Το εκλογικό τοπίο θόλωσε, εξαιτίας των λαθών προεκλογικής στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος μπήκε στην αφετηρία με σωρεία τακτικών λαθών.

Πρώτον, ο Τσίπρας άργησε να πάρει μπρος, αφήνοντας πολύτιμο ελεύθερο χρόνο στον Μεϊμαράκη, επενδύοντας στην τελική έφοδο. Πλην όμως αυτό έχει ρίσκο, διότι η θέση εκκίνησης είναι σημαντική. Ο Μεϊμαράκης, όσο ο Τσίπρας δεν εμφανίζονταν, βρήκε τον χρόνο να περάσει τα μηνύματα που ήθελε και κυρίως να ασχοληθεί με την συσπείρωση της ΝΔ, που είναι και ο αρχικός του στόχος. Εάν ο Τσίπρας έμπαινε εξαρχής, με την παραίτηση, δυναμικά στον προεκλογικό αγώνα, με συγκεντρώσεις, ομιλίες και διαμορφωμένη ολοκληρωμένη τακτική εκλογών, πιθανόν να είχε ανακόψει εξαρχής τον επερχόμενο Βαγγέλη.

Δεύτερον, έγιναν σημαντικά λάθη τόσο στα πολιτικά μηνύματα που εξέπεμψε ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο και στον τρόπο που τα μετέδωσε. Η πρόταξη της αυτοδυναμίας ήταν λάθος, διότι δημιούργησε ανασφάλεια στο εκλογικό σώμα, το οποίο γνωρίζει ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο. Αυτό που προέχει αυτή τη στιγμή είναι η ανάγκη κυβερνητικής σταθερότητας. Επομένως ο ΣΥΡΙΖΑ μπήκε στην κρίσιμη εκλογική εβδομάδα με λάθος κεντρικό πολιτικό μήνυμα.

Μαζί με αυτό το λάθος έγινε και ένα δεύτερο: ο Τσίπρας δεν παίρνει πάνω του την συμφωνία που υπέγραψε, έστω και εξ ανάγκης και προτιμά να μιλάει όχι και τόσο ρεαλιστικά, αλλά κυρίως με ψυχολογικά και συναισθηματικά υπονοούμενα. Δώσαμε την ψυχή μας, ματώσαμε και άλλα τέτοια ηρωϊκά έχουν βεβαίως κάποιο αποτέλεσμα, πλην όμως δεν επαρκούν για να διαμορφώσουν πλειοψηφικό ρεύμα. Θυμίζουν αυτά που έλεγε το ΠΑΣΟΚ ότι σταθήκαμε στο ύψος των περιστάσεων, ματώσαμε για την Ελλάδα και πληρώσαμε μεγάλο κόστος. Και λοιπόν; Πολύ ωραία. Ευχαριστούμε που ματώσατε, να περάσει ο επόμενος που θα ματώσει.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται τόσο για ηρωϊσμούς, έχει απομυθοποιήσει πολλά πράγματα και είναι κάπως κυνικός με την πολιτική και δικαίως. Ο οραματικός στρατηγικός πολιτικός λόγος είναι απαραίτητος, αλλά δεν είναι ψυχολογικός, ούτε μόνον συναισθηματικός. Είναι σαφής ο οραματικός πολιτικός λόγος, εξαιτίας ακριβώς του ότι είναι πολιτικός και όχι καλλιτεχνικός. Προσδιορίζει το πολιτικό μέλλον, δεν προσδιορίζει κάποια αισθητική αρχή.

Ο Τσίπρας λοιπόν έπρεπε με θάρρος να αναλάβει το βάρος της συμφωνίας, να παρουσιάσει τα όσα θετικά σημεία υπάρχουν και να περάσει απευθείας στο εκλογικό διακύβευμα: μια σταθερή κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, που θα εφαρμόσει την συμφωνία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και θα προσπαθήσει να βγάλει την Ελλάδα από την εποχή των μνημονίων, δημιουργώντας ένα κράτος δίκαιο και αλλάζοντας το παραγωγικό μοντέλο της χώρας. 

Τα δύο αυτά λάθη, το θολό τοπίο των συνεργασιών και ο μη ρεαλιστικός πολιτικός λόγος, κόστισαν στον ΣΥΡΙΖΑ την δημοσκοπική πρωτιά. Βεβαίως ο Τσίπρας έχει όλο τον χρόνο να ξαναπάρει τη θέση του φαβορί των εκλογών, αρκεί να μιλήσει καθαρά και με ειλικρίνεια. Έχει υπέρ του πλέον και τον ορατό κίνδυνο επαναφοράς του Άδωνη, του Κυριάκου και του Βορίδη. Ας τον εκμεταλλευθεί, εξηγώντας ταυτόχρονα με σαφήνεια το κυβερνητικό του πρόγραμμα και το ζήτημα των συμμαχιών. Αν δεν το κάνει άμεσα, ίσως χάσει και τις εκλογές, διότι ο Μεϊμαράκης έχει τη δυνατότητα να κόψει πρώτος το νήμα, εκμεταλλευόμενος τα λάθη του αντιπάλου.

Λένε κάποιοι πως στην πραγματικότητα ο Τσίπρας, βλέποντας ως βέβαιο ενδεχόμενο την αποτυχία του προγράμματος και την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη μέσα στο 2016, αποφάσισε να παραδώσει σε άλλον αυτήν την πορεία και στο μεταξύ να προετοιμαστεί για την επάνοδό του.

Μου φαίνεται αρκετά ακραία μια τέτοια σκέψη. Όταν πας σε εκλογές πας να τις κερδίσεις. Αυτό είναι απίθανο να αλλάξει, ίσως δεν είναι καν εφικτό. Πάντως το ενδεχόμενο αυτό έχει μια ρεαλιστική παραδοχή, έχει μια λογική, αλλά παραμένει ιδιαίτερα μακιαβελικό και επομένως αστήρικτο τελικά.

Η επόμενη εβδομάδα θα κρίνει και την έκβαση των εκλογών. Όλα πλέον είναι ανοιχτά.