Μια από τις αδυναμίες της Ελληνικής οικονομίας είναι οι χρόνιες υπερβολές της γραφειοκρατίας που οδηγούν σε περιττές επιβαρύνσεις εις βάρος της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αιτία τέτοιων ενεργειών θεωρείται, η αυστηρότητα της νομοθεσίας, ζητήματα εξεζητημένης ασφάλειας κατά τη διακίνηση των εμπορευμάτων, συστήματα διαπλοκής/χρηματισμού που συνδέονται με την δημιουργία προσόδων, (δηλαδή, πρόσθετων εισοδημάτων πέραν των κερδών). Οι εν λόγω πρόσοδοι, αποκτώνται με τη βοήθεια διαφόρων ευνοϊκών νομοθετικών ρυθμίσεων, σύμφωνα με την οικονομική θεωρία.

Ακολούθως δίνονται δυο παραδείγματα, τα οποία αναφέρονται στα πρατήρια καυσίμων σκιαγραφώντας κάποια από τα προαναφερθέντα.

– Ογκομέτρηση δεξαμενών καυσίμων: Αναλυτικότερα, με τον νόμο 3784/2009, σημειώνεται ή υποχρέωση εγκατάστασης του συστήματος εισροών-εκροών στα πρατήρια καυσίμων. Τελικά, μετά από παλινωδίες το σύστημα εγκαταστάθηκε πλήρως τον  Αύγουστο του 2014.

Με την ΚΥΑ 79789/2014 αποφασίσθηκε η ογκομέτρηση, για 2η φορά, των δεξαμενών καυσίμων των πρατηρίων. Η 1η ογκομέτρηση έγινε με την τοποθέτηση του ανωτέρω συστήματος εισροών-εκροών μόλις λίγα χρόνια πριν! Τι χρειαζόταν άραγε η δεύτερη ογκομέτρηση και μάλιστα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα; Η διαδικασία της ογκομέτρησης άρχισε επί ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Σύμφωνα με τους πρατηριούχους καυσίμων, ως 15 εταιρίες ανέλαβαν την ογκομέτρηση σε 6.000 περίπου πρατηρίων καυσίμων. Κάθε δεξαμενή στοίχισε στον πρατηριούχο 400-500 ευρώ. Οπότε από τα προαναφερθέντα γίνεται αντιληπτό το ανούσιο κόστος που επωμίσθηκαν οι πρατηριούχοι. Εφόσον η ογκομέτρηση των δεξαμενών πιστοποιήθηκε σχετικά πρόσφατα από τις εταιρίες που εγκατέστησαν το σύστημα εισροών-εκροών, την ευθύνη για την ακριβή μέτρησή τους φέρουν οι εν λόγω εταιρίες. Θα μπορούσε να δικαιολογηθεί, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα μετά την πρώτη ογκομέτρηση, μόνο ένας δειγματοληπτικός έλεγχος και όχι ένα πανάκριβο σάρωμα όλων των δεξαμενών από λίγες εταιρίες.

– Σύστημα interlock, ένα δεύτερο παράδειγμα περιττού κόστους. Στο πλαίσιο εξορθολογισμού του συστήματος διακίνησης των καυσίμων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δυο Οδηγίες (1994/63 και 2009/126) επέβαλλαν την εγκατάσταση συστημάτων, ανάκτησης των αερίων των δεξαμενών κατά τον εφοδιασμό τους (μέτρο stage I) και ανάκτησής επίσης των αεριών κατά τον εφοδιασμό των οχημάτων (μέτρο stage IΙ).

Στο σύνολο αυστηρότερων κανόνων, που είναι δυνατόν να ισχύουν σε εθνικό επίπεδο (σύμφωνα με την Οδηγία 1994/63) προβλέφθηκε πρόσθετα στην Ελλάδα κι ένας μηχανισμός μόνιμης ανίχνευσης των υδρογονανθράκων κατά την φόρτωση καυσίμων στα πρατήρια. Κι αυτό το κόστος, το επωμίσθηκαν οι πρατηριούχοι καυσίμων.

Εύλογα ερωτήματα προκαλούνται όμως όταν επιβάλλονται πολλές πρόσθετες κοστοβόρες ρυθμίσεις σε καθαρά εθνικό επίπεδο.  Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να μην απομακρυνθούν τα πρατήρια καυσίμων από τις πόλεις που δεν πληρούν κάποιες προδιαγραφές (βάσει των Νόμων 3897/2010 και 4070/2012) προβλέπεται, πλην του προαναφερθέντος μηχανισμού ανίχνευσης υδρογονανθράκων, το ακόλουθο μέτρο, μόνο όμως στη χώρας μας, βάσει του νόμου 4435/2016.

Προτείνεται λοιπόν η τοποθέτηση ενός νέου, συστήματος ανίχνευσης υδρογονανθράκων,  μέσω αυτόματης διακοπής της ροής καυσίμων κατά τον εφοδιασμό σε περίπτωση διαρροής. Ο μηχανισμός αυτός δημιουργήθηκε αρχικά από μια εταιρία, ενώ σήμερα προσφέρεται από άλλες τρεις. Δεν υφίσταται σε άλλες χώρες της ΕΕ. Αποτελεί ελληνική πατέντα. Το εξεταζόμενο σύστημα καλείται interlock. Πρατήρια σε ισόγειους χώρους κτηρίων και πλησίον εστιατορίων καφέ και χώρων συνάθροισης κ.λπ λειτουργούν σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ χωρίς το παραμικρό πρόβλημα και τηρώντας μόνο τους κοινούς κανόνες ασφαλείας της ΕΕ (δηλαδή τα stage Ι και ΙΙ).

Με το άρθρο 25 του εν λόγω νόμου επιβάλλεται λοιπόν ένα πρόσθετο μέτρο (το interlock), που στοιχίζει από 9-12 χιλιάδες ανά πρατήριο. Ωφελούνται 4 μόνο εταιρίες και αφορά 2.000 περίπου πρατήρια εντός των πόλεων. Δόθηκε ως χρυσό χάπι για να παραμείνουν τα πρατήρια καυσίμων μέσα στις πόλεις, έναντι μιας πανάκριβης περιττής διαδικασίας. 

Σύμφωνα με διεθνείς εκθέσεις, (Doing Business, Τhe Global Competitiveness Report κ.α.) οι πιο προβληματικοί παράγοντες στη χώρα, στο πλαίσιο της επιχειρηματικής δραστηριότητας (πέραν της έλλειψης ρευστότητας και μέτρων φορολογικού χαρακτήρα) είναι: Η αναποτελεσματική γραφειοκρατία, η πολιτική αστάθεια, η διαφθορά, το ελλιπές κτηματολόγιο, η πολυπλοκότητα εκτέλεσης των συμβάσεων όπως και η επίλυση δικαστικών διαφορών κ.ά. Διορθώνοντας μέρος από αυτούς, συμβάλλουμε και στην εξάλειψη του περιττού κόστους, που επωμίζονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι Ελληνικές Μικρομεσαίες εταιρίες.