O ΣΥΡΙΖΑ, με ανακοίνωσή του κατηγόρησε το Mega, πως παρουσίασε ως δήλωση της 14ης Ιανουαρίου 2016, μια δήλωση που είχε κάνει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, στις 9 Ιουλίου 2015. Συγκεκριμένα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών εμφανίστηκε να απευθύνεται στον Τσακαλώτο, με τη φράση “Just do it!” κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στο Βερολίνο, ενώ η δήλωση είχε γίνει πριν από επτά μήνες.

Αυτές τις μέρες έχουν δει πάλι πολλά τα μάτια μας. Ο ΣΚΑΙ, κάποτε κήρυκας της “νομιμότητας”, των ανοικτών δρόμων και των ανοικτών ιδρυμάτων, ρίχνει το λάδι στη φωτιά για τις κινητοποιήσεις των αγροτών και τα μπλόκα που πάνε να στήσουν. Όλα τα κανάλια έχουν φορέσει το επαναστατικό τους προφίλ. Κάποτε, το MEGA είχε κατηγορηθεί ότι δεν είχε καλύψει διαδήλωση 100.000 ανθρώπων στο κέντρο της Αθήνας – τώρα τα τρία γνωστά κανάλια έχουν ως πρώτη είδηση το συλλαλητήριο των επιστημόνων / επαγγελματιών για το ασφαλιστικό.

Διαβάζουμε επίσης στο in.gr μία είδηση με τίτλο “Αντιδράσεις εντός ΣΥΡΙΖΑ κατά Μπαλτά για τη Ροτόντα” που αφορά την απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού να τελείται στο μνημείο λειτουργία μία Κυριακή κάθε μήνα. Το κείμενο κλείνει ως εξής: “Μάλιστα, έχει ετοιμαστεί και κείμενο υπογραφών που διακινείται ανάμεσα στους συριζαίους που είναι έξαλλοι με τον Μπαλτά. Τι να κάνουμε; Εντάσσεται μάλλον και αυτό στην προσπάθεια σύσφιγξης των σχέσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές”.

Διαβάζω χρόνια το in.gr και δεν έχω ξαναδεί να έχει σχολιαστικό χαρακτήρα ένα μέσο που, σε αντίθεση με άλλα μέσα του ΔΟΛ, είναι καθαρά ειδησεογραφικό και να εμφανίζει ένα ύφος τελευταίου blogger (“συριζαίοι”) ένας δημοσιογραφικός φορέας που υποτίθεται πως προβάλει την λιτή, σοβαρή και αντικειμενική ενημέρωση. Αλλά και τα κανάλια πανελλαδικης εμβέλειας, τα οποία  εχουν συνταγματική υποχρέωση να παρουσιάζουν “την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων”, συμπεριφέρονται ως φέουδα του τελευταίου επαρχιώτη καναλάρχη.

Ας δούμε για λίγο και την κάλυψη του Ασφαλιστικού, και ειδικά του θέματος των ελεύθερων επαγγελματιών, η οποία αποτελεί μια πιο περίπλοκη ιστορία, γιατί εμπεριέχει πράγματι σειρά άδικων ρυθμίσεων και θίγει συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών, όπως είναι οι νέοι συνταξιούχοι και οι αγρότες. Επίσης, οριστικοποιείται η απώλεια των δώρων για όλους τους συνταξιούχους, αφού πλέον ρητά προβλέπεται ότι η σύνταξη καταβάλλεται σε 12μηνη βάση. Είναι μια μνημονιακή μεταρρύθμιση που δικαιώνει τόσο την δεξιά αντιπολίτευση που υποστήριζε ότι οι υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ δε μπορεί παρά να είναι ψευδείς και να μείνουν απραγματοποίητες, όσο και την αριστερή αντιπολίτεσυη που υποστηρίζει ότι εντός μνημονίου δεν υπάρχουν περιθώρια πραγματικών και δίκαιων μεταρρυθμίσεων. Επίσης, είναι σίγουρο ότι δεν μπορεί να βγάλει τους επαγγελματίες από το αδιέξοδο που βρίσκονται, αφού μια καλή ασφαλιστική μεταρρύθμιση πρέπει υποχρεωτικά να συνοδεύεται από ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα, το οποίο ακόμα δεν έχουμε δει. Διάβαζα για παράδειγμα ότι ένας επαγγελματίας με καθαρά ετήσια κέρδη 2.400€ έχει συνολική επιβάρυνση (φόρος εισοδήματος, τέλος επιτηδεύματος και ασφαλιστικές εισφορές) 2.847€, δηλαδή καλείται να πληρώσει περισσότερα από όσα βγάζει, αφού η επιβάρυνση αντιστοιχεί στο 119% του εισοδήματός του! Σε κάθε περίπτωση, οι συνολικές επιβαρύνσεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες κυμαίνονται από 53 έως 119% του ποσοστού των αμοιβών τους.

