Η δήλωση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα από την Λέσβο είναι από κάθε άποψη απαράδεκτη: «Η ιδέα του να πέσει ο φράχτης μονομερώς και να έρχονται οι πρόσφυγες από τον Έβρο, φαίνεται καλή ιδέα για κάποιους που δεν έχουν γνώση του γεγονότος ότι από την άλλη μεριά του Έβρου, μέχρι να φτάσουν δηλαδή στον Έβρο αυτοί οι άνθρωποι, υπάρχουν νάρκες. Άρα το δίλλημα για εμάς δεν είναι εάν θα χάνουν τη ζωή τους στο Αιγαίο ή στις νάρκες του Έβρου».

Η δικαιολογία περί ύπαρξης ναρκών για την διατήρηση του φράκτη στον Έβρο (παλιότερα έλεγε εντελώς άλλα) εκθέτει και τον ίδιο και τη χώρα. Είναι δυνατόν ο πρωθυπουργός να αγνοεί ότι σύμφωνα με την Σύμβαση της Οτάβα (1997) που έχει υπογράψει και η Ελλάδα, οι νάρκες κατά προσωπικού έπρεπε να έχουν αποσυρθεί από τα σύνορα το αργότερο μέχρι το 2014; Μπορεί να αγνοεί ότι η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν υπογράψει συμφωνία από το 2003 για απομάκρυνση ναρκών από τα μεταξύ τους σύνορα; Αγνοεί ότι η απόφαση της Βουλής του 2002 προέβλεπε καθαρισμό των ναρκοπέδιων μέχρι το 2008; Αν υπάρχουν ακόμα νάρκες, η κυβέρνηση (και αυτή η κυβέρνηση) έχει μεγάλες ευθύνες για την παραβίαση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας. Σε κάθε περίπτωση έχει την δυνατότητα να ανοίξει ασφαλή διάδρομο ακόμα και αν υπάρχουν παράνομα νάρκες και ναρκοπέδια στον Έβρο.

Επίσης, δείχνει μια διπλοπροσωπία. Καταγγέλλουμε τους φράκτες των άλλων, αλλά «ο δικός μας είναι καλός» (ένα πνεύμα που ίσως έχει μείνει από τότε που ένα τμήμα της αριστεράς θεωρούσε ότι οι πύραυλοι των άλλων ήταν κακοί αλλά της σοβιετικής ένωσης ήταν καλοί).

Οι υπουργοί αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός προβάλλουν επιχειρήματα για την διατήρηση του φράκτη στον Έβρο που είναι σε πλήρη αντίθεση με την ανάγκη προώθησης μιας πολιτικής για τους πρόσφυγες που να είναι αποτελεσματική και σύμφωνη με τις διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει η χώρα αλλά και με την κριτική που ασκεί ο ίδιος ο πρωθυπουργός  – και δικαίως – σε άλλες χώρες που ακολουθούν παρόμοιες πρακτικές (τείχη και φράκτες).

Πολύ πρόσφατα δεν είναι που ο πρωθυπουργός κατακεραύνωσε τις κυβερνήσεις στην Ε.Ε. που χτίζουν φράχτες  με την ομιλία του στη Συνέλευση του ΟΗΕ, ενώ ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είχε επικρίνει τα σχέδια της τότε κυβέρνησης. Πώς τώρα θεωρεί ότι «ο δικός μας είναι αναγκαίος»;

Δεν είναι αυτός που ως αντιπρόεδρος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) στη συνεδρίασή του στις Βρυξέλλες 14-16/1/2011 υποστήριξε το ψήφισμα εναντίον της κατασκευής του φράκτη στον Έβρο; Τι έλεγε το ψήφισμα: «Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τα σχέδια της Ελληνικής Κυβέρνησης για τον φράχτη στα σύνορα με την Τουρκία, το ΚΕΑ εκφράζει την κάθετη αντίθεσή του στη δημιουργία αυτού του Τοίχους της Ντροπής, που είναι κομμάτι της συνολικότερης αντι-μεταναστευτικής πολιτικής της ηγεσίας της ΕΕ. Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς επιβεβαιώνει πως θα αγωνιστεί μαζί με τα κοινωνικά κινήματα, τις οργανώσεις, όσες και όσους είναι ενάντια στη δημιουργία όπως και σε κάθε τέτοιου είδους πολιτική. Τέλος, το ΚΕΑ τονίζει στο Ψήφισμά του πως “η Ευρώπη Φρούριο, δεν είναι η δική μας Ευρώπη”.

