Σε πείσμα όσων ισχυρίζονται πως κατά τη διάρκεια μιας προεκλογικής περιόδου τα πολιτικά κόμματα πουλάνε αποκλειστικά «αέρα κοπανιστό» στο εκλογικό σώμα, πιστεύω πως αρκετά πράγματα παραμένουν ευδιάκριτα στη ρητορική των κομμάτων. Έτσι και στην τρέχουσα προεκλογική περίοδο, είναι αλήθεια πως προκύπτουν πολλές απαντήσεις σχετικά με το «πού το πάει ο ΣΥΡΙΖΑ». Δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναρωτιούνται άλλωστε «τι μύγα τσίμπησε τον Τσίπρα», αν εκβιάστηκε στην κυριολεξία, αν ξέμεινε πραγματικά από εναλλακτικές επιλογές ή αν τελικά λειτούργησε βάσει σχεδίου. Κατά τη διάρκεια των πρόσφατων δημόσιων τοποθετήσεών του πάντως, η αλήθεια είναι πως ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός μας έκανε κάπως σοφότερους.

Ο Αλέξης Τσίπρας, λοιπόν, δύο φορές τουλάχιστον δήλωσε απογοητευμένος από τη στάση της Φώφης Γεννηματά, η οποία σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό δε στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, την ώρα που οι Ολάντ, Ρέντσι κι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές  του πρόσφεραν πολύτιμη βοήθεια για τη σύναψη της συμφωνίας (του τρίτου μνημονίου για να μην ξεχνιόμαστε). Παράλληλα όμως, δήλωσε ανοιχτός στο ενδεχόμενο μετεκλογικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, αρκεί αυτό να απαλλαγεί από τα «βαρίδια» του (Βενιζέλος, Λοβέρδος).

Το πολιτικό σκεπτικό του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ «φωτίζεται» ακόμη περισσότερο αν ανατρέξει κανείς στο ευρύτερο ευρωπαϊκό τοπίο. Οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης είχαν συνηθίσει στο γνωστό πολιτικό δίπολο: από τη μια κόμματα συντηρητικά Χριστιανοδημοκρατικά, κι απ’ την άλλη τα Σοσιαλδημοκρατικά, τα οποία μοιράζονταν τη διακυβέρνηση τις τελευταίες δεκαετίες. Μετά το ξέσπασμα της κρίσης όμως, ξεπετάχτηκαν μέσα από τις ευρύτερες κοινωνικές διεργασίες διάφορα ριζοσπαστικά πολιτικά σχήματα, κυρίως στις χώρες του Νότου, τα οποία άρχισαν να «χαλάνε τη σούπα». Η εμφάνιση των Podemos στην Ισπανία, η άνοδος του Sinn Fein στην Ιρλανδία, ακόμη κι η περίπτωση του αμφιλεγόμενου Κινήματος των 5 Αστέρων στην Ιταλία προκάλεσαν εύλογη ανησυχία στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων. Κακά τα ψέματα όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα για τις ευρωπαϊκές κατεστημένες δυνάμεις ήταν η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κυρίαρχη πολιτική δύναμη στην Ελλάδα, καθώς κάτι τέτοιο ανέτρεπε πλήρως τις «καταστημένες ευρωπαϊκές ισορροπίες».

Με δεδομένο λοιπόν ότι το ΠΑΣΟΚ αποτελεί γι’ αυτούς «τελειωμένη υπόθεση», ενώ το Plan B που επεξεργάστηκαν οι εγχώριες δυνάμεις της διαπλοκής μέσω της δημιουργίας του Ποταμιού δεν περπάτησε, προχώρησαν στο επόμενο βήμα, που περιελάμβανε την προσάρτηση του ΣΥΡΙΖΑ στον «ρεαλισμό» της σύγχρονης ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, αφότου αυτός βέβαια θα έκανε έξωση τα δικά του «ακραία βαρίδια». Η εν λόγω υπόθεση, παρότι πέρασε από αρκετά κύματα, τελεσφόρησε τελικά μέσα στο κατακαλόκαιρο με την αναγκαία συνθηκολόγηση  εκ μέρους του Αλέξη Τσίπρα στο τρίτο Μνημόνιο, ακόμη κι αν αυτή προϋπέθετε την «παράβλεψη» της ετυμηγορίας του ελληνικού λαού στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου.

