Με αφορμή τα όσα διαδραματίστηκαν στην περίπτωση του μικρού 6χρονου αλλά όχι για την περίπτωση αυτή μόνο: για δεκάδες παιδιά που στερούμενα την οικογένειά τους κακοποιούνται από το σύστημα και τις διαδικασίες κάθε χρόνο στην χώρα μας….

Ads

Πριν λίγες μέρες στη μακρινή χώρα Ε. οι αστυνομικές αρχές ανακοίνωσαν τη σύλληψη μιας καταζητούμενης για τρομοκρατία, της Π.Ρ., που κατηγορείται για σωρεία αδικημάτων, όπως επιθέσεις κατά τραπεζών και αστυνομικών τμημάτων. Η Π.Ρ., δηλωμένη και αμετανόητη αναρχική, συνελήφθη μαζί με τον 6χρονο γιό της, ο πατέρας τού οποίου, επίσης αμετανόητος αναρχικός, βρίσκεται φυλακισμένος για ανάλογα αδικήματα. Σάλος ωστόσο προκλήθηκε αναφορικά με την αντιμετώπιση του 6χρονου από τις Αρχές, καθώς σειρά Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης αλλά και κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως δεξιάς και ακροδεξιάς απόχρωσης, κατηγόρησαν την κυβέρνηση της Ε. –μια κυβέρνηση ριζοσπαστών που πριν από δυο χρόνια ανέλαβε την εξουσία πρώτη φορά– πως διαχειρίζεται το ζήτημα με περισσή αφροσύνη αφήνοντας το παιδί «στα νύχια της τρομοκρατίας», όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν. Το παιδί, αμέσως μετά τη σύλληψη της Π.Ρ., δόθηκε σε συγγενική αναδοχή στη μητέρα και την αδελφή της.

Το ζήτημα σχολίασε στο press room ο νεαρός στην ηλικία κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο οποίος άνοιξε την ενημέρωση με την ακόλουθη δήλωση:

«Αναφορικά με την τύχη του 6χρονου, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι το παιδί χαίρει άκρας υγείας. Έχει από την πρώτη μέρα τοποθετηθεί σε γνώριμο σε αυτό περιβάλλον μέσω της διαδικασίας της επείγουσας συγγενικής αναδοχής που η κυβέρνησή μας πρώτη καθιέρωσε στη χώρα μας. Έτσι αποφεύγεται ο περαιτέρω ψυχικός του τραυματισμός, καθώς βρίσκεται με συγγενείς του σε οικογενειακό περιβάλλον. Η κοινωνική έρευνα για την καταλληλότητα των εκεί συνθηκών βρίσκεται σε εξέλιξη ούτως ώστε, αν απαιτηθεί να υποστηριχθούν οι συγγενείς του παιδιού περαιτέρω, για να μπορούν να το μεγαλώσουν, να λάβουν όλη την απαραίτητη στήριξη γι’ αυτό. Επιπλέον το εθνικό σύστημα υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας παρέχει δωρεάν στο παιδί επαγγελματίες ψυχολογικής υποστήριξης. Οι υπηρεσίες αυτές θα παρέχονται στον ανήλικο και στους φροντιστές του σε εξωτερική βάση για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί, προκειμένου να είμαστε σίγουροι πως θα απαλυνθεί όσο το δυνατό γίνεται η επίπτωση του αποχωρισμού του από τη μητέρα του. Ήδη η εισαγγελία ολοκλήρωσε τις σχετικές διαδικασίες και η κρατούμενη μητέρα του θα μπορεί να μεταφερθεί σε σωφρονιστικό κατάστημα πλησίον της επαρχιακής πόλης που διαμένει η γιαγιά του παιδιού, έτσι ώστε να μπορεί να το επισκέπτεται τακτικά στο σπίτι της τελευταίας. Με την αξιοποίηση μιας πάμφθηνης πλέον σύγχρονης τεχνολογίας κινητής κάμερας παρακολούθησης τα αστυνομικά όργανα που θα συνοδεύουν τη μητέρα στις επισκέψεις της δεν θα βρίσκονται καν στο ίδιο δωμάτιο κι έτσι δεν θα παρεμποδίζεται η συναισθηματική επικοινωνία μητέρας και παιδιού. Η κατηγορούμενη φυσικά θα ακολουθήσει όλες τις προβλεπόμενες για την περίπτωσή της διαδικασίες ως υπόλογη απέναντι στο νόμο για τα αδικήματα που τη βαρύνουν. Ωστόσο, με βάση το πρόσφατα ψηφισμένο καινοτόμο νομοθετικό μας πλαίσιο, ακόμα και στη φυλακή η Π.Ρ. θα έχει όλη την υποστήριξη που χρειάζεται προκειμένου να συνεχιστεί αδιάλειπτα η επικοινωνία μάνας και παιδιού. Επίσης θέλω να τονίσω πως για την περίπτωση της Π.Ρ. ισχύουν και θα ισχύσουν όλα όσα προβλέπονται από το νέο αναμορφωμένο μας θεσμικό πλαίσιο για την προστασία των παιδιών και τη φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη. Ως εκ τούτου τα προνοιακά μέτρα που λαμβάνονται για τον συγκεκριμένο 6χρονο λαμβάνονται για όλα τα παιδιά τα οποία βρίσκονται ή θα βρεθούν στην ίδια θέση με αυτόν».

