Ανεξάρτητα από την έκβαση του δημοψηφίσματος που προγραμματίζεται για την επόμενη Κυριακή, το βασικό ερώτημα που εκκρεμεί από Δευτέρα είναι το εξής: ποιο πολιτικό υποκείμενο θα αναλάβει από εδώ και πέρα την αποστολή μιας εξόχως δύσκολης διαπραγμάτευσης που αφορά στο χρέος και ποιος θα υλοποιήσει το όποιο πρόγραμμα συμφωνηθεί με τους δανειστές για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού.

Αν επικρατήσει το ΟΧΙ, η ευθύνη πέφτει στον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ. Αν επικρατήσει το ΝΑΙ, έχουμε μπροστά μας ένα «φιλοευρωπαϊκό μέτωπο», τα όρια του οποίου εκτείνονται από τη φασίζουσα δεξιά του Βορίδη και του Γεωργιάδη μέχρι τη «ροζ» εκδοχή του καθηγητή Αλιβιζάτου και την «αναρχονεοφιλελεύθερη» άποψη του Μπουτάρη.

Θα μπορούσε να κλείσει κανείς εδώ τη συζήτηση λέγοντας: διαλέξτε! Επειδή όμως οι στιγμές δεν προσφέρονται για να προκαλούμε ο ένας τον άλλον, ίσως θα πρέπει να δούμε αυτή την πτυχή του προβλήματος πιο ψύχραιμα και πιο αναλυτικά.

Ισχυρίζομαι ότι πέραν της οικονομικής ασφυξίας που μπορεί να φτάσει σε επίπεδα ολικής καταστροφής της οικονομίας αν δεν βρεθεί κάποιος τρόπος να ισορροπήσει η κατάσταση, ένας άλλος κίνδυνος, ίσως πιο μεγάλος, είναι η ρευστοποίηση της πολιτικής, η πολτοποίηση των πολιτικών θεσμών, που μπορεί να μετατρέψει τη χώρα σε μια τρύπα στον χάρτη. Και εξηγούμαι. Το θέλουμε δεν το θέλουμε, αυτή τη στιγμή η μόνη δύναμη που μπορεί να διαχειστεί τα πράγματα ομαλά και συντεταγμένα είναι ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ.

Χρεώστε ό,τι θέλετε στο πρόσωπο, από «αθώο/αφελή ευρωπαϊσμό», έως «απειρία». Είναι όμως σαφές ότι ο Τσίπρας συμπεριφέρθηκε μέχρι τώρα με αίσθημα ευθύνης και δύναμη ψυχής που δεν έχουν ανάλογα στην πρόσφατη πολιτική ιστορία της Ελλάδας. Χρεώστε ό,τι θεωρείτε λάθος στο κόμμα, από «πολυγλωσσία», μέχρι «μικρομεγαλίστικη συμπεριφορά». Είναι όμως δίκαιο να αναγνωρίσετε ότι η πάλη αντίθετων απόψεων μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ κρατήθηκε αυστηρά μέσα στα όρια του δημοκρατικού διαλόγου και δεν εκτράπηκε σε «προσωπικές στρατηγικές». Κι αυτό είναι ακόμη πιο ασυνήθιστο για τα πολιτικά μας ήθη. 

Δείτε τώρα και την άλλη πλευρά. Δεν είναι πρόδηλο ότι ο Σαμαράς αγωνίζεται για την προσωπική πολιτική του επιβίωση; Γιατί ωρύεται, για το καλό του τόπου; Δεν είναι ηλίου φαεινότερον ότι ο Βενιζέλος χτυπιέται γιατί στο βάθος του χρόνου θα αντιμετωπίσει όχι μόνο την περαιτέρω πολιτική του απαξίωση, αλλά και ενδεχομένως τις ποινικές συνέπειες των πράξεών του; Γιατί συντάσσεται με το ΝΑΙ ένα ετερογενές πλήθος «παραγόντων» που αυτοσυντηρείται τόσα χρόνια από τον αθεράπευτο κυβερνητισμό του και τα ανεκπλήρωτα όνειρά του «να σώσει την Ελλάδα» -σε πολλές περιπτώσεις με  το αζημίωτο;

Τί είναι οι «ιδέες μεγαλείου» του Αλέκου Παπαδόπουλου που ήταν εκκωφαντικά άλαλος και απών σε όλες τις φάσεις του δράματος και έβγαινε κατά καιρούς από την κρύπτη του για να μας υπενθυμίσει ότι όλοι –πλην εκείνου- κάνουν λάθος;

Τί ακριβώς εκπροσωπεί ο «κοινωνικός ριζοσπαστισμός» του Μπουτάρη, που εκ του ασφαλούς και με γεμάτη την τσέπη μας έδινε κάθε τόσο μαθήματα «αντι-συστημικής» συμπεριφοράς όταν ο κόσμος δεν είχε να φάει;  Πώς αποτιμάται ο «ορθολογισμός» της Λυμπεράκη και ο «ρεαλισμός» των στελεχών του Ποταμιού, όταν γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν και δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματική κοινωνία και τη δυναμική της; Τους έχετε δει από κοντά, τους έχετε ζήσει, όλους αυτούς τους «μεγαλοσχήμονες» που καταγγέλλουν τον Αριστείδη Μπαλτά για «λαϊκισμό»; Επαναλαμβάνω το ερώτημα: ποιος από τους παραπάνω και με ποιο πολιτικό φορμάτ θα διαπραγματευθεί με τους δανειστές; Ποιος θα εφαρμόσει ένα  πρόγραμμα που θα αντιμετωπίσει την οικονομική και την ανθρωπιστική κρίση;

Το ζήτημα δεν είναι τεχνικό, ούτε αμιγώς οικονομικό. Η κυρία που διαμαρτύρεται τώρα για το κλειστό ΑΤΜ ενδεχομένως θα το βρει ανοιχτό την άλλη μέρα αν επικρατήσει το ΝΑΙ. Αυτό που δεν κατανοεί είναι ότι δύο μήνες μετά, η ζωή της θα κινδυνεύει από τους 3 εκατομμύρια πεινασμένους που θα πέφτουν αμέσως πάνω της για να της πάρουν από 5 ευρώ και να αγοράσουν ο καθένας ένα κομμάτι ψωμί.

Κι αυτοί που εστιάζουν την προσοχή τους στον μύθο ενός πολιτικά «υπεράνω» ευρωπαϊσμού, που δεν έχει δήθεν ταξική και κοινωνική φυσιογνωμία παρά μόνο «πολιτισμικά» χαρακτηριστικά, θα καταλάβουν την πικρή αλήθεια: ότι εμφανίστηκαν στο γκαλά ντυμένοι με τα ράκη της αυταπάτης τους και τα ξέφτια του (άθλιου) ιδεολογήματος που τους σερβίρισαν οι άλλοι για ακριβή τουαλέτα.

Τί από αυτά δεν καταλαβαίνουν οι ακριβοί φίλοι μας που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, αλλά τώρα σκέφτονται να ψηφίσουν ΝΑΙ για διασώσουν τα 10-20 χιλιάρικα που έχουν στην τράπεζα; Μήπως το αυτονόητο ότι για καλό ή για κακό εξακολουθούμε να «μένουμε Ελλάδα»; 

Σπύρος Γεωργάτος