, να πάρουμε θέση, αλλά θέση θετική και δημιουργική. Όχι θέση μηδενιστική, που είναι πολύ εύκολο…

Επίσης είναι εύκολο να κάνεις αντίσταση… από το Παρίσι΄ αλλά εγώ είμαι της άποψης, ότι πρέπει να κάνεις αντίσταση από εδώ, από τώρα, από μέσα, και όλοι μαζί, να δούμε τι κάνουμε!

 
Κρ.Π.: Ήδη έχετε αναφέρει ότι είστε μέσα στην κοινωνία. Και φαντάζομαι είναι και επιλογή σας…
 
Μ.Π.: Βεβαίως είναι επιλογή. Είμαι μέσα, είμαι εδώ, ζω στην Ελλάδα, εδώ υπάρχω, εδώ ζω και θα κάνω κριτική αλλά θα κάνω και για μένα, όχι μόνο για τον απέναντι. Ας αφήσουμε αυτό που λέει η παλιά ρήση «αν ήμουν πρωθυπουργός για μια μέρα»… Το θέμα είναι, τώρα, από τη θέση που βρίσκεσαι, κάνε κάτι.
 
Οπότε εγώ, θα απαντήσω για το τι κάνω εγώ. Προσπαθώ πρακτικά, από τη θέση μου.

Βλέπω τι έχει συμβεί, τι μας έφερε εδώ… Αυτό αρχίζει από τους κρατούντες. Είναι γνωστά αυτά και είναι θέμα δεκαετιών. Είναι πολύ βαθύτερο, γι αυτό λέω ότι βρισκόμασταν πάνω στον πάγο και νομίζαμε ότι κάναμε σκέιτινγκ… Μα κάποτε θα έσπαγε αυτό το πράγμα! Τι άλλο να πω για το τι μας έφερε ως εδώ;
 
Κρ.Π.: Ότι πιστεύετε, ότι νιώθετε…
 
Μ.Π.: Νιώθω αγανάκτηση. Αυτό είναι σίγουρο. Αγανάκτηση, γιατί έχω και μια ηλικία. Δεν μπορεί να δουλεύεις σαράντα χρόνια, και στα καλά καθούμενα να σου λένε… για να μιλήσουμε και για τους συνταξιούχους.

Δεν έχει σημασία αν εγώ ζω, υπάρχω, έχω μια δουλειά δημιουργική –δεν θα πω λαμπερή, θα πω δημιουργική… Το φαντάζεσαι; Ας δούμε έναν συνομήλικό μου, που έχει δουλέψει σαράντα χρόνια και παίρνει μια σύνταξη και του λέει ο άλλος όχι…

Λοιπόν, η μισή κοινωνία είναι έτσι. Με συγχωρείς, έχει δουλέψει αυτός ο άνθρωπος, και του λες όχι τώρα; Και βλέπεις να κόβουν τις συντάξεις και κάτω από 1000 ευρώ; Απίστευτα πράγματα. Ή αυτό που γίνεται με τα φάρμακα…

Συμβαίνουν πράγματα που ανατριχιάζεις. Που αγγίζουν τον άρτο τον επιούσιο, την καθημερινότητα΄  δεν μιλάμε για μεγαλεία.

Όταν διάβαζα το μνημόνιο έμεινα άναυδη. Δεν καταλάβαινα και κάποια πράγματα, για να είμαι ειλικρινής, αλλά κάποια είναι σαφέστατα. Και αναρωτιέσαι: Εδώ το καταλαβαίνει ο απλός πολίτης, δεν το καταλαβαίνεις εσύ, που είσαι πολιτικός και είναι η δουλειά σου;

Το ‘ξέραν πολύ πριν και πολύ καλά τι συμβαίνει.

Και αυτό που με πληγώνει, είναι ότι έχουν γίνει χιλιάδες έργα π.χ. με την Ολυμπιάδα και κανείς δεν τα αξιοποιεί. Και επίσης, ότι ακόμα και τώρα, βλέπεις ότι γίνονται λοβιτούρες…

Εκεί λοιπόν, ερχόμαστε στην ατομικότητα, και στη μονάδα, και στη συνείδηση την προσωπική του καθενός.
 