Αλλά εδώ υπάρχουν σκοπιμότητες. Όταν αναφέρονται, μετά από τη δημοσιοποίηση της νέας ασφαλιστικής πρότασης, επιλεκτικά παραδείγματα που περιγράφουν «ενδεικτικές» περιπτώσεις επαγγελματιών και τις συνολικές τους επιβαρύνσεις, σπανίως αναφέρεται και το γεγονός ότι αυτές βασίζονται σε ένα φορολογικό σύστημα που έχει επιβληθεί από προηγούμενες κυβερνήσεις. Ταυτόχρονα, μια ομάδα ελεύθερων επαγγελματιών (μάλλον πλειοψηφία, αν λάβουμε υπόψη την σημερινή κατάσταση της οικονομίας),  που είχε ετήσιο καθαρό εισόδημα γύρω στα 10.000 ευρώ (δηλαδή περίπου 20.000 ευρώ μεικτά), θα πληρώνει σημαντικά λιγότερες ασφαλιστικές εισφορές με τη νέα ρύθμιση. Ακόμα πιο χαμηλές εισφορές θα πληρώνουν τα «μπλοκάκια».  Ένα άλλο βασικό θέμα σε σχέση με τα ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών είναι η αποσιώπηση του θέματος των ασφαλιστικών κλάσεων. Οι διαφορές και οι επιβαρύνσεις που λέγεται ότι θα φέρει το νέο Ασφαλιστικό στους επαγγελματίες υπολογίζονται σχεδόν πάντα σε σχέση με την πρώτη ασφαλιστική κλάση. Όμως, κάθε ασφαλισμένος παραμένει στην πρώτη κλάση, με τις μειωμένες εισφορές, μόνο για ένα έτος. Στη συνέχεια, με βάση το ισχύον καθεστώς, οι εισφορές αυξάνονται δραματικά, με αποτέλεσμα ένας ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ να λαμβάνει στο τέλος του εργασιακού του βίου μπουγιουρντί για δίμηνη εισφορά της τάξης των 1310€.  Απ’ ότι φαίνεται δηλαδή, η πλειοψηφία των ελευθέρων επαγγελματιών θα πληρώνει λιγότερες εισφορές, ενώ αυτές θα αυξηθούν για περίπου 2 στους 10 (μολονότι μάλλον υπερβολικά δυσανάλογα), κάτι που ματαίως προσπαθεί να ‘περάσει’ η κυβέρνηση στα media, τα οποία κάνουν λόγο για “σφαγή”, “κεραμίδα” κτλ, σε ένα κλίμα δημιουργίας πανικού στη συγκεκριμένη επαγγελματική κατηγορία. Πρόσφατα, ο Καμπουράκης ζήτησε συγνώμη για τις υπερβολές που δημοσίευσε σε σχέση με τη νέα ασφαλιστική πρόταση, αλλά δεν βρέθηκε κανένας άλλος να τον ακολουθήσει.

Στο σημείο αυτό προκύπτουν δύο ζητήματα αντιπολιτευτικής τακτικής για το αντικυβερνητικό στρατόπεδο. Η “φιλοευρωπαϊκή” αντιπολίτευση εγκλωβίζεται (δεν είναι η πρώτη φορά) σε έναν αντιπολιτευτικό λόγο που στην ουσία είναι αντιμνημιονιακός και “αντιευρωπαϊκός”, αν λάβουμε υπόψη ότι οι πρώτες αντιδράσεις για το Ασφαλιστικό είναι μάλλον ήπιες από τους γνωστούς ευρωπαϊκούς κύκλους (ο κριτικός προς αυτούς τους μνημονιακούς ευρωπαϊκούς κύκλους ΣΥΡΙΖΑ έχει αντίστοιχα εγκλωβιστεί στο μνημόνιο, αλλά αυτό είναι μια άλλη υπόθεση).

