Το παιχνίδι με τη μικρή σβούρα μου φέρνει στο νου η Ευρώπη των τελευταίων χρόνων. Μόνο που σε όλες τις πλευρές του αναγράφεται μόνο μια επιλογή: ΦΕΡΤΑ ΟΛΑ!

Ads

Από την αρχή της κρίσης και της διαχείρισης του ελληνικού προβλήματος, κάθε σκεπτόμενος και στοιχειωδώς αντιλαμβανόμενος τα πράγματα άνθρωπος, κατανοούσε πως αυτή η επιλογή ήταν αδιέξοδη για την Ελλάδα και καταστρεπτική για τους Έλληνες.

Ανήκω σε εκείνους που διαφώνησαν εξ αρχής (άρθρα στον τόμο ΒΕΛΗ ΣΤΗ ΦΑΡΕΤΡΑ, Εκδόσεις Δοκιμάκης 2010 και στο CRETA LIVE 2011-12, κ.α.) με την επιλογή αυτή της προσφυγής. Ξεκαθαρίζω! Όχι με τη λογική των σκληρών διαρθρωτικών αλλαγών που τις είχε και τις έχει ανάγκη η χώρα μας, αλλά με τη μονόδρομη και άδικη λογική των τυφλών περικοπών και μάλιστα από τα χαμηλά οικονομικά στρώματα.

Παρά ταύτα η Ευρώπη, δέσμια των τραπεζών και των συμφερόντων τους, επέλεξε να σώσει με κάθε τρόπο τις επιχειρήσεις αυτές, εκφραστές ενός αποτυχημένου οικονομικού μοντέλου και εκπροσώπους μιας τυχοδιωκτικής διαχείρισης, των οικονομιών μας.

Σήμερα παραδέχονται και οι ίδιοι πως η συνταγή που ακολουθήθηκε ήταν λάθος, ως προς τα μέτρα που οδήγησαν στην εξαθλίωση τον ελληνικό και όχι μόνο λαό, για τον οποίο εφευρίσκεται νέο Νόμπελ αυτό της αντοχής. Θα ήταν ανόητο να μην αναμένουν μια συνεχώς εμβαθυνόμενη κρίση, μείωση του ΑΕΠ, επιδείνωση της ύφεσης. Όταν αυτό συμβαίνει και στις ΗΠΑ που τουλάχιστον έχουν τη δυνατότητα να ρίχνουν νόμισμα στην αγορά, αυτό κάτι πρέπει να δείχνει.

Δυστυχώς η Ευρώπη με τη Γερμανία προεξάρχουσα∙ τη Γαλλία σε πλήρη αποπροσανατολισμό, να επιδίδεται πλέον σε μια προσπάθεια να επαναφέρει το αποικιακό της γόητρο, επιστρατεύοντας παλιές αποδοτικές συνταγές∙ για το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είχαμε καμία επιφύλαξη, σταθερά στο ρόλο του ρουφιάνου∙ οι σκανδιναβοί αφού χόρτασαν σοσιαλισμό έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα επίδειξης του πόσο καλοί τεχνοκράτες μπορούν να γίνουν∙ από κοντά τους και οι Κάτω χώρες που απόλαυσαν τη Μεσόγειο και την ταξίδεψαν στα χρόνια των χίπις και τώρα επανέρχονται στην τάξη, υιοθετώντας τις πιο συντηρητικές ιδέες. Όσο για τις ανατολικές «νέες» χώρες, έχουν με μανία επιδοθεί σε μια προσπάθεια απόδειξης πως μπορούν να είναι οι πιο πιστοί φαμέγιοι[1] του καπιταλισμού και της τεχνοκρατίας του. Παραδομένες από τη μια απολυταρχία στην άλλη. Μένει λοιπόν ο νότος, μόνος και δακτυλοδεικτούμενος, όχι άμοιρος ευθυνών κι εκείνος. Αθεράπευτα παραβατικός και ανυπάκουος.

Όμως η Ευρώπη, έχει κάνει τις μεγάλες της, αν και ανόητες, επιλογές. Αφρικανοποίηση των μεσογειακών χωρών για να μπορεί να έχει κοντά της και σε χώρες ασφαλείς, φτηνά εργατικά χέρια. Κατάργηση κάθε θεσμικού πλαισίου που κατοχυρώνει την εργασία ως δικαίωμα. Από δω και πέρα η εργασία θεωρείται ευκαιρία.  Μόνο που τα νούμερα δε βγαίνουν. Γιατί η πολιτική που ξεκίνησε με την Θάτσερ και που ακολουθήθηκε πιστά από όλους τους επιγόνους της στην Ευρώπη, οδηγεί στα όρια της αντοχής όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Εκατομμύρια σε κάθε χώρα οι άνεργοι, πολλά εκατομμύρια οι υποαπασχολούμενοι, χωρίς προοπτική οι νέοι!

Ατόπημα πολιτικό και προδοσία όλων των πολιτικών δυνάμεων που διαχειρίστηκαν και διαχειρίζονται την εξουσία. Γιατί αυτή η λογική δεν έχει τέλος. Ανταγωνιστική η Ευρώπη δεν μπορεί να γίνει γιατί ποτέ δε θα καταφέρει να έχει κόστος παραγωγής ίσο ή και κοντά στα δεδομένα της Ασίας και των χωρών που μπαίνουν δυναμικά στο παιχνίδι της παραγωγής, όπως η Ινδία, η Κορέα, η Βραζιλία, κτλ.

