Με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων να εναποθέτουν πολλά στις επτά συναντήσεις που έχουν καθοριστεί μέχρι τις δεκαπέντε Σεπτεμβρίου προκειμένου να συζητηθούν εκ νέου και σε όλες τους τις λεπτομέρειες όλα τα κεφάλαια του Κυπριακού, με αποφάσεις να εκκρεμούν για το τι θα γίνει στη Νέα Υόρκη μετά τη Γενική Συνέλευση του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά και την πεποίθηση ότι αυτές είναι οι τελευταίες συνομιλίες που διεξάγονται με όρους επίλυσης και ότι οι επόμενες θα διεξαχθούν με όρους διχοτόμησης, το Κυπριακό περνά στην κρισιμότερη φάση του.

Η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία στις 15 Ιούλη του 2016 και ό,τι ακολούθησε είναι αδύνατο να αφήσει ανεπηρέαστη την πολιτική ζωή στα Κατεχόμενα, αφού η όλη «Δημόσια Διοίκηση» εξαρτάται από την Τουρκία.

Άμεση ήταν η παραίτηση του αντιστρατήγου  Ιλίας Μποζκούρτ, αρχηγού των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στα Κατεχόμενα, αφού σύμφωνα με την τ/κυπριακή εφημερίδα «Kibris Postasi” το όνομά του βρέθηκε στην 97η θέση της λίστας με τους 202 στρατηγούς που θα συνέχιζαν την εκτέλεση των καθηκόντων τους  σε περίπτωση που πετύχαινε το πραξικόπημα, ενώ οι διοικητές της 28ης και 29ης μηχανοκίνητη μονάδας απολύθηκαν μετά την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Κρίσεων.

Στην ίδια εφημερίδα ο τούρκος «πρέσβης» άφηνε ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν  νέες απολύσεις. Βέβαια, πληθαίνουν οι φωνές αυτών που ισχυρίζονται ότι λίστες «αντιφρονούντων» είχαν συνταχθεί πολύ πριν το πραξικόπημα, έτοιμες να χρησιμοποιηθούν την επομένη.

Φήμες φέρουν το Κίνημα Γκιουλέν να έχει αναπτύξει πολύ στενές σχέσεις με στελέχη, «υπουργούς» και «βουλευτές» όλου του πολιτικού φάσματος στα Κατεχόμενα, μιλούν για δράση των «ανθρώπων» του Γκιουλέν στην «Υπηρεσία Θρησκευτικών Υποθέσεων», στο Εβκάφ και στα «πανεπιστήμια», ενώ κάποιοι προχωρούν ένα βήμα πιο πέρα και αναφέρουν ότι το Κίνημα Γκιουλέν διατηρεί σχέσεις με βαρόνους της νύχτας, δίκτυα ναρκωτικών και πορνείας.

O αντιπρόεδρος της «συγκυβέρνησης» και ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος, Σερντάρ Ντενκτάς είναι ο μόνος πολιτικός που έσπευσε να διασκεδάσει τις φήμες αυτές τονίζοντας ότι «η τ/κ κοινότητα παραμένει προσκολλημένη στον τουρκικό εθνικισμό και στην αρχή της κοσμικής διακυβέρνησης». Αντίθετα, σύμφωνα με τα μικρότερα κόμματα και κινήματα της τ/κ Αριστεράς και τα τ/κ συνδικάτα, η απειλή του Κινήματος Γκιουλέν και του θρησκευτικού εξτρεμισμού είναι μια πραγματικότητα, την οποία δεν μπορεί να αγνοήσει η τ/κ κοινότητα.

Η καταδίκη των πραξικοπηματιών ήταν άμεση από την πλευρά του τ/κυπριου ηγέτη, Μουσταφά Ακκιντζί, χωρίς τις καθυστερήσεις που χαρακτήρισαν άλλα κράτη και Οργανισμούς που μπορεί, από κάποιους κακόπιστους, να εκληφθούν ως μία εφεκτική στάση αναμονής των οριστικών εξελίξεων.

Αντίθετα, ο Ακκιντζί δεν συμμετείχε στο προχθεσινό συλλαλητήριο «Υπέρ της Δημοκρατίας» που οργάνωσαν η τουρκική «πρεσβεία» και οι οργανώσεις εποίκων, ενώ η τ/κυπριακή εφημερίδα “Afrika” με πρωτοσέλιδά της κάνει λόγο για πιέσεις των γνωστών κύκλων στους «Δημοσίους υπαλλήλους» για μαζική συμμετοχή τους.
Και όλα αυτά την ώρα που οι σχέσεις Τουρκίας και τ/κυπριακής κοινωνίας ήταν ήδη τεταμένες, με την πλατφόρμα #Reddediyoruz (Απορρίπτουμε), να επηρεάζει όλο και ευρύτερα στρώματα των τ/κυπρίων, ιδιαίτερα μετά την απόρριψη της δημιουργίας του «Γραφείου Διασύνδεσης» από το «Συνταγματικό Δικαστήριο» του ψευδοκράτους.