Κρ.Π.: Για όλα αυτά που ακούστηκαν πρόσφατα, με την πώληση της ΑΤΕ –μέσω αυτής, πώληση μεγάλου μέρους αγροτικής γης- ή με την πώληση μέρους της Κέρκυρας και της Ρόδου, με την πώληση των λιμανιών, κλπ. τι έχετε να πείτε;
 
Μ.Π.: Όποια πέτρα σηκώσεις, όλα γίνονται για το χρήμα. Μα δεν σκέφτονται ότι καταστρεφόμαστε; Τα παιδιά μας δεν τα σκεφτόμαστε; Το αύριο; Όχι. Τίποτα. Μόνο το τώρα! Γι αυτό έρχομαι στην ατομική συνείδηση, στην ατομική δύναμη του καθενός. Τι κάνω ως μονάδα για να βοηθήσω και τον εαυτό μου, και το σύνολο;
 
Κρ.Π.: Σαν πολίτης…
 
Μ.Π.: Σαν πολίτης. Ακριβώς. Και έρχομαι στο «ο καθένας από τη μεριά του», όπου μπορούμε και όπου υπάρχουμε. Αν μπορείς να βοηθήσεις τον άλλον, με τον τρόπο σου…
 
Κρ.Π.: Κάνετε μία έκκληση αλληλεγγύης;
 
Μ.Π. Ναι, αλλά όχι με μελό διάθεση. Δεν υπάρχει μελό στη σημερινή εποχή, υπάρχει α-νά-γκη.
 
Κρ.Π.: Βλέπουμε όμως, ότι οι συνεργασίες σε κοινωνικό επίπεδο, γίνονται πολύ δύσκολα.
 
Μ.Π.: Γιατί μας έχει κάνει ο καιρός φιλύποπτους, να είμαστε στη γωνιά… Σε μια χώρα που είναι φωτεινή, γαλάζια, δεν είναι περίεργο;

Και λες, όχι ρε φίλε, δεν είναι ώρα για τέτοια! Πνιγόμαστε, πώς το λένε, δηλαδή; Αν ξέρεις να κολυμπάς καλύτερα, βοήθα και τον διπλανό σου να βάλει ένα σωσίβιο, να πάμε λίγο παραπέρα. Μπορεί να βρούμε και μια ακτή… Γιατί, δεν υπάρχει και άλλος τρόπος.

Και αυτό που με πονάει είναι οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας. Αυτό που ζουν αυτοί οι άνθρωποι δεν αντέχεται! Δηλαδή, να είσαι και άρρωστος, και φτωχός, και να σου λέει ουσιαστικά το κράτος  πέσε στον… Καιάδα; Αυτό μου φαίνεται ασύλληπτο.
 
Κρ.Π.: Είναι, λέτε, απάνθρωπο;
 
Μ.Π.: Όχι απλώς απάνθρωπο…  αδιανόητο. Να βλέπεις τον κόσμο να συνωστίζεται –και δεν λέω μόνο για τους καρκινοπαθείς- να πάρει τα φάρμακά του και να μην μπορεί να τα πάρει; 

Δηλαδή, είσαι άρρωστος; Να πας να πεθάνεις. Δεν δίνουν άλλη λύση. Στον Καιάδα!

Γι αυτό, λέω, απέναντι σε αυτή την κατάσταση, όσο μπορούμε, ότι μπορούμε, γιατί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο είμαστε στην ίδια θέση.

Εκτός από κάποιους που δυστυχώς, πάλι, θα επιπλεύσουν… Θα πατάνε πάνω σε όλους μας, και θα επιπλέουν.

Δεν περιμένω μία ανώτερη δικαιοσύνη, θεϊκή… Εμείς είμαστε. Βέβαια οι Αρχαίοι έλεγαν «συν Αθηνά και χείρα κίνει». Δεν την έχουμε την Αθηνά! Έχουμε τη χείρα όμως.

Κρ.Π.: Ακούσατε ότι κυκλοφόρησε και το νέο βιβλίο του Πάγκαλου με τίτλο «Μαζί τα φάγαμε»;
 
Μ.Π.: Όχι δεν το ξέρω, δεν το έχω διαβάσει και δεν έχω να πω τίποτα. Είμαι πολύ αγανακτισμένη και δεν μπορώ να μπω σε αυτή τη διαδικασία. Και κείνος από την πλευρά της στρογγυλής ύπαρξής του μπορεί να λέει διάφορα, αλλά εμείς είμαστε σε πολύ χειρότερη κατάσταση.

Ξαναλέω, άλλο η αυτοκριτική, που μπορεί να κάνει ο καθένας, για την εύκολη ζωή που μπήκε χωρίς να ξέρει ότι είναι από κάτω το χάος, που όμως δεν σημαίνει ότι κάποιος έχει φάει… Είναι άλλο το ένα και άλλο το άλλο.

Πλέον, ξαναλέω, ότι νιώθω πολύ αγανακτισμένη, πολύ απελπισμένη και δεν είμαι σε θέση κριτικής, αλλά σε θέση πράξης. Πιστεύω ότι είναι η ώρα της πράξης.
Όχι ότι δεν πρέπει να μιλήσουμε και για δικαιοσύνη… Αλλά βλέπεις, πιάνουν έναν, και έχουν μείνει έξω χιλιάδες! Πάλι τίποτα δεν γίνεται.
 