Το μόνο που θα μπορούσε να κάνει η Ευρώπη ήταν να επιμείνει στο μοντέλο ευημερίας της. Να επιμείνει και να προβάλει τον τρόπο οργάνωσης της, τις δομές κοινωνικής αλληλεγγύης και ασφάλειας, της δημοκρατίας, το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, στον εργαζόμενο, στο περιβάλλον. Το σύνολο αυτό του πάλαι ποτέ ευρωπαϊκού κεκτημένου θα μπορούσε να αποτελέσει και κριτήριο ανταγωνιστικότητας. Υπό την έννοια πως μοναδική παράμετρος για την ανάπτυξη σχέσεων οικονομικών δεν μπορεί να αποτελεί το κόστος και η χαμηλή τιμή. Θα μπορούσε η Ευρώπη να απαιτεί από τις αναδυόμενες οικονομίες τα προϊόντα που εισάγει να έχουν προέλθει από εργατικό δυναμικό που αμείβεται, ασφαλίζεται και δε ζει σε καθεστώς δουλείας και οικτρής εκμετάλλευσης. Διαφορετικά θα έπρεπε να τα δασμολογεί. Δεν είναι δυνατόν στην εποχή μας να θεωρείται φτηνό ένα προϊόν που καταστρέφει και εκμεταλλεύεται ασύστολα το περιβάλλον. Με τον τρόπο αυτό θα διατηρούσε και το πλεονέκτημα να εξάγει νέες τεχνολογίες για να υποστηρίξει μια εναλλακτικού περιεχομένου ανάπτυξη.

Το συγκριτικό μας πλεονέκτημα ήταν το ευρωπαϊκό μοντέλο ζωής όπως αυτό διαμορφώθηκε στις δεκαετίες 1960 – 1980 μέσα από τους πολιτικούς αγώνες του 19ου και του 20ου αιώνα. Τότε η Ευρώπη θα είχε προοπτική και θα διεκδικούσε μία θέση διαφορετική στο παγκόσμιο σκηνικό. Αυτό θα εδραίωνε την παρουσία της σε κάθε ήπειρο και θα έθετε σε τροχιά διαδικασίες εξέλιξης των οικονομιών  με σεβασμό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον επενδύοντας σε κοινωνικές εξελίξεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Γιατί αυτές οι κροκοδείλιες ενέργειες, όπως η παρέμβαση στο Μαλί, εκτός του ότι δεν πείθουν ούτε μωρά παιδιά, πως έχουν ως στόχο τους τον έλεγχο της τρομοκρατίας, παραπέμπουν σε μάταιες κινήσεις που προσπαθούν να γεμίσουν το πηγάδι με νερό που ρίχνεται από πάνω.

Δυστυχώς όμως αυτή η Ευρώπη έκανε την επιλογή της. Ακολουθεί τα μεγάλα αφεντικά και ξαναβρίσκει τη μεγάλη της παράδοση, αυτή που τη διατήρησε στις πιο πλούσιες περιοχές του πλανήτη, εννοώ την αποικιοκρατία. Ανανεώνει τα συμβόλαια της και τις συνθήκες προνομίων εκμετάλλευσης που δεν έληξαν εξάλλου ποτέ. Μόνο που από αυτά κερδίζουν οι λίγοι και πολύ ισχυροί και όχι οι λαοί της Ευρώπης.

Για να ρίξουμε δε στάχτη στα μάτια αλλά και για λόγους ισορροπίας, παίρνουμε και το Νόμπελ ειρήνης, κενό γράμμα σε ένα ανώφελο πόλεμο εντυπώσεων.

Η Ευρώπη παραδομένη σε ένα απίστευτο γραφειοκρατικό κυκεώνα αδυνατεί να διαχειριστεί ακόμη και την πολιτική της μιζέρια ή  ό,τι της έχει απομείνει από αξιοπρέπεια και  πολιτικό περιεχόμενο.

Εδώ απαιτούνται μεγάλες ανατροπές, επανασχεδιασμός του όλου εγχειρήματος σε νέες βάσεις, με στόχους ισόρροπης ανάπτυξης και ισονομίας. Το μόρφωμα αυτό έχει κλείσει τον κύκλο του. Νέες πολιτικές δυνάμεις με σοβαρότητα και όραμα έχουν χρέος να οδηγήσουν στον 21ο αιώνα το όχημα της Ευρώπης και του κόσμου. Για τους λαούς και τους ανθρώπους που έχουν δικαίωμα σε μια ζωή με αξιοπρέπεια, προοπτική, ικανή να δώσει τόπο και νόημα στις ικανότητες τους, στις γνώσεις τους, στις αγωνίες τους. Αυτό είναι το ζητούμενο από δω και πέρα και όχι η συντήρηση ενός μοντέλου που έχει αποδειχθεί πως έχει φθάσει στα όρια του.

Το ερώτημα ποια δεν είναι αν θέλουμε την Ευρώπη ή όχι; Αυτό έχει απαντηθεί από την ιστορία. Το ζητούμενο είναι για ποια Ευρώπη είμαστε έτοιμοι να δουλέψουμε, να στρατευθούμε και γιατί!
Και οι απαντήσεις από δω και μπρος θα πρέπει να είναι πειστικές, ρεαλιστικές και όχι διαδικαστικού περιεχομένου. Γιατί η ζωή δεν περιμένει και οι γενιές που ζητούν χώρο δράσης, ευτυχώς και για μας δεν μπορούν να περιμένουν.
 
Μανόλης Αλεξάκης – Ευρωπαίος Πολιτικός Πρόσφυγας

[1] Φαμέγιος: υποτακτικός