Η συμφωνία ουσιαστικά αναφέρεται στην ίδρυση και λειτουργία στην Κύπρο ενός τμήματος που θα υπάγεται πλήρως στο Υπουργείο Νεολαίας και Αθλητισμού της Τουρκίας.

Σύμφωνα με τους όρους λειτουργίας του Γραφείου αυτού όλες οι υφιστάμενες υποδομές των κατεχομένων που σχετίζονται με τη νεολαία και τον αθλητισμό, όπως αθλητικές εγκαταστάσεις, κατασκηνώσεις και εστίες, περνούν υπό τον έλεγχο και τη διαχείριση του γραφείου, ο επικεφαλής του γραφείου θα διορίζεται από το τουρκικό κράτος, ενώ πιθανές προτάσεις πολιτικής για τη νεολαία και τον αθλητισμό που θα προέρχονται από τουρκοκυπριακής πλευράς θα μπορούν να υλοποιηθούν μόνο εφόσον εγκριθούν από το «Γραφείο Συντονισμού».

Οι αντιδράσεις της τ/κυπριακής νεολαίας ήταν άμεσες και ενδεικτικές του πολιτιστικού χάσματος μεταξύ Κατεχομένων και Τουρκίας. Η δημιουργία αυτής της πλατφόρμας ουσιαστικά είναι μία ξεκάθαρη απόρριψη της προσπάθειας της Τουρκίας να επιβάλλει τον θρησκευτικό προσανατολισμό στις λειτουργίες και δράσεις της τ/κυπριακής νεολαίας.

Είναι παρακινδυνευμένο, αλλά και πρόωρο, να μιλήσει κανείς για την επίδραση της επόμενης μέρας της απόπειρας πραξικοπήματος στις συνομιλίες για την επίδραση για το Κυπριακό, αφού οι αντιδράσεις της Τουρκίας θα εξαρτηθούν από σειρά παραγόντων: κατά πόσο είναι διατεθειμένη να διασαλεύσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ με ανοικτό το Κουρδικό;

Πόσο θα επηρεαστούν οι σχέσεις των δύο κρατών από τη μη έκδοση του Γκιουλέν; Πόσο θα κλονιστούν οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ από την διαφαινόμενη επαναφορά της θανατικής ποινής και την αναβολή άρσης θεώρησης εισόδου; (που είναι και το μόνο ζήτημα για το οποίο οι Τούρκοι ενδιαφέρονται σήμερα όσον αφορά στις σχέσεις τους με την Ένωση).

Ας μην παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι πέρα από τα παραπάνω πολιτικά ζητήματα, επιδείνωση των σχέσεων με ΗΠΑ και ΕΕ θα επέφερε σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις σε μία κυβέρνηση που στήριξε τις εκλογικές της νίκες, εν πολλοίς, στο οικονομικό θαύμα της τελευταίας 15ετίας.

Όμως η απόπειρα πραξικοπήματος και οι κινήσεις Ερντοάν δύνανται να έχουν και θετικές επιπτώσεις στο Κυπριακό: ενίσχυσαν τον διαχρονικά κοσμικό χαρακτήρα της τ/κυπριακής κοινωνίας, βασικό σημείο διαφοροποίησης ιθαγενών και εποίκων, και έσπειραν αμφιβολίες αναφορικά με την αναγκαιότητα των περίφημων εγγυήσεων: αν για την ελληνοκυπριακή κοινότητα το αγκάθι της λύσης λέγεται περιουσιακό, για την τουρκοκυπριακή είναι οι εγγυήσεις.

Η ε/κυπριακή πλευρά απορρίπτει εγγυήσεις τύπου 1960 (η ελληνική διπλωματία είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με αυτή την άποψη), ενώ η τ/κυπριακή πλευρά προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε άλλου τύπου εγγυήσεις και την εμμονική προσκόλληση της Τουρκίας στο θέμα των εγγυήσεων.

Οι πρόσφατες εξελίξεις (αλλά και δημοσιεύματα, που δεν έχουν διαψευσθεί, και φέρουν αξιωματούχους του AKP να εγκαθίστανται στα Κατεχόμενα και να αναλαμβάνουν σημαντικές θεσμικές θέσεις) ξυπνούν στους τ/κύπριους μνήμες άλλων δεκαετιών και χαλυβδώνουν τη διάθεσή τους να απαλλαγούν από τον σφικτό εναγκαλισμό της Τουρκίας.

Και ο δρόμος για να συμβεί αυτό είναι ένας: η επίλυση του Κυπριακού βάσει των αποφάσεων των ΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου, προκειμένου να γίνει πραγματικότητα ένα σύνθημα που ακούστηκε στη διαδήλωση των #Reddediyoruz «Από την Πάφο ως την Καρπασία είναι Κύπρος».