Η επιστολή Τσακαλώτου, δια της οποίας ο επικεφαλής των 53 αποδέχεται άνευ όρων όχι μόνον τα μνημονιακά μέτρα για τα επόμενα 10 χρόνια, αλλά την εσωτερική λογική της υποταγής στο διευθυντήριο των Βρυξελλών, έριξε κανονική ταφόπλακα στην θορυβώδη τάση του Συριζα, που αποτελούσε και το τελευταίο φύλλο συκής του.

Το βασικό πρόβλημα στρατηγικής του Συριζα έγκειται στο ότι το επιτελείο του δεν μπορεί να λύσει την θεμελιώδη αντίφαση ανάμεσα στην διακυβέρνηση και την ιδεολογική του φυσιογνωμία. Ο Συριζα θεμελιώθηκε πάνω στον ριζοσπαστικό, φιλελεύθερο κοινωνικά και σοσιαλιστικό πολιτικά προσανατολισμό, γεγονός που αντιφάσκει πλήρως με μια διακυβέρνηση που απαιτεί πλήρη πολιτική υποταγή στη νεοφιλελεύθερη ελίτ της ευρωζώνης.

Η αντίφαση αυτή είναι άλυτη. Όσες ιδεολογικές πιρουέτες και αν κάνουν τα στελέχη του, δεν μπορούν να ακυρώσουν την σκληρή πραγματικότητα: η Ελλάδα βαδίζει υποχρεωτικά πάνω στο πρόγραμμα των μνημονίων.

Η τελευταία γραμμή άμυνας του Συριζα ήταν η επιτυχημένη πολιτική διαχείρισης προς την έξοδο από την εποχή των μνημονίων. Η επιστολή Τσακαλώτου όμως επιβεβαίωσε το τέλος και αυτής της αυταπάτης, με την αποδοχή της παραμονής της χώρας στον διεθνή οικονομικό έλεγχο και στο μνημονιακό πρόγραμμα.

Επομένως; Τι μένει πλέον στο επιτελείο του Συριζα; Η μεταμόρφωσή του σε αμιγώς σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, χωρίς όμως ριζοσπαστικό προσανατολισμό. Όσοι κατηγορούν τον Συριζα για λαϊκισμό δεν αντιλαμβάνονται αυτήν την στροφή και είναι πιθανόν να βρεθούν προ απροόπτου. Ο Συριζα στοχεύει απευθείας πλέον στον κλασικό εκσυγχρονιστικό σοσιαλδημοκρατικό χώρο και προς τα εκεί οδεύει, προς ένα μετα- ΠΑΣΟΚ χώρο, κληρονόμο του σημιτικού παρελθόντος επί της ουσίας.

Το πρόβλημα με όλα αυτά είναι πως για να ολοκληρωθεί αυτή η μεταμόρφωση απαιτείται η επιστροφή στην αντιπολίτευση, καθώς η παραμονή στη διακυβέρνηση φθείρει ραγδαία την εκλογική του επιρροή και ενδυναμώνει, αργά αλλά σταθερά, τις πολιτικές δυνάμεις που ο Σύριζα υποκατέστησε, δηλαδή τις πασοκικές δυνάμεις που ακόμη έχουν σημαντικές εν δυνάμει κοινωνικές αναφορές. Εάν ο Συριζα μείνει ένα ακόμη χρόνο στην εξουσία θα έχει δώσει χείρα βοηθείας στο χώρο αυτό να ανασυνταχθεί και να σπρώξει τον Συριζα στα παλιά του εκλογικά μεγέθη.

Είναι γεγονός πως η εξουσία δημιουργεί την ψευδαίσθηση της δύναμης. Οι άνθρωποί της πιστεύουν ότι ελέγχουν τις εξελίξεις, ενώ αυτές έχουν φύγει εντελώς από τα χέρια της. Αυτή τη στιγμή είναι σε όλους κατανοητό, ΄κυρίως στους ευρωπαίους, πως η επόμενη κυβέρνηση θα είναι της ΝΔ. Εφόσον αυτό έγινε σαφές, τότε όλοι αντιμετωπίζουν την κυβέρνηση ως κυβέρνηση υπό προθεσμίαν. Το ζήτημα της πολιτικής νομιμοποίησης είναι ιδιαίτερα κρίσιμο και επηρεάζει και την στάση του eurogroup. Μπορεί να μην επιθυμούν αυτή τη στιγμή εκλογές, αλλά δεν σκοπεύουν να υποχωρήσουν για να τις αποφύγουν. Εάν ο Τσίπρας δεχθεί τα πάντα έχει καλώς, Εάν όχι, τότε θα επιμείνουν και θα αδιαφορήσουν για τις επιλογές του.

Έτσι όπως διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή το σκηνικό ο Συριζα, ιδίως μετά την ταπεινωτική υπογραφή του Τσακαλώτου- πράγμα που δεν διέφυγε ούτε καν από την Αυγή, η οποία διά του Θανάση Καρτερού αποδέχθηκε το πρόβλημα-δεν έχει άλλες επιλογές μπροστά του: είτε θα πιει το πικρό ποτήρι του μνημονίου, υπογράφοντας στη θέση του Κυριάκου τα μέτρα του 19-20, είτε θα αρνηθεί αυτήν την καταφανώς ασύμφορη προοπτική και θα πάει σε πρόωρες εκλογές.

Η εξουσία δημιουργεί ψευδαισθήσεις. Αλλά είναι πιθανόν να υπάρχουν ακόμα μέσα στον Συριζα άνθρωποι που βλέπουν πέρα από τις ψευδαισθήσεις.