Το άλλο ζήτημα είναι κατά πόσο παρόμοιες συκοφαντικές συμπεριφορές μπορεί να αποκομίζουν στον πρωθυπουργό περισσότερο όφελος, παρά ζημιά. Μετά από τις αλλεπάλληλες πολιτικές υποχωρήσεις και αποτυχίες της κυβέρνησης, μία από τις λίγες πηγές ισχύος που απομένει στον ΣΥΡΙΖΑ είναι η αντανακλαστική αντίδραση της κοινωνίας απέναντι στην καθοδηγούμενη στάση που επιδεικνύουν εναντίον του οι «γνωστοί – άγνωστοι» κατήγοροι των media και των κομμάτων. Αυτή είναι που στρέφει τους πολίτες προς τον Τσίπρα, που καρπώνεται την γενική δυσφορία που επικρατεί απέναντι στο παλιό μιντιακό και πολιτικό σύστημα, και η οποία για κάποιους έχει μεγαλύτερη σημασία από την αποτυχία εφαρμογής ενός «παράλληλου προγράμματος». Ένα μέτριο Ασφαλιστικό, όπως είναι αυτό που έρχεται, γίνεται καλύτερο όταν θυμάσαι ποιοι είναι αυτοί που βρίσκονται απέναντί του. Ας θυμηθούμε ότι την περίοδο του δημοψηφίσματος, η  πρόταση που κατέβασε στην κάλπη ο Τσίπρας, επιδοκιμάστηκε από αρκετούς πολίτες λιγότερο για την αμφίβολη σαφήνειά της και περισσότερο ως αντίδραση σε μια βρώμικη κατάσταση: ένα κανάλι επεδείκνυε φωτογραφία πανικόβλητης ηλικιωμένης μπροστά σε ΑΤΜ που αποδείχθηκε ότι προέρχεται από τη Ν. Αφρική το 2012, άλλο κανάλι προέβαλλε ρεπορτάζ που “έκοψε” συνταξιούχο στον αέρα όταν αυτός, ευρισκόμενος σε μια τεράστια ουρά ενώπιον του ΑΤΜ, τόλμησε να υπερασπιστεί το «Όχι» διαψεύδοντας τις προσδοκίες της δημοσιογράφου κ.ο.κ.

Η στάση των αντιπάλων του πρωθυπουργού στο εξωτερικό έχει πιθανότατα το ίδιο αποτέλεσμα και μάλλον τον βοηθά να σπρώξει στην λήθη την μεγάλη εθνική ήττα στις διαπραγματεύσεις του Ιουλίου. Ανόητες δηλώσεις όπως εκείνη του Τσέχου προέδρου (“η Τσεχική Δημοκρατία πρέπει να υιοθετήσει το ευρώ την πρώτη ημέρα μετά την αποχώρηση της Ελλάδας”), οι οποίες προκάλεσαν την αντίδραση του Υπουργείου Εξωτερικών και την προσωρινή ανάκληση του Έλληνα πρέσβη στην Πράγα, βοηθούν την ελληνική κυβέρνηση να χτίσει ένα υπερεθνικό προφίλ, ως μια ηγεσία που υπερασπίζεται με σθένος τα εθνικά δίκαια απέναντι σε παράλογες αιτιάσεις. Προκλητικές δηλώσεις όπως εκείνη του Ντάισελμπλουμ για την καθυστέρηση της αξιολόγησης, οι οποίες τορπιλίζουν τις προοπτικές της ελληνικής υπόθεσης που έχει κουράσει τους πάντες, επίσης συσπειρώνουν στο εσωτερικό και οδηγούν στην απομόνωση τις ακραίες φωνές στο εξωτερικό, προς όφελος της Ελλάδας.

Πρόκειται για μια κλασσική περίπτωση κατά την οποία ένας ισχυρότερος από εσένα αντίπαλος χάνει το μέτρο και σου δίνει μια προοπτική στρατηγικής που πηγάζει από την αμετροέπειά του. Έτσι, η ελληνική Αριστερά δεν βρήκε επαρκείς συμμάχους ούτε στα κινήματα του εξωτερικού (Podemos, Μελανσόν κτλ), ούτε στα κινήματα του εσωτερικού, για τα οποία άλλωστε ο κ. Τσακαλώτος δήλωσε πρόσφατα πως ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να «αναθερμάνει» τη σχέση του μαζί τους. Αντίθετα, οι αντίπαλοι του Τσίπρα ίσως είναι προς το παρόν και η μόνη αιτία συσπείρωσης των πολιτών πίσω από τον ίδιο και το κόμμα του, τουλάχιστον μέχρι την έναρξη της διαπραγμάτευσης για την ελάφρυνση του χρέους. Έως τότε, ο πρωθυπουργός δικαιούται να παρακολουθεί τηλεόραση και να σκέφτεται: «ευχαριστώ κύριε Πρετεντέρη», «ευχαριστώ κύριε Ντάισελμπλουμ»…

* Ο Βαγγέλης Αγγελής έχει master στην Ιστορία της Προπαγάνδας και διδακτορικό στη Σύγχρονη Ιστορία. Του αρέσει ο Μεσοπόλεμος. Έχει δημοσιεύσει κατά καιρούς βιβλία και άρθρα σχετικά με την Ιστορία, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και διάφορα κείμενα σε δημοσιογραφικά έντυπα και έντυπα πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Η επαγγελματική του εμπειρία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων,  το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, ενασχόληση με προγράμματα έρευνας στο Υπουργείο Παιδείας, πολυετή συνεργασία με τη Δημόσια Τηλεόραση της Τσεχίας και με Ιστορικό Αρχείο στην Αθήνα. Συμμετέχει σε επιχείρηση που δραστηριοποιείται στο Γκάζι, στον τομέα του σύγχρονου χορού.