Διαβάζοντας το άρθρο του Αντώνη Λιάκου για την Πηνελόπη Δέλτα δεν εξεπλάγην. Είναι οι ίδιοι ιστορικοί- Λιάκος, Ρεπούση, Καράβας, Καλύβας και λοιποί- οι οποίοι νυχθημερόν τα βάζουν με ό,τι έχει μετατραπεί σε εθνικό ιστορικό βίωμα, αγνοώντας φυσικά πως η ιστορία δεν είναι προϊόν του ιστορικού, αλλά των ίδιων των μαζών, των ορατών και μη ορατών διεργασιών, που λέει και ο Λε Γκοφ.

Ads

Στο μένος τους αυτό, το οποίο έχει πολιτική στόχευση φυσικά, πρώτη θέση κατέχουν οι λογοτέχνες. Τά’ χουν βάλει εδώ και χρόνια με τον Σεφέρη, με τον Ελύτη, με τον Παλαμά, με τον Παπαδιαμάντη, με τον Εγγονόπουλο, με τον Βαλαωρίτη, με τον Μαβίλη, με τον Δροσίνη και γενικώς με όλους…Τώρα τάβαλαν και με την Πηνελόπη Δέλτα! Γιατί; Μα διότι αυτοί όλοι είναι εθνικιστές, σύμφωνα με τον Λιάκο! Δεν αποκλείεται σε λίγο να τα βάλουν και με τον Όμηρο. Όλα πιθανά είναι…

Λέει ο  Λιάκος ότι οι μακεδονομάχοι σκότωναν και αμάχους βουλγάρους. Και λοιπόν; Μέσα σε έναν τέτοιο πόλεμο, στον οποίο πρωταγωνιστούν σώματα ατάκτων, πιθανόν να σκοτώθηκαν και άμαχοι. Εδώ ολόκληρος αμερικανικός τακτικός στρατός και σκότωσε χιλιάδες αμάχους σέρβους στον πρόσφατο βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας- για τον οποίον, ας μην ξεχνάμε, είχαν χειροκροτήσει οι διάφοροι υπερασπιστές της ελευθερίας, μαζί μ’ αυτούς και οι πολιτικοί φίλοι του κ. Λιάκου, εάν δεν απατώμαι. Στο Ιράκ οι αμερικανοί σκότωναν στρατιώτες του Σαντάμ και έριχναν στο ψαχνό και στα παιδάκια. Ο Κολοκοτρώνης όταν μπήκε στην Τριπολιτσά, σκότωσε περίπου 3 χιλιάδες τούρκους, μεταξύ αυτών και αμάχους. Είναι απίθανο λοιπόν ο βουλγαροκτόνος μακεδονομάχος να ρίξει και ξώφαλτσες σε αμάχους, την ώρα που κόβει κεφάλια κομιτατζήδων; Τι είναι ο μακεδονομάχος; Ερευνητής της Γενναδίου να πίνει φρέντο στο Φίλιον; Είμαστε με τα καλά μας; Τι ακριβώς θέλουμε να πούμε; Τι περιμέναμε να κάνει ο Μακεδονομάχος τους βουλγάρους, σε μια περιοχή ελληνική που υπέφερε από δουλεία αιώνων και δεινοπαθούσε κάτω από τις σφαγές των βουλγάρων κομιτατζήδων; Να τους καλέσει σε διάλογο στην πλατεία;

Θα μου πείτε δεν είναι αυτό έγκλημα πολέμου; Ας υποθέσουμε ότι είναι. Αλλά γενικώς ο πόλεμος οδηγεί σε σκοτωμούς, και παρόλα αυτά είναι αρετή, σύμφωνα μάλιστα με τους αρχαίους έλληνες η φιλοπατρία είναι από τις σπουδαιότερες των αρετών. Αλλά ο σκοτωμός αμάχων στον Μακεδονικό Αγώνα δεν είναι ισόποσον του Διστόμου, ούτε του Ολοκαυτώματος, ούτε φυσικά ισόποσον του συνωστισμού της Σμύρνης, τα οποία είναι γενοκτονίες στρατευμάτων κατοχής. Εν προκειμένω πρόκειται για απελευθερωτικό πόλεμο- αυτός είναι ο Μακεδονικός Αγώνας. Δεν γνωρίζει ο κος Λιάκος ούτε καν την διάκριση του αμερικανού Ντέηβιντ Γουόλτζερ, περί δικαίων και αδίκων πολέμων;