Δε χωράνε, λοιπόν, ούτε κλαυθμοί κι οδυρμοί, ούτε κατάρες περί «προδοσίας» εκ μέρους του Αλέξη Τσίπρα, αφού αυτός κι ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ έκαναν μια συνειδητή πολιτική επιλογή. Να μετατραπούν σε  έναν πυλώνα του εγχώριου πολιτικού συστήματος, ο οποίος δε θα αποτελεί κίνδυνο για το ευρωπαϊκό κατεστημένο. Κι η μετακόμιση του ΣΥΡΙΖΑ προς την κεντροαριστερά (κι ό,τι μπορεί να εκφράζει αυτή ταξικά) θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Με αυτό το σκεπτικό, ακόμη κι ακύρωση του προγραμματισμένου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ με τη μεθοδευμένη επίσπευση των εκλογών εξυπηρετεί αυτόν το σκοπό. Άλλωστε μια ευρύτερη θεσμική αμφισβήτηση των συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών κάθε άλλο παρά θα βοηθούσε την ηγεσία του κόμματος. Την ίδια στιγμή, η άρον-άρον προσφυγή σε πρόωρες εκλογές βολεύει, καθώς επιτρέπει μέσω της λίστας την επιλογή εκείνων των υποψηφίων (βλέπε Μάρδας, Σπίρτζης, Μπόλαρης κ.ά.), οι οποίοι θα εξυπηρετούν το εν λόγω πολιτικό σχέδιο.

Υπό το ίδιο πρίσμα μπορεί να εξεταστεί και το θέμα των μετεκλογικών συνεργασιών, το οποίο δείχνει  να έχει τεχνηέντως εξελιχτεί σε κεντρικό σημείο της προεκλογικής αντιπαράθεσης. Προφανώς λοιπόν κι ο Αλέξης Τσίπρας απεύχεται τη συνεργασία με τη ΝΔ, από τη στιγμή άλλωστε που δε θα ήθελε επ’ουδενί μια δεύτερη πολιτική αυτοκτονία μέσα σε λίγους μήνες,  μετά από εκείνη της αποδοχής του τρίτου Μνημονίου. Είναι επίσης λογικό να απεύχεται και τη συγκυβέρνηση με το Ποτάμι του Γρηγόρη Ψαριανού και της Αντιγόνης Λυμπεράκη.

Έλα όμως που ο κυρίαρχος λαός μπορεί να δώσει σε λίγες μέρες ένα τέτοιο  εκλογικό αποτέλεσμα, που δε θα παρέχει άλλη εναλλακτική. Άλλωστε πολλά κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν αναφερθεί με έμφαση στην ανάγκη να «κυβερνηθεί η χώρα, προκειμένου να εφαρμοστεί το νέο Μνημόνιο». Κι ας μην κρυβόμαστε, υπάρχει πλέον ένα βασικό ενοποιητικό στοιχείο μεταξύ των περίφημων «παλιών και νέων» πολιτικών δυνάμεων και δεν είναι άλλο από την εκπεφρασμένη βούληση συνέχισης των ακραίων πολιτικών λιτότητας. Τέλος, το γεγονός και μόνο ότι άνοιξε η συζήτηση περί συνεργασίας ενός μέχρι πρότινος ριζοσπαστικού εγχειρήματος, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ με τις πλέον συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις, καταδεικνύει το μέγεθος της μετάλλαξής του..

Οφείλουμε όμως να επισημάνουμε, ότι για πολλούς η όποια απόπειρα τέτοιου είδους «πολιτικής τερατογένεσης» με το επιχείρημα της επωφελούς διαχείρισης του νέου Μνημονίου, πιθανότατα θα καταρρεύσει πολύ σύντομα υπό το βάρος της ζοφερής κοινωνικής πραγματικότητας. Ίσως μάλιστα, να είναι αυτή η συνειδητοποίηση που θα «στοιχειώνει» τον Αλέξη Τσίπρα και τους συνεργάτες του τις προσεχείς εβδομάδες, πολύ περισσότερο από ένα ενδεχόμενο αρνητικό εκλογικό αποτέλεσμα…