Ads

Αμέσως μετά στο press room επικράτησε πανζουρλισμός, ιδιαίτερα από δημοσιογράφους γνωστών ακροδεξιών εντύπων. Παρακάτω παρατίθενται αποσπάσματα από τους διαλόγους που διαμείφθηκαν ανάμεσα στον κυβερνητικό εκπρόσωπο (ΚΕ) και τους διάφορους δημοσιογράφους (Δ):

Δ: Μα το βρίσκετε λογικό να δίνετε ένα παιδί τόσο απερίσκεπτα σε ένα περιβάλλον που δεν έχει πρωτύτερα ελεγχθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες;
ΚΕ: Το περιβάλλον αυτό είναι οι πιο κοντινοί του συγγενείς. Άρα είναι ό,τι πλησιέστερο στη φυσική του οικογένεια. Σύμφωνα με τις διεθνώς αποδεκτές σύγχρονες αντιλήψεις, η ανατροφή των παιδιών που για οποιονδήποτε λόγο στερούνται τους γονείς τους οφείλει να γίνεται κατά προτεραιότητα σε οικογένεια, δηλαδή στο πλαίσιο του θεσμού της αναδοχής, και πρώτα από όλα να ανατίθεται σε πρόσωπα του συγγενικού του περιβάλλοντος, εφόσον αυτά είναι διαθέσιμα. Στην περίπτωσή μας αυτή η δυνατότητα υπάρχει και άρα αξιοποιήθηκε.

Δ: Κι αν είναι κι αυτές τρομοκράτισσες;

ΚΕ: Η ανατροφή ενός παιδιού δεν είναι δυνατό να κρίνεται με βάση τις πολιτικές πεποιθήσεις των γονέων ή φροντιστών του. Η απαίτηση για πιστοποιητικά πολιτικών και κοινωνικών φρονημάτων ή άλλα ιδεολογικά, θρησκευτικά ή φυλετικά κριτήρια από τους φροντιστές των παιδιών θα ήταν σκοταδιστική, παράλογη και αντισυνταγματική. Οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν αφήσει πίσω τους τέτοιες πρακτικές εδώ και μισό αιώνα τουλάχιστον: τέτοιες επιλεκτικές αναθέσεις γίνονταν στην Αυστραλία για τα παιδιά των Αβοριγίνων, στις ΗΠΑ για τα παιδιά των αυτοχθόνων, στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία και κάποιες χώρες της Λ. Αμερικής για τα παιδιά των κομμουνιστών στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. Αλλά αυτά ελπίζουμε πως τα έχουμε αφήσει πίσω μας και κανείς δεν θέλει να επιστρέψουμε εκεί.

Δ: Μα δεν θα ήταν λογικό πρώτα να ολοκληρωθεί η κοινωνική έρευνα για τις συνθήκες διαβίωσης του παιδιού και μετά, αν όλα βρεθούν εντάξει, να δοθεί το παιδί στις συγγενείς της Π.Ρ.;

ΚΕ: Και ως τότε πού θα έμενε το παιδί; Η ισχύουσα πρακτική μέχρι την πρόσφατη αναμόρφωση του νομικού πλαισίου παιδικής προστασίας από την κυβέρνησή μας ήταν να τοποθετούνται τα παιδιά σε διάφορα νοσοκομεία ή και σε ιδρύματα. Όλοι οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί, ο ΟΗΕ, η UNICEF, το ΣτΕ, ο ΠΟΥ, έχουν τεκμηριώσει πως αυτές οι πρακτικές είναι επιβλαβείς για την ψυχική υγεία των παιδιών αυτών. Επιπλέον πρέπει να παραδεχθούμε πως στη βάση αυτών των επιβλαβών πρακτικών αναπτύχθηκαν και στη χώρα μας μια σειρά ιδρύματα, κυβερνητικά και μη, ακριβώς επειδή τα παιδιά λίμναζαν στα νοσοκομεία και οι διαδικασίες αργούσαν. Τελικά τα παιδιά κατέληγαν να κάνουν «καριέρα» σε ιδρύματα παιδικής προστασίας. Αντιθέτως, με το νέο μας θεσμικό πλαίσιο, κανένα παιδί που στερείται τους γονείς του δεν μένει ούτε μια μέρα σε νοσοκομείο ή σε ίδρυμα γι’ αυτόν το λόγο και όλα τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες.

