Το κοινωνικό ενδιαφέρον, που συγκεντρώνεται εσχάτως, γύρω από την σεξουαλική εγκληματικότητα θέτει στην πολιτεία ένα αίτημα για την υιοθέτηση πολιτικών πρόληψης και καταστολής. Δυστυχώς, στο πεδίο αυτό, όχι μόνο στην Ελλάδα, ενδημεί o ποινικός λαϊκισμός, οποίος εξωθεί και εξαντλεί τη δημόσια συζήτηση στην άμετρη τιμωρητικότητα.

Ads

Εδώ εντάσσονται και οι πρόσφατες εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη Βουλή (25.2.2021). Η επικοινωνιακή διαχείριση του ζητήματος αυτή τη φορά άγγιξε τα όρια του φθηνού διαφημιστικού τρικ με κατάληξη την πρόταση αλλαγών στον Ποινικό Κώδικα. Καμία έκπληξη!

Ποιες είναι λοιπόν οι κυβερνητικές «προτάσεις» και τι αξίζουν;

► Αυστηροποίηση των ποινών για τα σεξουαλικά εγκλήματα: Ωστόσο, οι ποινές είναι ήδη πολύ αυστηρές, αφού μιλάμε για κακουργήματα. Οι εξοντωτικές ποινές δεν είναι «δίκαιες» και, επιπλέον, δεν συμβάλλουν στην πρόληψη του εγκλήματος αλλά ούτε και «ανοίγουν στόματα». Αυτό είναι το πρόβλημα. Αντίθετα, η ισοπέδωση πράξεων διαφορετικής βαρύτητας απλώς θα ενισχύσει την ατιμωρησία και την απομείωση της απαξίας των σοβαρών εγκλημάτων.  

Ads

► Αναστολή παραγραφής για εγκλήματα κατά ανηλίκων: Όμως, ήδη με το άρθρο 113 § 6 Ποιν. Κώδικα (ΠΚ) αναστέλλεται η παραγραφή όσο το θύμα είναι ανήλικο. Μάλιστα με το νέο ΠΚ είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η αναστολή δεν αφορά παράταση στη συμπλήρωση (για 1-3 χρόνια, όπως προέβλεπε ο παλαιός ΠΚ) αλλά την έναρξη της παραγραφής και, μάλιστα, σε όλα, ανεξαιρέτως, τα βαριά εγκλήματα. Συνεπώς από την ενηλικίωση του θύματος αρχίζουμε να μετράμε 15 χρόνια, συν 5 χρόνια πρόσθετης αναστολής, σε περίπτωση επιδικίας.

► Εκδίκαση κατά προτεραιότητα: Προφανώς αγνοείται ότι ήδη σύμφωνα με το άρθρο 5ο Ν. 3625/2007, όπως ισχύει, στα γενετήσια εγκλήματα κατά ανηλίκων «η ανάκριση διεξάγεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα”. Η επιτάχυνση, πάντως, των δικών προφανώς και δεν θα επιτευχθεί με μια ακόμα διάταξη νόμου· χρειάζεται δουλειά και όχι σλόγκαν, δηλ. ενίσχυση των υποδομών και του εξοπλισμού, αύξηση του προσωπικού και βελτίωση των διαδικασιών.

► Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση: Η κυβέρνηση της ΝΔ ακύρωσε τη λεγόμενη «θεματική εβδομάδα» στα Σχολεία η οποία εκπαίδευε τα παιδιά να γνωρίζουν το σώμα τους, τη σεξουαλικότητα και τα όρια στην επαφή των άλλων (Πρόταση των Ευρωπαίων Συνηγόρων  του Παιδιού, 2017). 

► Ειδικό μητρώο επαγγελματιών που δουλεύουν με παιδιά: Θα έπρεπε να ήταν γνωστό ότι ήδη με το Κεφ. Α΄ άρθρο 1 Ν. 3727/2008 απαγορεύεται η άσκηση επαγγέλματος που συνεπάγεται επαφή με παιδιά, στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, σε όσους διώκονται ή έχουν καταδικαστεί για γενετήσια εγκλήματα κατά παιδιών. 

► Πειθαρχικό παράπτωμα παρενόχλησης στο χώρο εργασίας: Θα αρκούσε κανείς να δει το άρθρο 107 § 1 περ. ε΄ και ζ΄ του Υπαλλ. Κώδικα (Ν. 3528/2007) που τιμωρεί τη ανάρμοστη συμπεριφορά υπαλλήλου, εντός ή και εκτός υπηρεσίας, ώστε να καταλάβει ότι η «σεξουαλική παρενόχληση» αποτελεί ήδη πειθαρχικό παράπτωμα. 

Η πρωθυπουργική πομφόλυγα, όμως, έφτασε στο απόγειό της με τον κομπασμό για τον αύξηση των ποινών του βιασμού με το ν. 4637/2020: η επιτομή του «ποινικού λαϊκισμού»! Αγνοείται προφανώς ότι οι εξοντωτικές ποινές στην πράξη θα υποβιβάσουν πολλές συμπεριφορές σεξουαλικής βίας από βιασμό σε προσβολές της γενετήσιας αξιοπρέπειας (άρ. 337 ΠΚ), που προβλέπει πολύ μικρότερες ποινές, ή θα οδηγήσουν στην «χαλαρή» αναγνώριση ελαφρυντικών, ώστε το ποινικό πλαίσιο να επανέλθει στη λογική!

Τα επικοινωνιακά βεγγαλικά όμως δεν φτάνουν για να κρύψουν την υποκρισία στη στάση της κυβέρνησης: είναι, άλλωστε, η ίδια που ακύρωσε το «Σπίτι του Παιδιού» για την εξέταση των κακοποιημένων παιδιών, αποθαρρύνοντάς έτσι τα θύματα από το να καταγγείλουν τα εγκλήματα σε βάρος τους και επιτρέποντας τη δευτερογενή θυματοποίησή τους. Είναι η ίδια κυβέρνηση άλλωστε που υποβάθμισε την Γεν. Γραμματεία Ισότητας των φύλων και δεν νοιάζεται για τις δομές υποστήριξης των γυναικών θυμάτων βίας.

Συνοψίζοντας: οι κυβερνητικές εξαγγελίες συντίθενται από υποκριτικές φιοριτούρες και ανέξοδες τιμωρίες, με απλά λόγια συνιστούν μια τρύπα στο νερό. Ακολουθεί δηλ. η κυβέρνηση τη δοκιμασμένη συνταγή, όταν θέλεις να μην κάνεις τίποτα και να συγκαλύψεις τις ευθύνες σου, να εξαγγέλλεις αυστηρότερες ποινές: δεν κοστίζουν, δεν ταράζουν τα νερά, ταΐζουν το πεινασμένο «πόπολο» και ενισχύουν την τιμωρητική εξουσία.  Άλλωστε η ιλουστρασιόν ρητορική της Κυβέρνησης φάνηκε ήδη στο άρπα-κόλλα στήσιμο μιας ιστοσελίδας – κυβερνοβιτρίνας (metoo.gov.gr) με φωτεινά χρώματα αλλά μηδενική ουσία! Η συνέχεια προβλέπεται ανάλογη.