Ads

Μερικοί ιστορικοί της σύγχρονης Ελλάδας, που καταπιάνονται συχνά και με την «οθωμανική περιόδο»- όπως αιδημόνως αποκαλούν την τουρκοκρατία- έχουν γράψει χιλιάδες πολεμικά κείμενα σε εφημερίδες, για να μας εξηγήσουν πόσο καταπληκτικά περνούσαμε επί οθωμανών και πόσο εθνικιστές είμαστε σήμερα και εν συνεχεία να μας οδηγήσουν στις κοινές ελληνοτουρκικές επιτροπές συγγραφής ιστορικών βιβλίων. Αποστειρωμένων. Σε μια κρατική δηλαδή, εκ των άνω ιστορία, για την οποία ο λαός οφείλει να σιωπά, εφόσον στη θέση του μιλάνε οι επιτροπές των ιστορικών.

Την ιστορία όμως δεν την γράφουν οι ιστορικοί, αλλά ο λαός. Η ιστορία είναι βίωμα κοινό, λαϊκή πεποίθηση, για την οποία ο ιστορικός δεν έχει άλλο λόγο, παρά μόνον να την κατανοήσει. Δεν θα ρωτήσουμε δηλαδή τον ιστορικό να μας πει τι θα δεχθούμε από το ιστορικό μας παρελθόν. Αυτό το έχουμε αποφασίσει ήδη, ως λαϊκό και εθνικό σώμα. Να θυμήσουμε εδώ την περίφημη ρήση του MacIntyre: «Αυτό που είμαι είναι αυτό που κληρονόμησα, ένα ειδικό παρελθόν που είναι παρόν. Βρίσκω ότι ο εαυτός μου είναι μέρος μιας ιστορίας, πράγμα που σημαίνει εν γένει ότι, είτε μου αρέσει είτε όχι, είτε το αναγνωρίζω είτε όχι, είμαι ένας από τους κομιστές μιας παράδοσης».

Ο Αντώνης Λιάκος τα έβαλε και με την Πηνελόπη Δέλτα ακόμα. Ας την αφήσει ήσυχη καλύτερα, εκεί που βρίσκεται, τραγική και αυτοκτονημένη, μετά την είσοδο των γερμανών στην Αθήνα. Ας τα βάλει με κανέναν άλλον, προσφορότερο στόχο. Η Πηνελόπη Δέλτα το χρέος της προς τους Έλληνες το έκανε και με το παραπάνω.

Οι σύγχρονοι ιστορικοί, αντί να τα βάζουν με την συλλογική ιστορική μνήμη και τους λογοτέχνες, που κείνται πέραν της επιστήμης, καλόν θα είναι να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους στην έρευνα και στην συγγραφή, αντιλαμβανόμενοι ότι και η ιστορία αν αξίζει κάτι, είναι όταν γίνεται λογοτεχνικό είδος.

Εάν μείνει στα μίζερα τεκμήριά της, εάν μάλιστα επιπλέον τα βάζει και με την ποίηση και τη  πεζογραφία για να εξυπηρετήσει πολιτικούς σκοπούς, τότε θα πιστοποιεί εσαεί την αριστοτελική φράση: «Διό και φιλοσοφότερον και σπουδαιότερον ποίησις ιστορίας εστίν’ η μεν γαρ ποίησις μάλλον τα καθόλου, η δ’ ιστορία τα καθ’ έκαστον λέγει».