Δ: Μα δεν πρέπει το παιδί να πάει σε νοσοκομείο; Να το εξετάσουν οι ειδικοί;

ΚΕ: Αγαπητέ μου, στα νοσοκομεία πηγαίνουν όσοι έχουν κάποια ασθένεια που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί στο σπίτι. Στην περίπτωση αυτή δεν συντρέχει κανένας τέτοιος λόγος. Κάθε αναίτια νοσηλεία είναι σε βάρος κάθε παιδιού άμεσα και μακροπρόθεσμα. Και το παιδί αυτό δεν φταίει σε τίποτα να επιβαρύνεται με τέτοιο τρόπο. Άλλωστε, όπως ήδη ανέφερα, το παιδί και οι φροντιστές του θα λάβουν υποστηρικτική συνδρομή επαγγελματιών ψυχικής υγείας όσο χρονικό διάστημα απαιτηθεί.

Δ (επανέρχεται): Κι αν οι συνθήκες εκεί που το δώσατε αποδειχθούν εντελώς ακατάλληλες;

ΚΕ: Θαρρώ πως απάντησα ήδη. Αλλά αφού επιμένετε να σας ρωτήσω εγώ κάτι: μήπως κατά τη γνώμη σας ύστερα από κάθε τοκετό θα έπρεπε να μένει το βρέφος στο μαιευτήριο μέχρι να ολοκληρωθεί κοινωνική έρευνα στο σπίτι της μητέρας του και μόνο τότε να επιτρέπεται να το πάρει σπίτι;

Στην αίθουσα ξέσπασαν τρανταχτά γέλια. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ωστόσο συνέχισε: «Θαρρώ επίσης πως μάλλον δεν έχετε αντιληφθεί πλήρως το χαρακτήρα της κοινωνικής έρευνας σε μια τέτοια περίπτωση: αντικείμενό της δεν είναι πρωτίστως να κρίνει κατάλληλο ή μη ένα συγγενικό περιβάλλον, αλλά να δουλέψει μαζί με τους συγγενείς του παιδιού υποστηρίζοντάς τους προκειμένου να διαμορφωθούν οι καλύτερες δυνατές συνθήκες για το παιδί, να διορθωθούν τυχόν προβλήματα κ.ο.κ. Άρα είναι μια συνεργασία που θα διαρκέσει και στόχο έχει να στηρίξει τους συγγενείς ώστε να μπορούν να φροντίσουν το παιδί αυτό.

Δ: Μα βρίσκετε λογικό να λαμβάνουν κρατικά επιδόματα οι συγγενείς τρομοκρατών που συνελήφθησαν;

ΚΕ: Νομίζω πως και πάλι οδηγείστε σε μια παρανόηση. Το επίδομα συγγενικής αναδοχής μπορεί μεν να το παίρνει όποιος αναλαμβάνει τη φροντίδα ενός παιδιού, αλλά δεν το παίρνει για τον εαυτό του ούτε για λογαριασμό του φυσικού γονέα του παιδιού. Το λαμβάνει για τα έξοδα ανατροφής του παιδιού. Όπως γνωρίζετε, πρόσφατα η κυβέρνησή μας αποφάσισε μια γενναία αύξηση των επιδομάτων αυτών, για να ανταποκρίνονται στοιχειωδώς στο πραγματικό κόστος ανατροφής ενός παιδιού. Ως εκ τούτου τα χρήματα αυτά τα λαμβάνει το παιδί, στην πραγματικότητα. Και φυσικά όποιος τα διαχειρίζεται για λογαριασμό του θα ελέγχεται για την ορθή χρήση των χρημάτων αυτών, όπως ελέγχονται όλοι όσοι λαμβάνουν ανάλογα επιδόματα.