Κρ.Π.: Βλέπετε σε συλλογικό επίπεδο να υπάρχει πράξη; Ή μόνο σε ατομικό;
 
Μ.Π.: Δυστυχώς, μόνον σε προσωπικό επίπεδο. Αυτό βλέπω γύρω μου.

Και δυστυχώς βλέπεις την απελπισία στα μάτια των ανθρώπων. Γιατί φοβόμαστε για το παρακάτω΄  τι θα γίνει. 

Κρ.Π.: Τι άλλο θα θέλατε να πείτε;
 
Μ.Π.: Αυτό που θέλω να εκφράσω, μέσα από την αγανάκτηση και την απελπισία, είναι να προχωρούμε μισό μισό βήμα, να αγγίζουμε ο ένας τον άλλον, να κοιτάμε ο ένας τον άλλον, να ακούμε ο ένας τον άλλον, και να προχωρούμε έστω και μισό βήμα. Δεν πρέπει να πηγαίνουμε πίσω, αλλά μπροστά. Εάν μπορούμε.

Ακούγεται ρομαντικό, αλλά πιστεύω ότι είναι και ουσιαστικό. Όχι επειδή δεν έχουμε άλλη λύση, αλλά πιστεύω ότι και σημαντικό. Όλοι μαζί θα το κάνουμε. 

Και είναι η εποχή που ότι γίνει, θα γίνει από μέσα προς τα έξω, και όχι απ’ έξω προς τα μέσα.

Ανεξάρτητα από τη θέση του ο καθένας και το πώς χρωματίζει την άποψή του, βλέπεις ότι η ουσία είναι ίδια. Γιατί είναι η κατάσταση ίδια. Για όλους.
 
Κρ.Π.: Τι έχετε να πείτε, γι αυτό που πολλοί εκφράζουν «πώς θα προχωρήσουμε, όταν κυβερνούν οι ίδιοι άνθρωποι»;
 
Μ.Π.: Αυτό είναι το τρομερό. Ότι ακόμα και σήμερα, βλέπεις ειδήσεις, και βλέπεις τέρατα πάλι. Κόβεις ένα κεφάλι και βγαίνουν δέκα οι Λερναίες Ύδρες, που είναι χιλιάδες…
 
Κρ.Π.: Και για τον φόβο που δημιουργούν; Και τις ενοχές;
 
Μ.Π.: Δεν υπάρχει χειρότερος σύμβουλος από τον φόβο και τις ενοχές. Όταν σε αυτές τις εκλογές βγήκαν και όλοι φώναζαν «προσέξετε τι θα ψηφίσετε γιατί θα γυρίσουμε στη δραχμή»…

Λες και δεν θα πάμε στη δραχμή! Λες και δεν είμαστε με τις αλυσίδες και την μπάλα στο πόδι… Και λες, βρε παιδιά, ποιόν δουλεύεται;

Αλλά βλέπεις πως σε κάποιον κοσμάκι, στον άμοιρο τον συνταξιούχο, που θα του έκοβε ούτως ή άλλως την σύνταξη… λειτούργησε ο φόβος. Και λες, λίγο μυαλό δεν έχεις; Δεν το καταλαβαίνεις;
 
Και αυτή η ψήφος έχει γίνει τελικά ανέκδοτο… Αν και την ψήφο την θεωρούσα λειτούργημα. Αλλά έχουν καταντήσει ανέκδοτα όλα…

Info*
image

Τι Βουλή θα παραδώσεις μωρή;

Ένα καστ “αγανακτισμένων” πρωταγωνιστών, περιοδεύουν φέτος το καλοκαίρι ανά την Ελλάδα παρουσιάζοντας μια σύγχρονη και πολύ επίκαιρη επιθεώρηση.

Συγγραφέας: Άννα Παναγιωτοπούλου, Αλέξης Καλλίτσης, Μίνως Θεοχάρης
Σκηνοθεσία: Φωκάς Ευαγγελινός, Άννα Παναγιωτοπούλου
Παίζουν: Άννα Παναγιωτοπούλου, Μίρκα Παπακωνσταντίνου, Χρύσα Ρώπα, Αντώνης Καφετζόπουλος, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Παντελής Καναράκης, Γιώργος Γαλίτης, Άννα Μονογιού, Ιωάννα Τριανταφυλλίδου, Γιώργος Τσούρμας, Κατερίνα Δημάδη.

Πρόγραμμα περιοδείας

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012
20/08 : ΧΑΝΙΑ
21/08 : ΡΕΘΥΜΝΟ
22/08 : ΗΡΑΚΛΕΙΟ
23/08 : ΗΡΑΚΛΕΙΟ
31/08 :ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012
03/09 :ΚΑΤΡΑΚΕΙΟ
05/09 : ΜΑΡΟΥΣΙ
09/09 : ΑΙΓΑΛΕΩ