Αν ως δικαιολογία για τη συνέχιση ύπαρξης του φράκτη ο πρωθυπουργός χρησιμοποιεί    την ύπαρξη ναρκών, τότε αποκαλύπτει ότι παραβιάζεται η συνθήκη της Οτάβα  (1997) που προβλέπει την κατάργηση των ναρκών κατά προσωπικού το αργότερο μέχρι το 2014; Εφόσον πράγματι υπάρχουν ακόμα νάρκες, η Ελλάδα παραβιάζει όχι μόνο την διεθνή συνθήκη αλλά και τον νόμο που ψήφισε το ελληνικό κοινοβούλιο το 2002 και προέβλεπε τον καθαρισμό των ναρκοπεδίων μέχρι το 2008. Σε κάθε περίπτωση, ο Αλέξης Τσίπρας είναι πρωθυπουργός και μπορεί να ζητήσει την άμεση απομάκρυνση όλων των ναρκών στον Έβρο. Εξάλλου αυτές – αν υπάρχουν ακόμα – είναι επικίνδυνες όχι μόνο για τους πρόσφυγες αλλά και για τους κατοίκους, αφού οι πλημμύρες πολλές φορές στο παρελθόν έχουν παρασύρει ελαφρές νάρκες σε όλο το μήκος του ποταμού. Από το 1990 μέχρι σήμερα έχουν σκοτωθεί από νάρκες στον Έβρο 74 άτομα, ενώ έχουν τραυματιστεί σοβαρά 180. Θύματα υπάρχουν και μεταξύ των πολιτών και στρατιωτικών, ιδιαίτερα ναρκοσυλλεκτών.

Επισήμως η Τουρκία δεν εμφανίζεται να έχει στη δική της πλευρά των συνόρων νάρκες αλλά σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν υπογράψει από το 2003 συμφωνία για κατάργηση των ναρκών στα σύνορα των  δυο χωρών.

Θυμίζουμε ότι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αρνηθεί να χρηματοδοτήσει τότε τον φράκτη, καθώς «δεν έχει νόημα», όπως είχε δηλώσει ο Michele Cercone εκπρόσωπος της τότε Επιτρόπου Cecilia Malstroem. «Η Κομισιόν πράγματι έλαβε το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για τη συγχρηματοδότηση της κατασκευής του φράκτη.  Η Επίτροπς Cecilia Malstroem ήταν πολύ ξεκάθαρη και η Κομισιόν αποφάσισε να μην ικανοποιήσει το αίτημα το αίτημα καθώς το θεωρεί χωρίς νόημα. Τείχη και φράκτες είναι βραχυπρόθεσμα μέτρα». Αντίστοιχο αίτημα και από την Ισπανία είχε, επίσης, απορριφθεί.

Δικαίως η Διεθνής Αμνηστία σε ανακοίνωσή της τονίζει: «τα αυξημένα μέτρα φύλαξης των χερσαίων συνόρων με τη Τουρκία και η ανέγερση εκεί του φράχτη μήκους 12.5 χιλιομέτρων το 2012, έχει αναγκάσει τους πρόσφυγες και μετανάστες να επιλέγουν την πιο επικίνδυνη διαδρομή μέσω των θαλάσσιων συνόρων της Ελλάδας με την Τουρκία. Υπολογίζεται ότι τους πρώτους δέκα μήνες του 2015 περισσότεροι από 454 πρόσφυγες και μετανάστες έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται σε διαδοχικά ναυάγια στο Αιγαίο. Το διάστημα 28-30 Οκτωβρίου, 86 άνθρωποι, παιδιών συμπεριλαμβανομένων, έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται σε εφτά ναυάγια κοντά στις ακτές της Λέσβου, της Σάμου, της Καλύμνου και της Ρόδου. Είναι αναγκαία η ουσιαστική και αποτελεσματική αλληλεγγύη της Ευρώπης προς τη χώρα, καθώς και συντονισμένες και επαρκείς επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, αλλά και οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να βελτιώσουν σημαντικά το συντονισμό τους και να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τους διαθέσιμους από την ΕΕ πόρους”.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ χαιρετίζουμε την κινητοποίηση δεκάδων πολιτών στη Λέσβο που, φορώντας σωσίβια που χρησιμοποιούν οι πρόσφυγες κατά την μετάβαση τους εκεί από τις απέναντι ακτές, υποδέχτηκαν τους κκ Σουλτς και Τσίπρα στη Μόρια, ζητώντας να πέσει ο φράκτης του Έβρου.

* Του Νίκου Χρυσόγελου – Συμπροέδρου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