Δ: Μα είναι σωστό ένα μικρό παιδί να βλέπει τη μάνα του κρατούμενη; Δεν του προκαλεί τραύμα αυτό;

Την ίδια στιγμή πετάγεται ένας άλλος δημοσιογράφος γνωστού ακροδεξιού λαϊκιστικού εντύπου προσθέτοντας: «Θέλουμε να γίνει κι αυτός τρομοκράτης μεγαλώνοντας;»

ΚΕ: Θα σας παραπέμψω και πάλι σε όλους τους σχετικούς διεθνείς οργανισμούς, με πρώτη απ’ όλους την Επιτροπή για τη Διασφάλιση της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού, που συνιστούν να ενισχύεται η σχέση φυλακισμένων παιδιών, ιδιαίτερα μικρότερων ηλικιών, με τους γονείς τους και κυρίως με τις μητέρες τους, όταν βρίσκονται υπό κράτηση. Δεκαετίες ερευνών έχουν αποδείξει πως η διατήρηση αυτής της σχέσης μειώνει την πιθανότητα να ξαναβρεθεί να διαπράττει αδικήματα η φυλακισμένη μητέρα και να διαπράξει αδικήματα το παιδί μεγαλώνοντας. Οπότε θα έλεγα σε όσους ανησυχούν πως θα έπρεπε μάλλον να ανησυχούσαν αν όλα αυτά που τελικά έγιναν δεν είχαν γίνει.

Δ: Μα είναι δυνατόν να παρέχονται τόσα δικαιώματα σε μια μάνα που είχε το παιδί της στην παρανομία; Είναι δυνατό το κράτος να φέρεται με τόση αβροφροσύνη σε έναν ορκισμένο εχθρό του;
ΚΕ: Αυτό που ρωτάτε είναι πάρα πολύ σοβαρό. Η κυβέρνησή μας είναι αποφασισμένη να μην υποκύψει σε φωνές οπισθοδρόμησης, μισαλλοδοξίας και σκοταδισμού. Η δημοκρατική κοινωνία μας είναι και θα παραμείνει πιστή στις αρχές του κράτους δικαίου. Το κράτος τιμωρεί βέβαια τους παραβάτες του νόμου, όμως το κράτος-εκδικητής δεν αρμόζει σε καμία δημοκρατική κοινωνία και η κυβέρνησή μας είναι απόλυτα ταγμένη στην αποτροπή οποιασδήποτε σκέψης επιστροφής σε ανάλογες πρακτικές του παρελθόντος.

Δ: Μήπως τελικά τα προνοιακά αυτά μέτρα πάρθηκαν επειδή η μητέρα του ήταν γνωστή και επώνυμη τρομοκράτισσα; Ή επειδή τα αδικήματά της είχαν πολιτικά κίνητρα;

ΚΕ: Ήδη αναφέρθηκα στις πρόσφατες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για την παιδική προστασία: κάθε παιδί που βρίσκεται ή θα βρεθεί σε συνθήκες αποστέρησης από τους φυσικούς του γονείς έχει τα ίδια δικαιώματα και η κυβέρνησή μας είναι αποφασισμένη να τα διασφαλίζει στο ακέραιο. Γνωρίζουμε ότι οι υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες, ότι πολλές φορές είναι δύσκολο να εξασφαλίζουμε όλα όσα χρειάζονται όλα τα παιδιά ανά την επικράτεια. Ωστόσο εργαζόμαστε σκληρά καθημερινά, για να γίνεται πραγματικότητα η δέσμευσή μας αυτή και όλα τα παιδιά να προστατεύονται αποτελεσματικά. Όσο για το αν θα έπρεπε σε αυτή την περίσταση να υπάρχει διαφορετική μεταχείριση, η θέση της κυβέρνησης είναι κατηγορηματική και αδιαπραγμάτευτη: κάθε παιδί έχει τα ίδια δικαιώματα με τα υπόλοιπα, τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο. Και οι πράξεις ή οι αφετηρίες των γονέων δεν μπορεί να επιφέρουν ούτε καλύτερη ούτε χειρότερη μεταχείριση για τα παιδιά τους. Έτσι, εκτός των άλλων, δίνεται τέλος και στις πολιτικές αντεγκλήσεις που είχαμε στο παρελθόν σε ανάλογες περιστάσεις.

Και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έκλεισε την ενημέρωση λέγοντας: «Όλα όσα έγιναν για τον μικρό 6χρονο γίνονται και θα γίνονται για κάθε παιδί σε ανάλογη περίσταση. Και γίνονται πρώτα απ’ όλα για να προστατεύσουν το ευάλωτο αυτό παιδί που είναι το μελλοντικό μας κοινωνικό κεφάλαιο. Και γίνονται με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του ανηλίκου…».

Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα ή καταστάσεις είναι εντελώς συμπτωματική και ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα… δυστυχώς!